Veel onrust door verbod op asbestdaken

Asbestdaken zijn een groot probleem. Circa een half miljoen huishoudens heeft zo’n dak. Die daken beginnen na vijftien à twintig jaar te verweren. Daarom moeten ze voor 2024 allemaal gesaneerd en vervangen zijn, want dan zijn de jongste daken circa 30 jaar. Maar de oudste is al een halve eeuw.

Duizenden euro’s
Bewoners maken zich grote zorgen. Want de sanering kost al snel 15 tot 20.000 euro en dat geld heeft lang niet iedereen. Er is een subsidieregeling van 15 miljoen euro dit jaar, maar dat potje is bij lange na niet genoeg. Bewoners moeten duizenden euro’s bijleggen. De asbestverwijderaars hebben bovendien maar beperkte capaciteit en hun tarieven stijgen.

Gevolg: mensen met asbestdak blijven er langer dan verstandig is onder wonen. Daardoor lopen ze kans dat het dak gaat schilferen en die vezeltjes zijn de oorzaak van longvlieskanker. Bewoners zijn ten einde raad. Wat moeten ze nu?

Financiële regelingen
Lelystad heeft de handschoen opgepakt. De gemeente biedt de mogelijkheid om een lening af te sluiten voor de sanering. Dat gebeurt door middel van een zogeheten SVn-lening van het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting, tegen een volgens hen gunstig tarief.

Maar het probleem is dat er ook mensen zijn die de lening niet krijgen of niet kunnen betalen. En dan zitten ook de buren met een probleem. Want het asbestdak op een rijtjeswoning moet je in een keer vervangen. Dit is extra lastig in buurten zoals in Lelystad die gemengd koop en huur zijn en waar dus ook de corporatie moet meewerken.

En er zijn ook gemeenten die nog weinig doen. Bijvoorbeeld Dordrecht. Daar zijn nog geen financiële regelingen voor bewoners. Tot ongenoegen van actievoerder Rob Ekkers van Contactgroep Eigenaren Astbestwoningen. Via zijn website kunnen bewoners met een asbestdak elkaar vinden. Hij ontvangt geluiden van bewoners uit Purmerend, Alkmaar en Terneuzen waar gemeenten ook weinig tot niks voor hun burgers doen.

“Zeer zorgwekkend”
Uit een enquête van Kassa onder de vijftig grootste gemeenten komt eenzelfde beeld naar voren. Het blijkt dat slechts een handvol gemeenten ervan op de hoogte is waar de grootste risicowijken liggen. ,,Dit is zeer zorgwekkend”, vindt milieu-en asbestdeskundige Otto Hegeman. ,,Gemeenten zouden dit natuurlijk moeten weten. Deze wijken moeten het eerst worden aangepakt. Hoe ander kunnen gemeenten handhaven en milieurisico’s uitsluiten.”

Behoefte aan een deltaplan
Dit is extra prangend omdat veel daken, zoals in Lelystad, uit onwetendheid zijn schoongemaakt met een hogedrukreiniger. Ook zijn hier in het verleden tegen uitdrukkelijke waarschuwingen in daken bewerkt met een straal grit, om ze vervolgens ‘netjes’ te kunnen schilderen. Dit leidt tot uitstoot van asbestvezels naar de lucht en verontreiniging van de omgeving.

Volgens Hegeman is dringend behoefte aan een deltaplan. ,,Om te beginnen moet in kaart worden gebracht waar de grootste risicowijken liggen. Zo moeilijk is dat niet. Dat kan door middel van luchtfoto’s. In een aantal provincies gebeurt dat al. Ook moet er meer geld beschikbaar komen in de vorm van renteloze leningen en koppeling met duurzame oplossingen, zoals zonnepanelen.”

Deze subsidie zou volgens hem voor iedereen moeten gelden, dus ook voor mensen met kleine daken die nu worden uitgesloten. Bewoners zouden ook gestimuleerd moeten worden om het hele asbestdak te vervangen. Want volgens de huidige regeling mogen asbestgevels bijvoorbeeld blijven zitten.

Programmabureau asbestversnelling
Vereniging Eigen Huis vindt dat de bemoeienis van de overheid niet moet ophouden bij het verplichten van asbestsanering met slechts een geringe subsidie. Om daadwerkelijk alle asbesthoudende daken voor 2024 gesaneerd te krijgen is ook praktische hulp en ondersteuning hard nodig. Daarbij kan gedacht worden aan het instellen van gemeentelijke asbeststeunpunten waar woningeigenaren terecht kunnen voor advies, ondersteuning en ontzorging.

Bewoners met een asbestdak worden bij problemen aangeraden contact op te nemen met het door het ministerie van infrastructuur en milieu opgerichte programmabureau asbestversnelling . Dat inventariseert of dezelfde problemen ook elders opduiken. Soms is een probleem in een andere gemeente of provincie op een creatieve manier opgelost en kan die methode ook elders worden toegepast. Neem ook contact op met de gemeente.