Waar moet je op letten als je honing koopt?

De bijen zijn weer uitgevlogen en dat betekent: honing in de pot. Een zoeter natuurproduct bestaat niet: honing. Dankzij miljoenen vlijtige bijen kunnen de supermarkten hun schappen vol zetten met allerlei soorten.

Wat is honing?
Honing is een natuurlijke suiker, maar er bestaan ook veel misverstanden over, zegt internationaal honingexpert Wim Reybroeck. Mensen denken dat het geen suiker bevat. Dit is niet zo, want honing bevat natuurlijke enkelvoudige suikers, druivensuikers en vruchtensuikers en is daarom een directe energiebron. Er komen twee soorten natuurlijke suikers in voor: glucose en fructose. Glucose is een suiker die snel door het lichaam wordt opgenomen en levert daardoor dus direct energie. Fructose wordt langzamer door het lichaam opgenomen en zorgt hiermee voor langdurige energie.

Honing als medicijn  
Honing heeft van nature, door hoge suikerconcentratie, een antibacteriële werking . Het werkt bijvoorbeeld goed tegen keelontsteking, maar kan ook gebruikt worden voor wondverzorging. Lindehoning kan verlichting geven bij hoest, verkoudheid en hoofdpijn. Een glas melk met honing is een goed slaapmiddel. Honing op brandwonden werkt pijnverzachtend en voorkomt infecties en een bepaald soort honing wordt ook in in een aantal ziekenhuizen gebruikt voor wondverzorging.

Verschillende soorten honing
Er zijn wel honderden soorten honing. Als je honing gaat kopen moet je eerst afvragen waarvoor je het gaat gebruiken. Als je ermee wil bakken, kun je beter vloeibare honing gebruiken. Gebruik je het in thee of als broodbeleg dan kan je crème gebruiken. In 2014 testte de Consumentenbond exclusieve honing en kwam tot de conclusie dat speciale honing niet altijd is wat het zou moeten zijn. Acht van de elf geteste 'exclusieve' honingsoorten vallen door de mand: ze heten acacia, tijm of manuka, maar de honing is een simpele bloemenhoning. Een woordvoerder van de bond zegt hierover: "Honing is een fraudegevoelig product aangezien er honingsoorten zijn met een flink prijskaartje. Aan de buitenkant is niet te zien is of de geclaimde honing er ook daadwerkelijk in zit. In de meeste potten zat bloemenhoning aangelengd met speciale honing."

Bloemenhoning
Ondanks de ruime keuze, kiezen de meeste mensen toch voor bloemenhoning. Bloemenhoning wordt samengesteld uit verschillende soorten honing. Wij gingen naar de supermarkt en kochten acht potten vloeibare bloemenhoning. De honing wordt getest door honingexepert  Wim Reybroeck . Smaakspecialist Lucas Timmers bekijkt voor ons de honing. Hij is door het Bijkersgilde drie jaar geleden gevraagd om een smaakproef op te zetten voor imkers en honingkeurmeesters. Volgens Lucas Timmers is een smaaktest met honing zeer lastig, want als je ook maar één lepel honing eet dan kun je na één of twee keer al niet meer beoordelen wat de smaak is en ben je dus snel uitgeproefd. Onze smaakexperts vermengen de honing met warm water waardoor je een geconcentreerde smaak houdt en toch meerdere honingsoorten kunt proeven.

Uitslag
We hebben de prijs van onze acht potten supermarkthoning omgerekend naar de prijs per kilo. Op alle etiketten staat dat het gemengde EU- en niet-EU-honing is. Onze testers beoordeelden de honing als volgt:

- Dirk van den Broek: Bloemenhoning helder voor €4,16 per kilo. Dit is een schone en sterke honing, licht aromatisch, maar zeer zoet, komt als de goedkoopste uit de test.
- Kruidvat: Bloemenhof voor €4,49 per kilo. Heeft een dunne heldere kleur. De smaak is zwak en heeft een geur van zoetwatermoeras.
- Lidl: Honing voor €5,12 per kilo. Deze honing heeft een sterke smaak, onze testers zijn niet enthousiast en proeven een lichte metaalsmaak en heeft een bittere nasmaak.
- Jumbo: Bloemenhoning voor €4,79 per kilo. De kleur is dun en licht amber, het heeft een zwakke karamelgeur en smaakt licht naar zoete snoepjes.
- Albert Heijn Basic: Flower Honey voor €5,98 per kilo. De geur en smaak zijn zwak. Het is zoete maar weinig uitgesproken honing.
- HEMA: Blossem Honey voor €8,00 per kilo. Dikke honing, de smaak is verouderd en zoet, een niet uitgesproken honing
- De Traay: Biologische Bloemenhoning voor €13,00 per kilo. De geur is dierlijk en puur en smaakt licht naar ceder. 100% honing van biologische oorsprong. Deze honing is de duurste uit de test.

Onze testers beoordeelden onderstaande drie bloemenhoningsoorten beter:  

- ALDI: Bijen Honing voor €5,60 per kilo. Het is een troebele donkere honing met een sterke volle beetje graan en sherryachtige smaak. De testers vonden deze honing de beste uit de test.
- Melvita Vloeibare Honing van Weide & Veldbloemen, te koop bij diverse supermarkten voor €7,33 per kilo. Donkere kleur met pure smaak van hout. Het heeft een aromatische en sterke smaak.
- Langnese, bloemenhoning, goudhelder. Te koop bij diverse supermarkten voor €7,78 per kilo. Smaakt naar bloesem en peer en is goed aromatisch.

Wat is goede honing?
Timmers zegt daarover: "In ieder geval niet de honing die door producenten met grote tonnen uit China, Argentinië of waar dan ook ter wereld naar Nederland wordt geëxporteerd. Die honing wordt afgemengd op de smaak van de gemiddelde consument en waar ze zelfs het druppeltje dat achterblijft op de schenkdop kunnen controleren. De beste honing koop je bij de lokale imker . Voor de consument is het verhaal achter de honing belangrijk. Je rijdt door een polder of bos en ziet een potje honing staan. Die koop je dan en thuis herinner je de geur van de polder en zo beoordeel je de honing. De aankoop van potje honing is niet iets wat je wekelijks doet en de meeste mensen kopen niet meer dan één potje per jaar. Koop je honing bij de imker dan kun je er over het algemeen van uitgaan dat het goed is."

Biologische honing
Aan biologische honing worden strenge eisen gesteld. Voor het verkrijgen van bio-honing geldt onder andere dat bijenkasten zo moeten worden geplaatst dat bronnen van stuifmeel en nectar binnen een straal van drie kilometer voor het grootste deel bestaan uit biologische gewassen of 'spontane vegetatie' (maaien, snoeien en begrazen) waarop geen gewasbeschermingsmiddelen worden toegepast.

Bijensterfte
Hoe lang we nog honing kunnen kopen is onduidelijk. Het gaat niet goed met de wilde- en honingbij. 40% wordt met uitsterven bedreigd, met alle gevolgen van dien. Hoogstwaarschijnlijk zijn er drie oorzaken voor de bijensterfte: het gebruik van pesticiden , de varroamijt en te weinig biodiversiteit waardoor er weinig voedsel voor de bijen. Het bestrijden van de varroamijt ligt vooral in handen van onderzoekers en imkers. Gelukkig kun je als consument zelf ook een paar dingen doen tegen bijensterfte. Zo heeft Greenpeace nu een campagne lopen waarin ze de supermarkten uitdagen groenten en fruit te kopen van boeren die geen pesticiden gebruiken.

Wat kun je doen voor de bijen?
Je kunt zorgen voor meer bloemen, bomen en planten, zodat er meer voedsel is voor de bijen. Een mooi initiatief daarvan is de Honey Highway van Deborah Post. De bermen van rijkswegen worden ingezaaid met biologisch bijenbloemenzaad zodat er een natuurlijk evenwicht ontstaat. Belangrijk voor de bijen is dat ze voldoende voedsel, nectar en stuifmeel, kunnen halen over een zo lang mogelijke periode om zo goed overwinteren mogelijk te maken. Wie geen snelweg achter zijn huis heeft, maar wel een stukje tuin, kan tegenwoordig bij-vriendelijk zaad kopen. Maak je tuin wilder en maai het gras niet al te vaak. Bij diverse tuincentra kun je bij-vriendelijke planten kopen. Denk eraan dat biologische planten beter zijn voor de bijen. Ook zijn er bijenhotels te koop die je in je tuin of op je balkon kunt zetten.

Imkeren
Wil je zelf een keer imkeren dan kun je naar de open Imkerdagen 2016 . Daar je kun je zelf honing slingeren, bijenvolken bekijken, honing proeven, waskaarsen rollen en nog veel meer.