Waar moet je op letten als je zonnebrandmiddelen koopt?

Wanneer je in de winkel staat om een zonnebrandmiddel te kopen kun je overweldigd worden door de veelheid aan producten. Wat moet je kiezen? Moet je je meteen insmeren met factor 50 bij de eerste zonnestraal of pas wanneer je op het strand gaat liggen? We geven antwoord op de meest gestelde vragen over zonnebrandmiddelen.

We doen in ieder geval iets fout want als we krijgen steeds meer huidkanker in Nederland. Wat moeten we smeren, hoeveel en wat moeten we vooral niet doen? In de studio beantwoordt dermatoloog Ellen de Haas (Erasmus Medisch Centrum) zoveel mogelijk vragen over zonnebrandmiddelen die lezers van onze nieuwsbrief gesteld hebben. 

Huidkanker
Volgens Ellen de Haas komt huidkanker steeds meer voor in Nederland. Één op de vijf Nederlanders krijgt huidkanker tijdens hun leven. Mannen krijgen het iets meer dan vrouwen, maar deze zijn volgens De Haas bezig met een inhaalrace. "Vroeger waren het alleen nog ouderen die huidkanker kregen, maar nu zie je steeds meer 40-jarigen. Dat betekent dat je wanneer je 80 wordt, je twee keer in je leven huidkanker krijgt." Dus pleit De Haas voor goed smeren.

Houdbaarheid
De meestvoorkomende vraag over zonnebrandmiddelen gaat over de houdbaarheid. Vaak staat er geen datum op de verpakking, of er staat twaalf maanden houdbaar, maar geen begindatum. Wat te doen? De Haas: "Zelf gooi ik elk jaar alles weg. De filters die ervoor moeten zorgen dat je beschermd bent tegen de zonnestralen die vervallen na een jaar. Natuurlijk kan de houdbaarheid per merk verschillen maar het is goed om te weten dat filters aan kracht verliezen. Dus neem het zekere voor het onzekere en gooi de fles na een jaar weg."

Zuinig
Ook vertelt De Haas dat wij Nederlanders veel te zuinig zijn met de hoeveelheid die we opsmeren. "Een oude dermatoloog zei vroeger: smeer zonnebrand zo dik als de pindakaas op je boterham. Dus bij kinderen lekker dik en wanneer je wat ouder bent kan het iets dunner." Bovenal geldt: meerdere keren per dag. Het liefst om de twee uur.

Huidtypes 1 t/m 5
Heeft een donkere huid ook zonnebrandmiddel nodig? De Haas legt uit dat er vijf huidtypes zijn.

- 1: rossig met sproeten
- 2: blond/ blauw
- 3: bruin/ bruin
- 4: Aziatisch
- 5: Negroïde

Volgens haar heeft ieder huidtype een andere manier van smeren nodig, maar iedereen moet wel blijven smeren. Hoe lichter de huid, hoe hoger de factor. Daarnaast ontkracht De Haas een veelvoorkomende fabel: als je al voorgebruind bent, hoef je niet te blijven smeren. "Het is grote onzin wanneer mensen zeggen: 'ik ben al bruin dus ik verbrand niet meer'. Je verbrandt dan niet meer, maar het afweermechanisme van de huid wordt nog steeds aangetast. Dus blijft de kans op huidkanker gewoon bestaan." Ook als je zongebruind bent moet je blijven smeren.

Kinderen
Een groot deel van de zonnebrandmiddelen in de schappen is gewijd aan kinderen. Een belangrijke groep vindt De Haas. Volgens haar vindt meer dan de helft van alle schade die zonlicht in een mensenleven aanricht, plaats voor het twintigste levensjaar. Het kwetsbaarst zijn baby's en peuters. Die moeten echt uit de zon blijven volgens De Haas. "Bij baby tot peuter is dat reparatie mechanisme is nog niet 'af' die moet echt uit de zon. Alleen een hoedje op is niet genoeg. Ze mogen echt niet in de zon."

Waterproof
Zijn alle middelen die claimen waterproof te zijn dat ook echt? De dermatoloog legt uit dat de vetheid van de zonnebrandmiddelen het het water tegen houdt. Volgens haar worden al deze middelen onder de beste labomstandigheden getest en dat heeft niets te maken met de werkelijkheid. "Wij drogen ons af nadat we in het water zijn geweest. Dus haal je het zonnebrandmiddel er weer af. Na een uur in het zeewater te zijn geweest, werkt het zonnebrandmiddel echt niet meer."

Duur versus goedkoop
Nog een andere veelgehoorde vraag gaat over het verschil in prijs. Is een duurder middel echt beter dan een middel van een paar euro? Volgens De Haas moet je vooral kijken naar de eigenschappen van het middel zoals de Sun Protection Factor (SPF) en of het beschermt tegen UVA en UVB. Dan moet je kijken of je het zelf lekker vindt smeren en wat bij je past en dan geeft het dus niet wat het kost.