Veel onduidelijke afschrijvingen op bankrekeningen

Veel mensen zullen het herkennen; op je bankrekening kunnen allerlei afboekingen staan waar uit de omschrijving niet duidelijk wordt waar de aankoop precies is gedaan. “1125 Dedemsvaart DEDEMSVAART”, ‘Enjoy your day Utrecht’, C&M*PINDIRECT CT484158 AMERSFOORT” of “Stichting Mollie Payments M1754011M10QTS6P0030001886461056 TM-PAY – OrderID 820251376515 089028Stichting Derdengelden TM Pay”. Het zijn zomaar wat voorbeelden van omschrijvingen die op bankafschriften te lezen zijn. Voorbeelden waarbij geen bedrijfsnaam staat die bij de consument bekend is.

Urgent probleem
Dat consumenten niet altijd de naam zien staan op hun bankafschrift van de winkel of het bedrijf waar ze iets hebben gekocht, vindt Tweede Kamerlid Henk Nijboer van de PvdA een groot en urgent probleem. Hij vroeg er al in 2014 aandacht voor in zijn initiatiefnota ‘Veilig en betrouwbaar bankieren in de 21e eeuw’. Nijboer vindt dat banken meer zouden moeten doen om de winkel of bedrijfsnaam bij elke afboeking in de omschrijving te zetten. Het Kamerlid zag 3 jaar terug goede intenties bij banken, maar sindsdien is er volgens hem veel te weinig gebeurt. Omdat steeds meer digitaal wordt betaald is het belangrijk dat mensen hun afboekingen goed controleren en om fraude te voorkomen. Dat is ook iets wat banken zelf verplicht stellen voor hun klanten. Maar dan moet het voor de consument ook mogelijk zijn dat te kunnen doen met een duidelijke bedrijfsnaam in de omschrijving, stelt Nijboer.  

“Betaalspaghetti”
Reinout van der Heijden is hoofdredacteur van de Geldgids van de Consumentenbond. Hij noemt het probleem met de vage afboekingen “betaalspaghetti”. Door de onduidelijke afschrijvingen ontstaat volgens Van der Heijden het gevaar dat consumenten hun schouders gaan ophalen bij de vage omschrijvingen. Vaak lukt het toch nog wel om bij een onduidelijke omschrijving je te bedenken wat het nou precies was, dus denk je bij afboekingen waarbij je het niet weet: ‘Het zal wel goed zijn’. En daardoor wordt de controle van consumenten op hun betaalrekening minder.

Aankoopbewijs
Van der Heijden ziet ook nog een tweede probleem. Je bankafschrift kan dienen als aankoopbewijs mocht je het bonnetje kwijt zijn geraakt. Maar dat wordt lastig als je geen duidelijke winkel- of bedrijfsnaam op je bankafschrift ziet staan. Vanwege deze problemen vinden Van der Heijden en Nijboer dat banken meer moeten doen om bedrijven ertoe te bewegen duidelijk herkenbare namen in de omschrijvingen te zetten.

Europese regels
Banken, betaalinstellingen en elektronisch geldinstellingen zijn verenigd in Betaalvereniging Nederland. Die houdt zich voor haar leden bezig met de infrastructuur, de standaarden en de gezamenlijke productkenmerken in het nationale betalingsverkeer. De Betaalvereniging erkent dat er weleens onduidelijke omschrijvingen zijn, maar stelt dat het op het totaal van 5 miljard betalingen wel meevalt. Ook verwijst de Betaalvereniging naar het Maatschappelijk Overleg Betalingsverkeer (MOB) waarin aanbieders en gebruikers in het betalingsverkeer zitten. Het MOB zag in 2016 geen aanleiding om actie te ondernemen omdat al aan de Europese regels wordt voldaan.

Die Europese regels zijn opgenomen in een zogenaamde Richtlijn . Daarin staat in artikel 48 dat een betaler een referentie verstrekt of ter beschikking gesteld krijgt aan de hand waarvan uitgemaakt kan worden om welke betalingstransactie het gaat. En in voorkomend geval, informatie betreffende de begunstigde. Dat betekent in de praktijk echter niet dat de consumenten altijd de winkel of bedrijfsnaam op het bankafschrift ziet staan waar zij hun aankoop hebben gedaan. Het kan bijvoorbeeld zijn dat er een referentie staat van een betaalautomaat, de naam van een payment service provider als Buckaroo, ADYEN of Mollie Payments, maar niet de naam van de winkel waar de aankoop is gedaan. Je kunt er als consument als het goed is wel altijd achter komen als je contact opneemt met je bank of de payment service provider die er tussen zit. Maar daar moet je als consument dus wel moeite voor doen.

Steekproef
Toen redactieleden van Kassa hun account voor internetbankieren bekeken leverde dat al enkele tientallen voorbeelden op van onduidelijke omschrijvingen. Kassa heeft met 4 van de voorbeelden een steekproef gedaan. Redactieleden gingen zelf bellen met de klantenservice van banken om zo te achterhalen welke eindbegunstigde achter de afboeking zit. We belden daarvoor met ABN Amro, ING en twee keer de Rabobank. Alleen in één geval bij de Rabobank werd via de klantenservice duidelijk wat nou de winkel was waar de betaling door was afgeboekt.

Over het andere geval zegt de Rabobank dat het aan de medewerker is om een inschatting te doen of er verder onderzoek nodig is . En dat dat in dit geval vermoedelijk door de medewerker van de klantenservice gedacht is dat er voldoende informatie was verstrekt om de afboeking voor de klant te herleiden. ING geeft aan dat bij het voorbeeld niet direct tijdens het telefoongesprek aan te geven is wat het bedrijf is waar de betaling naar toe gaat. ABN Amro laat weten dat het bij ons voorbeeld om een betaling aan ADYEN gaat . Daarbij kan de klantenservice niet meer doen dan verwijzen naar ADYEN om te achterhalen waar de betaling voor was.

Aanspreekpunt
Ondanks dat ook de klantenservice van de bank niet altijd antwoord kan geven op de vraag waar een betaling voor is geweest, raadt betaalvereniging Nederland aan om wel met uw bank te bellen. Dat is het eerste aanspreekpunt. Het is ook belangrijk dat u dat doet omdat daardoor problemen worden geregistreerd en mogelijk sneller opgelost. Dat komt omdat banken volgens Betaalvereniging Nederland werken met een piepsysteem. Als er van consumenten klachten komen over de onduidelijke omschrijving bij afboekingen van een bepaald bedrijf, wordt het betrokken bedrijf daarop aangesproken. Dus als u een afboeking ziet die u niet kunt herleiden naar een bedrijf waar u iets heeft gekocht, bel dan wel de bank.