Treinuitval en chaos: Volgende week landelijke staking bij de NS

Personeel van de Nederlandse Spoorwegen legt volgende week en de week daarna plaatselijk het werk neer. Het gaat om estafettestakingen van 24 uur, die aankomende woensdag 24 augustus beginnen in de regio noord. In de daaropvolgende dagen zijn andere streken aan de beurt. De acties volgen op de stukgelopen cao-onderhandelingen tussen NS en vakbonden FNV, CNV en VVMC.

In de regio waar de acties plaatsvinden, zullen geen treinen van de NS rijden, verwacht een woordvoerder van FNV. De estafettestakingen duren tot het einde van augustus. Als er dan nog geen cao-bod is waar de vakbonden tevreden mee zijn, volgt er een landelijke staking.

"Onze leden beseffen heel goed dat ze gedurende de acties de reizigers zullen raken. Dat is spijtig, maar de overlast is onvermijdelijk en uiteindelijk ook in het belang van de reizigers. We zien nu dat NS de vacatures niet ingevuld krijgt en dat er daarom treinen uitvallen en de sociale veiligheid ernstig onder druk staat", redeneert de vakbond.

Vorige week liep een ultimatum af dat de bonden aan NS hadden gesteld. Een laatste handreiking van de NS wezen ze af, omdat die niet genoeg in de buurt van hun eisen kwam. De NS zegt in een reactie teleurgesteld te zijn als het tot acties komt.

Een woordvoerder weet nog niet wat voor impact de acties hebben op reizigers. "Het spoor houdt niet op bij zo'n grens", zegt een woordvoerder over die regionale verdeling van de actie. "Als een machinist bijvoorbeeld in Groningen gaat staken, rijdt de trein naar Amsterdam niet. En een trein van Alkmaar naar Maastricht komt misschien wel door drie regio's."

Volgens de NS zijn sommige cao-eisen van de bonden praktisch onuitvoerbaar. Het bedrijf wijst op de lastige financiële situatie bij NS als gevolg van de coronapandemie, die zorgde voor een daling van het aantal treinreizigers.

Een van de cao-eisen van de vakbonden is een automatische compensatie voor de prijsstijgingen in het salaris van NS-medewerkers. Ook willen ze een eenmalige uitkering van 600 euro en een aanpassing van de regeling om eerder te stoppen met werken.

Na de regio noord staken NS-medewerkers op vrijdag 26 augustus in het westen van het land. Drie dagen later, op maandag 29 augustus, gaan de acties verder in de regio noordwest. Op 30 augustus staakt personeel in het midden van het land en op 31 augustus legt het NS-personeel in het oosten en zuiden van Nederland het werk neer.

Reizigersvereniging Rover laat weten teleurgesteld te zijn in de aangekondigde 24 uur durende regionale stakingen van NS-personeel, vanwege hun onvrede over de cao-onderhandelingen. De vereniging had gehoopt dat de bonden zouden beginnen met reizigersvriendelijke acties.

"Een 24-uursstaking betekent veel overlast voor reizigers. Dat gaat een landelijke impact hebben", zegt Rover-voorzitter Freek Bos.

Het openbaar vervoer heeft volgens Bos namelijk "wel iets anders nodig dan ruzies en conflicten tussen bonden en vervoerders". De organisaties moeten volgens hem juist met elkaar om tafel om te kijken "hoe de sector gered kan worden, want die draait nog op coronasteun, mist reizigers en heeft ontevreden personeel", somt hij op. "Dus met alleen loonsverhogingen ben je er niet, want dan heb je blij personeel maar de reizigers nog niet terug."

Desondanks laat Bos weten begrip te hebben voor acties. "Staken is hun goed recht, arbeidsvoorwaarden moeten op orde zijn." In plaats van de zogenoemde estafettestaking stelt Bos een alternatieve actie voor. "Bijvoorbeeld een drie uur durende staking in de ochtend. Dat heeft een kleinere impact op de reiziger, maar dan maak je wel je punt." ANP