Tussen wal en schip op sociale werkplaats

Gemeenten hebben vaak slecht zicht op de werkvloer van de sociale werkplaats, doordat ze de sociale werkvoorziening uitbesteden. Daardoor hebben de mensen op die werkvloer het gevoel dat zij nergens met eventuele problemen terecht kunnen.

Dat concludeert de Nationale ombudsman Frank van Dooren. De kwestie is bovendien exemplarisch; de gemeenten in Nederland worden verantwoordelijk voor steeds meer taken. Daardoor kunnen ook andere groepen tussen wal en schip belanden als zij klachten of problemen hebben.

Gemeenten zijn in Nederland verantwoordelijk voor de uitvoer van de Wet sociale werkvoorziening en vanaf 2015 voor de Participatiewet. Dankzij die wetten kunnen zo'n 120.000 mensen met een arbeidsbeperking aan het werk. Maar de gemeente besteedt de uitvoering vaak uit bij gemeenschappelijke regelingen en die leggen de taak vaak weer neer bij een zogenoemd SW-bedrijf.

Daardoor hebben gemeente vaak te weinig weet van ,,hoe haar publieke taak om mensen met een arbeidsbeperking kansen op de arbeidsmarkt te bieden, in de praktijk wordt uitgevoerd'', aldus Van Dooren. Bij problemen hebben mensen het gevoel dat ze nergens heen kunnen en dat zij in de steek worden gelaten. Het gevolg is frustratie, groepsacties en soms zelfs dat mensen zich liever ziek melden dan het gesprek aangaan.

In plaats dat decentralisatie in dit geval leidt tot minder, zorgt die juist voor meer afstand tussen burgers en de overheid. Volgens een woordvoerster gaat dat niet alleen voor de sociale werkvoorziening op, maar ook voor andere taken die de gemeente onder de hoede heeft of krijgt, zoals de Wajong en de jeugdzorg. ,,Ook bij jeugdzorg koopt de gemeente in, of besteedt zelf de inkoop uit. Het gevolg is hetzelfde: waar moet je heen met klachten.''

De ombudsman gaat de komende tijd met gemeenten in gesprek over klachtenbehandeling en begin 2015 houdt hij een congres over het onderwerp. ANP