Vergelijkingssites: hier moet je als consument op letten

Of het nou gaat om een zorgverzekering, autoverzekering of diensten voor internet en televisie, voor bijna alles is tegenwoordig een vergelijkingssite. Op sommige sites kunnen zelfs allerlei verschillende diensten en producten vergeleken worden. De ene site is de andere niet. Er zijn daarom nog best wat verschillen te zien in wat er aangeboden wordt en op welke manier dit gebeurt. 

Wellicht is het je weleens opgevallen: op vergelijkingssite A zie je een bepaalde lijst met internet providers, maar op vergelijkingssite B zie een iets andere lijst van providers. Dit kan verschillende redenen hebben, zoals het verdienmodel, specifieke aanbiedingen of de wijze waarop de site vergelijkt.

Vaak hebben aanbieders van diensten een actie voor nieuwe klanten. Voor een deel van de overstappers is dit dan ook een reden om elk jaar te kijken en te vergelijken. Deze aanbiedingen kunnen een groot verschil maken voor de jaarlijkse kosten van een dienst of product. Wat echter ook meespeelt, is het verdienmodel van de site. Dit kan een verschil maken in de volgorde waarop bepaalde aanbieders worden getoond. Ook kunnen extra kortingen een rol spelen; dit hangt vaak samen met het verdienmodel van de vergelijkingssite.

De reden hiervan is dat vergelijkingssites soms ook zelf nog een aanbieding toevoegen om jou als consument over te halen via hen de overstap te regelen. Dit komt omdat de site wellicht zaken doet via zogenaamde ‘affiliate marketing’. 

‘Affiliate marketing’ houdt in dat een bedrijf geld betaalt aan een ander bedrijf om klanten voor ze te werven. In dit geval betaalt bijvoorbeeld een internetprovider geld aan een vergelijkingssite wanneer via hen een nieuwe klant internet gaat afnemen. Ook krijgen vergelijkingssite soms provisie wanneer een persoon via hun site doorklikt naar de site van de aanbieder. Met dit in het achterhoofd, is het logisch dat de vergelijkingssite zoveel mogelijk mensen naar hun site wil laten komen. Gaat het om een impactvolle dienst zoals een hypotheek? Dan hebben vergelijkingssites te maken met een provisieverbod, aldus een woordvoerder van AFM. 

Een andere wijze waarop vergelijkingssites inkomsten kunnen krijgen, is door hun ‘ruimte’ op de site te verkopen aan aanbieders. Dit kan voor een vaste prijs, ongeacht de aanbieder. Dit kan daarentegen ook voor een onderhandelbare prijs; dan krijgt de aanbieder die het meest betaalt, de plek die het meest zichtbaar is. Dit is vaak bovenaan de lijst.

Een kritiekpunt op dit verdienmodel is dat er dan een situatie kan ontstaan waarin de best betalende aanbieder een prominentere plek krijgt op de site, waardoor de vergelijkingssite mogelijk een minder objectief beeld schetst. De Autoriteit Financiële Markten (AFM) geeft hierin dan ook het advies om altijd te kijken naar de mogelijkheid om een volledige lijst te zien, want het kan zijn dat plekken 1, 2 en 3 niet zozeer de goedkoopste zijn. 

Volgens een woordvoerder van AFM is het verplicht voor vergelijkingssites om transparant te zijn over hun verdienmodel. Dit moet duidelijk vindbaar zijn op de site én in duidelijke en begrijpbare taal zijn geschreven. Als consument is het daarom raadzaam hier naar te kijken wanneer je een vergelijkingssite bezoekt. Zo weet je op welke manier de site haar geld verdient en in welke mate er sprake is van onafhankelijkheid. In veel gevallen kan je dit onderaan de site vinden en staat dit vermeld onder het kopje “over ons”; de plek en naam kan echter per site verschillen. 

Ook geeft AFM aan dat er een verschil bestaat tussen adverteren en adviseren. Sommige vergelijkingssites wekken de indruk een persoonlijk advies te geven, zonder dat je daarvoor specifieke informatie hoeft te geven om tot die vergelijking te komen. Hoogstwaarschijnlijk gaat het dan om een ‘advertentiesite’. Het ‘advies’ is dus algemeen en niet specifiek op jou afgestemd.

Als een vergelijkingssite daadwerkelijk adviseert, dan dient deze ook een vergunning te hebben die door het AFM is uitgegeven. Een adviessite is te herkennen, want in dat geval zal de site vragen om persoonlijke informatie om mee te nemen in de vergelijking. Dit is dus ook een onderdeel waar je als consument op kan letten.  

Verder is het belangrijk om niet alleen naar de prijs te kijken. Ook de kwaliteit van de dienst of het product speelt een belangrijke rol. Bekijk dus ook altijd de voorwaarden die bij de aanbieder horen. Sommige aanbieders of producten passen nou eenmaal beter bij jouw wensen en behoeften dan andere. 

Het is voor jou als consument heel belangrijk om te achterhalen op welke manier de vergelijkingssite daadwerkelijk vergelijkt. Wordt naast de prijs, ook de kwaliteit meegenomen? En in hoeverre worden jouw wensen en omstandigheden meegenomen in de afweging? Dit zijn twee belangrijke vragen die je aan jezelf kan stellen wanneer je op zo’n site bent.

Kijk je alleen naar de prijs van een product? Let dan goed op de manier waarop de diensten of producten worden weergegeven op de site. Zoals eerder benoemd, kan de top 3 een ‘betaalde top 3’ zijn. De aanbieders hebben geld betaald om prominent zichtbaar te zijn; zoek daarom altijd naar de mogelijkheid om een volledige lijst te bekijken. 

Tot slot zullen sommige vergelijkingssites eenmalige kortingen verrekenen in de maandpremie die wordt getoond. Hierdoor lijkt het maandelijkse bedrag lager dan wat het in werkelijkheid is. Door hier kritisch naar te kijken voorkom je vervelende verrassingen.