Veel (60%) duurder uit met nieuwe zorgstelsel

Nog geen 5 jaar geleden is het ziekenfonds vervangen door het nieuwe zorgstelsel. Wat heeft de huidige basisverzekering ons eigenlijk opgeleverd? En hoeveel duurder zijn we eigenlijk uit, nu we al een tijd lang ons zelf verplicht moeten verzekeren?

Sinds de opheffing van het ziekenfonds zijn de kosten voor verzekerden rond de 60% hoger dan zes jaar geleden. Dat is een bedrag van in totaal ruim 800 euro per persoon per jaar. Dat heeft Erik Hordijk van de Verzekeringssite berekend .

In 2005 waren de gemiddelde kosten voor de ziektekostenverzekering bij een normale afname van zorg voor een volwassene met een modaal inkomen zo’n € 121,- per maand. In 2011 is dat bedrag gestegen naar €191,-. Dat is de nominale premie en de inkomensafhankelijke bijdrage inclusief zorgtoeslag met een gemiddeld eigen risico.

Een werknemer betaalt nu bijna 8% van zijn loon aan de basisverzekering. Hij werkt nu vier weken per jaar om de premie voor de zorgverzekering te betalen. In 2005 was dat voor het ziekenfonds nog slechts de helft met twee weken. Terwijl de medische zorg in die periode nauwelijks is verbeterd, betalen we dus wel fors meer: een stijging van bijna 60%.

De zorgpremie blijft almaar stijgen
Wim Groot, hoogleraar gezondheidseconomie aan de universiteit van Maastricht, heeft toelichting gegeven op die premiestijging. Het komt hoofdzakelijk door een toename van het zorggebruik (we gaan steeds vaker naar de dokter en willen steeds meer), de technische ontwikkelingen waardoor ook steeds meer mogelijk is, de vergrijzing en de uitgaven aan ziekenhuizen en specialisten. De totale zorgkosten stijgen al jaren flink. Volgens het CBS bedroegen de zorgkosten in 2005: 67,8 miljard euro, in 2008: 79,- miljard euro en in 2009: 83,8 miljard.

Nu hebben de verzekeraars meer uitgegeven dan er is binnengekomen, waardoor de premies dit jaar weer stijgen, een soort inhaalslag. De rekening wordt voor een groot deel bij de consument gelegd. Inmiddels maken de verzekeraars namelijk winst op de basisverzekering. In 2008 leden ze nog een verlies van €17,- per verzekerde op basispolis. Dat vingen ze op door in te teren op financiële reserves en door te bezuinigen op de bedrijfsvoering. En ze compenseerden door de winst op de aanvullende polissen, die premies zijn ook fors gestegen de afgelopen tijd. En vanaf 2008 kwam er nog meer in de kas van de verzekeraars, omdat de No Claim verviel en er een eigen risico werd ingevoerd.

En terwijl de verzekeraars nu op zowel de basisverzekering als op de aanvullende polissen winst maken, moeten we nu ook nog meer gaan betalen voor het eigen risico. Nadat de No Claim is afgeschaft, betalen we een eigen risico dat voorlopig nog zal blijven stijgen. In ons land betalen we in vergelijking met andere EU-landen overigens weinig aan eigen bijdrage. Maar daarnaast zijn er steeds meer verschillende eigen bijdragen voor losse onderdelen bijgekomen, bijvoorbeeld voor chronisch zieken en de AWBZ. Op sluipende wijze worden zo al die eigen bijdragen op elkaar gestapeld, aldus Wim Groot. De kosten lopen zo aardig op en het is vooral niet meer transparant.

Op het eerste gezicht lijkt er heel wat te kiezen in de wereld van de ziektekostenverzekeraars. Als je bijvoorbeeld op internet kijkt, zie je minstens 25 aanbieders. Maar in werkelijkheid zijn er vier grote partijen die samen maar liefst 95% van de verzekeringsmarkt in handen hebben: CZ, UVIT, Zilveren Kruis Achmea en Menzis  Zij hebben ieder diverse merken onder zich die wel vaak eigen polisvoorwaarden hebben. Voor een overzicht van de grootste en bekendste verzekeraars klik hier .

Een aantal verzekeraars heeft nieuwe merken gelanceerd om klanten te werven. Dat zijn vaak scherp geprijsde verzekeringen (onder andere internetpolissen). Het bestaan van zo’n nieuw en goedkoper label wordt echter vaak niet aan bestaande klanten gecommuniceerd.

Zorgeconoom Wim Groot vindt de concurrentie tussen zorgverzekeraars veel te gering door de concentratie. De overstapmogelijkheden voor de consument zijn hierdoor beperkt en de premies blijven stijgen, want er is veel te weinig marktwerking. Als we een gematigde premiestijging willen, moet de concurrentie aangejaagd worden en moeten de vier grote conglomeraten worden opgebroken. De Nederlandse Zorgautoriteit (NZA) had volgens hem kritischer moeten zijn over de overnames, maar de waakhond heeft Kassa laten weten het niet nodig te vinden om in te grijpen. Minister Schippers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) heeft Kassa laten weten het fusiebeleid wel aan te zullen scherpen. Minister Schippers is verder zeer positief over het nieuwe zorgstelsel. Haar volledige reactie aan Kassa kunt u hier lezen.

Een andere belangrijke doelstelling van het nieuwe zorgstelsel was dat we beter zouden kunnen kiezen op basis van kwaliteit en service. Daar is volgens Wim Groot tot nu toe nog onvoldoende van terecht gekomen. Er wordt namelijk nog veel te weinig gestuurd op kwaliteit, terwijl dat wel zal leiden tot betere keuzemogelijkheden en meer differentiatie. Verzekeraars hebben nu nog te weinig belang om het echt anders te gaan doen, er gaan nog te weinig financiele prikkels vanuit en ze hebben wellicht koudwatervrees. Er vindt al wel wat selectieve zorginkoop plaats, laatst werd bijvoorbeeld bekend dat CZ alleen nog zaken doet met ziekenhuizen die de beste borstkankerbehandeling bieden. Maar selectie op basis van kwaliteit, dat kan nog veel en veel meer.

Zie ook : Bespaartips voor uw zorgpremie