Waar moet je op letten bij productetiketten?

Volgens de Europese wet Voedselinformatie moet elk voedselproduct voorzien zijn van een etiket met bepaalde informatie. Denk bijvoorbeeld aan de herkomst van het product en aspecten zoals gezondheid, veiligheid en milieu. Met deze informatie moeten consumenten een goede afweging kunnen maken bij de aanschaf. Hoewel de informatie er op de achterkant van verpakkingen vaak netjes op staat, wordt dit niet altijd begrepen.

Als een consument bijvoorbeeld wil weten of en hoeveel suiker er in een product zit, is dat niet altijd duidelijk. Producenten gebruiken namelijk niet altijd de term ‘suiker’ als dat wel een van de ingrediënten is. Het Diabetes Fonds heeft een lijst met 123 verschillende benamingen voor suiker samengesteld (glucose, fruitextract, perensapconcentraat etc.)  die vaak op verpakkingen voorkomen.

Er is ook een andere manier om te zien of er suiker in een product zit. Naast de opsomming van de ingrediënten staat er ook altijd een tabel met de voedingswaarde op producten vermeld. Daarin worden de hoeveelheden energie en voedingsstoffen genoemd die in het product zitten. Onder ‘Koolhydraten’ staat ‘waarvan suikers’. Als er geen suiker in zit, staat daar ‘0 g(ram)’.

Andere onderdelen van de tabel zijn het aantal calorieën, de hoeveelheid (verzadigd) vet, eiwitten, zout en eventueel vezels. Die moeten altijd per 100 gram worden vermeld. Vaak staat er op het product als aanvulling ook vermeld hoeveel voedingswaarden één portie bevat, bijvoorbeeld als het gaat om crackers of andere al verdeelde of gesneden producten.

Niet iedereen heeft zin of neemt de tijd om iedere keer op het etiket te kijken. Dat weten fabrikanten ook en daar spelen ze dan ook op in. Kassa besteedde in 2010 al aandacht aan het product Vitamin Water, dat niet zo gezond blijkt te zijn als de producent je wil doen geloven. Het Voedingscentrum bestempelt de ‘loze kreten’ op de voorkant van verpakkingen dan ook als een van de zes valkuilen waar consumenten in kunnen trappen.

Waar er aan de voorkant van producten vaak ‘Rijk aan vitamine C’ (of een andere vitamine) staat, is het belangrijk om te controleren of het product daadwerkelijk veel van deze vitamine bevat. Het is daarbij handig om producten met elkaar te vergelijken. Dat kan op een makkelijke manier met de app ‘Kies ik gezond?’ van het Voedingscentrum.

Een element dat ook op het etiket vermeld kan staan, zijn de E-nummers. Als een product kleurstoffen, smaakversterkers of conserveermiddelen bevat, staat dat er ofwel los op vermeld of is het in een E-nummer ondergebracht – bijvoorbeeld E330 (citroenzuur). Wanneer dat laatste het geval is, kun je ervan uitgaan dat de stoffen zijn gecontroleerd op schadelijkheid voor de gezondheid. Via deze tool kun je kijken welke E-nummers voor welke producten staan.

In de uitzending van Kassa wordt zaterdag aandacht besteed aan de kleurrijke etiketten die de schappen in supermarkt sieren. Naast de mooie plaatjes prijken de teksten “Ambachtelijk bereid!” en “Lekker gezond!”  vaak op de producten. Maar klopt dit wel allemaal? We kijken samen met Foodwatch kritisch naar het actieplan van minister Bruins. Hij reageert in de uitzending en in de studio schuift voedingsdeskundige Jaap Seidell aan.

Kijk zaterdag 18 januari om 19:05 naar NPO 1.