Voorkom brandgevaar en vieze geurtjes! Zó maak je de afzuigkap schoon

Een afzuigkap heeft ongemerkt flink te lijden onder het koken, bakken en braden. Vettige aanslag en ranzige geurtjes maken zich op den duur meester van het apparaat. Dat is niet alleen vies, het zorgt ook voor brandgevaar, zo waarschuwt de brandweer. Het zal niet iedereens favoriete klusje zijn, maar hoe maak je de afzuigkap het beste schoon?

De brandweer heeft een dringend advies voor mensen die een afzuigkap in de keuken hebben. Vervang of reinig het filter in het apparaat tijdig, want het kan flink misgaan. “Het vet in het filter kan vlam vatten als je veel kookt of als de vlam in de pan slaat. Menige keuken is op die manier volledig uitgebrand.”

De moraal van het verhaal: vet in de afzuigkap verhoogt het risico op brand. Om onheil voor te zijn, ontkom je er niet aan om regelmatig de handen uit de mouwen te steken. Van een vies apparaat vermindert bovendien de afzuigcapaciteit waardoor je keuken sneller vuil wordt. Een goed onderhouden afzuigkap doet z’n afzuigende werk het best. Bijkomend voordeel: als je de afzuigkap en het filter reinigt, hoef je ook minder vaak de buitenkant van de keukenkastjes vet- en vuilvrij te maken.

Wat zijn de signalen dat je afzuigkap (dringend) toe is aan een schoonmaakbeurt?

- Het meest voor de hand liggende signaal: je afzuigkap heeft zelf een ingebouwd alarm dat je waarschuwt. Dit filterverzadigingsalarm weet precies wanneer het weer tijd is om het filter te reinigen of te vervangen.

Maar er zijn ook andere herkenbare signalen.

- Hoopt er zich vet op aan de buitenkanten van de afzuigkap of rond de ventilator? Dan heb je een duidelijke aanwijzing te pakken dat het tijd is om de boel te reinigen.

- Blijven kookgeurtjes steeds hardnekkiger in de keuken hangen? Dit kan erop wijzen dat het filter in de afzuigkap verzadigd is geraakt en schoongemaakt of vervangen moeten worden.

- Begin het op te vallen als je onder of in de buurt van de afzuigkap staat? De ranzige, onwelriekende geur die het apparaat verspreidt? Als dit het geval is, weet je ook zeker dat je aan de bak moet.

Om het schoonmaakwerk makkelijker te maken, kun je het volgende doen. Zet om te beginnen een pan met water op met een scheut citroensap of azijn erin. Breng het water aan de kook en laat het een kwartiertje doorkoken op een laag vuur. Zet hierbij de afzuigkap aan op een lage stand. Zo komt het vet en vuil aan de buiten- en binnenkant van de afzuigkap beter los.

De buiten- en binnenkant van de afzuigkap reinig je met een schoonmaakmiddel dat uitblinkt in ontvetten. Gebruik daarvoor heet water en een beetje allesreiniger, schoonmaakazijn of afwasmiddel. Je kunt natuurlijk ook kiezen voor een speciale ontvetter, zoals een afzuigkapspray.

Het belangrijkste deel van de klus is het reinigen of vervangen van het filter in de afzuigkap. Ga je het filter uit het apparaat halen? Haal dan eerst de stekker uit het stopcontact.

Omdat het filter vaak vastzit met schroefjes of klemmetjes moet je wel even goed weten hoe je het uit het apparaat haalt. Ben je niet erg bekend met je afzuigkap of heb je geen idee waar het filter precies zit of hoe je het eruit haalt? Pak dan de gebruiksaanwijzing erbij.

Geen boekje paraat? Kijk of je dat online kunt vinden, bij voorkeur op de site van de fabrikant. Let er ook op dat je niet in zee gaat met betaaldiensten die tientallen euro's rekenen voor iets dat in veel gevallen door de fabrikant gratis beschikbaar wordt gesteld.

Het soort filter dat in je afzuigkap zit, kan verschillen.

Heb je een synthetisch of stoffen exemplaar? Dit kun je het beste volledig vernieuwen op regelmatige basis. Volg hiervoor de instructies in de gebruiksaanwijzing op. Zorg in elk geval dat je al een passend schoon filter paraat hebt als je begint aan de klus.

Naast een vetfilter kan een afzuigkap ook over een actief koolstoffilter beschikken. Deze zijn vooral bedoeld om de lucht te zuiveren. Dit type filter moet ook regelmatig worden vernieuwd, want een verzadigd filter houdt de spruitjeslucht of andere kookgeurtjes niet goed meer tegen. Hoe vaak deze vervangen moeten worden, kun je het beste nagaan in het instructieboekje.

Beschikt je afzuigkap over een metalen of aluminium filter? Dit kun je zelf schoonmaken.

Vul de gootsteen met heet water met afwasmiddel. Leg het filter erin en laat het zeker een half uurtje weken. Om het ontvetten te bespoedigen, kun je ook gebruikmaken van een speciale ontvettingsspray. Gebruik vervolgens een (afwas)borstel om de vetresten weg te schrobben.

Om het jezelf gemakkelijk te maken, kun je een vies vetfilter ook in de afwasmachine doen. Controleer voor de zekerheid in de gebruiksaanwijzing van de afzuigkap of het filter hier geschikt voor is. Sommige aluminium exemplaren zijn hiervoor te kwetsbaar. Die kun je het beste – voorzichtig! – met de hand reinigen.

Droog het filter goed voordat je het weer terugplaatst in de afzuigkap.

Bronnen: Atag, Bemmel en Kroon, brandweer, Faberhoods, Milieu Centraal.