Voorkom fraude: zo ga je om met een kopie van je ID-bewijs

De reden dat er om je paspoort of ID-kaart wordt gevraagd, is vaak eenvoudig: degene die dit doet, wil zeker weten dat je bent wie jij zegt dat je bent. Geen probleem natuurlijk. Maar wat als een bediende achter een willekeurige balie een kopietje wil maken van je paspoort? Stem hier niet klakkeloos mee in.

Slechts enkele organisaties mogen wettelijk gezien daadwerkelijk een volledige kopie van je identiteitsbewijs maken. Het gaat om banken, notarissen, de overheid, casino's en zorgverleners, zoals de apotheek, de huisarts en de zorgverzekeraar. Je werkgever is op grond van de Wet op de Loonbelasting verplicht om bij indiensttreding een kopie van je identiteitsbewijs in de loonadministratie te bewaren.

Een verhuurder van fietsen of auto's, telefoonproviders, hotels, sportscholen... ook zij vragen weleens om een kopie, maar aan hen ben je nooit verplicht om die te geven. Uiteraard mogen ze wel je identiteit verifiëren door je paspoort of ID-kaart te controleren. Een volledige kopie maken is hiervoor niet noodzakelijk en zelfs in strijd met de wet. Hiermee kan misbruik gemaakt worden van persoonsgegevens; dat is identiteitsfraude. Zelfs het handmatig overnemen van je gegevens mag niet, want ook dan is er feitelijk sprake van een kopie.

Waarom is het link om al je gegevens te delen? Bij identiteitsfraude maakt iemand anders dan jijzelf gebruik van jouw identiteitsgegevens. Een kopie van je paspoort of identiteitskaart volstaat. Met jouw naam, geboortedatum én unieke burgerservicenummer (BSN) kan een kwaadwillende al aan de slag. Hij of zij kan een lening aanvragen of bijvoorbeeld een abonnement afsluiten onder jouw identiteit. Jij zit dan met de gebakken peren. Zo kun je totaal onverwacht getrakteerd worden op rekeningen voor zaken die jij niet hebt gekocht, afgesloten of geboekt. Dat zie je ook in deze Belbus over identiteitsfraude. Laat dus je paspoort of ID-kaart nooit zomaar één op één kopiëren, tenzij het om de eerdergenoemde instanties gaat.

Voor je aan een balie staat, op vakantie gaat, per post of online je gegevens deelt, kun je alvast inspelen op het verzoek van een kopie van je identiteitsbewijs. Maak er zelf eentje waarop niet alles is terug te lezen. Dek gegevens die niet nodig zijn voor de verificatie van je identiteit af. Belangrijk is om vooral jouw burgerservicenummer voor jezelf te houden. Dit unieke BSN-nummer is voor criminelen, samen met je naam en geboortedatum, de sleutel naar ID-fraude.

De Rijksoverheid heeft een aantal praktische tips ter voorkoming van fraude:

-Maak in de kopie jouw burgerservicenummer altijd onleesbaar (ook in de cijferreeks onderaan je pas)
-Schrijf op de kopie dat het een kopie is.
-Schrijf op de kopie voor welke instantie of welk product de kopie is bedoeld.
-Schrijf op de kopie de datum waarop u de kopie afgeeft.
Meer tips? Lees in ons dossier hieronder meer over het bewaken van je (online) identiteit!

Een praktische tool om deze tips in de praktijk te brengen, is de app KopieID voor je smartphone of tablet. Deze is ontwikkeld door het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Met behulp van de app kun je identiteitsgegevens doorstrepen die organisaties niet nodig hebben of niet mogen verwerken. Dit kan het BSN-nummer zijn, maar bijvoorbeeld ook je pasfoto of handtekening.