Test: extra vergine olijfolie

Wij onderzochten acht flessen extra vergine Italiaanse olijfolie uit de supermarkt. Wat zit er in de fles die wij bij de supermarkt kochten? Wat is 'extra vergine' olijfolie? Zijn het Italiaanse olijven die in de olie verwerkt zijn of proef je olijven uit andere landen? Hoe is de smaak en wat is de prijs-kwaliteitverhouding?

Wat is extra vergine of extra vierge?
Extra vergine of extra vierge betekent letterlijk 'maagdelijk', het is de beste kwaliteit olie. Producenten zetten soms van alles op het etiket. Gregor Christaans uit het smaakpanel zegt hierover: "Zo zag ik laatst een winkel die niet alleen extra vierge olijfolie verkoopt, maar ook premium extra vierge olijfolie en zelfs ultra premium extra vierge olijfolie. De grootste kolder natuurlijk. Er bestaan maar vier gradaties. Van hoogste naar laagste kwaliteit is dat extra vierge olijfolie, vierge olijfolie, olijfolie en Pomace (Spanje) of Sansa (Italië). Niets ultra premium of premium of zelfs extra extra vierge zoals ik ook eens gelezen heb."

Of een olijfolie extra vergine (eerste persing) mag heten is afhankelijk van twee zaken: een laboratoriumtest waarin een aantal chemische parameters (waaronder de zuurgraad) wordt gemeten en een smaaktest. Wij lieten de olijfolie onderzoeken in een laboratorium en de uitslagen zijn goed. Alle door ons geteste olijfolie's vallen binnen de 0,8% zuurtegraad. Bekijk hier en hier het rapport.

Geraffineerde olie
Alle olijfolie die niet door de test komt voor extra vergine of vergine komt wordt geraffineerd. Daardoor wordt de olijfolie ontdaan van geur en smaak en wordt de zuurgraad laag. Geraffineerde olijfolie wordt gemengd met extra vergine olijfolie om er toch wat smaak aan te geven en verkocht onder de naam 'olijfolie'. Er is niets mis met dit product dat geschikt is voor bakken en braden. Je mag het dus niet als extra vergine of vergine verkopen. Deze olijfolie wordt verkocht onder verschillende benamingen zoals 'milde olijfolie' of 'olijfolie voor bakken en braden' of dus gewoon 'olijfolie'. Wil je olijfolie voor, bijvoorbeeld salades, kies dan vergine of extra vergine olijfolie.

Italiaanse fraude
Gesjoemel met olijfolie, het gebeurt al jaren. In Italië is al jarenlang discussie over fraude met olijfolie. Olijfolie is relatief duur vergeleken met andere plantaardige olie. Ook is er een groot prijsverschil tussen Italiaanse en Spaanse olijfolie. Italiaanse olijfolie is drie keer zo duur als de Spaanse olijfolie. Noord-Spaanse olijven worden vaak gemengd met een percentage Italiaanse olijven. Uit het onderzoek van een Italiaanse consumentenorganisatie bleek dat bij negen van de twintig flessen uit het laagste en dus grootste segment in de supermarkten de term 'extra vergine' ten onrechte was vermeld. Olijfolie-expert Manfred Meeuwig: "Gesjoemel met olijfolie vindt dus onderin de markt plaats. Daar wordt de massa verkocht en daar heeft een kleine truc grote financiële gevolgen. Liters extra vergine olijfolie voor €5 of €6 dat klopt niet, dat kan niet".

Italiaanse olie of olie uit de Europese unie?
De door ons geteste flessen lijken heel Italiaans, maar bij sommige flessen staat op het etiket 'mengsel van olijfolie - oorsprong uit de Europese Unie'. Saskia van Ruth is hoogleraar voedselauthenticiteit aan de Universiteit van Wageningen . Zij vertelt ons dat volgens Europese regelgeving je op het etiket moet vermelden wat de herkomst is van de olijven en ook waar de olie geproduceerd is. Op het etiket kun je zetten dat de olie uit een specifiek land is, maar ook mag bijvoorbeeld de Europese Unie genoemd worden of zelfs een land buiten de EU. Verder zegt ze dat olijfolie inderdaad gevoelig is voor fraude. Dit blijkt ook uit gegevens van de internationale databanken. "De meest voorkomende fraude in die databanken is toevoeging van andere typen olie, zoals zonnebloem, hazelnoot en maiskiemolie. Daarnaast vind je ook fraude met de geografische herkomst."

De producenten hoeven dus niet te zeggen uit welk land de olijfolie komt. Als er 100% Italiaans extra vergine op staat dan mag je ervan uitgaan dat het inderdaad echte Italiaanse extra vergine olijfolie is. Toch blijkt overduidelijk uit de smaaktest dat er wel degelijk olijfolie uit andere landen in de flessen kan zitten.

Wie zijn onze testers?
Naast een laboratorium test wordt de olijfolie getest door speciaal opgeleide proevers. Vier van de vijf testers hebben een opleiding genoten aan de prestigieuze academie voor olijfolie Onaao . 

- Manfred Meeuwig leerde alles over olijfolie in Italië. Hij heeft een winkel aan de Haarlemmerstraat in Amsterdam. Hij schreef ook een boek .

- Wilma van Grinsven is directeur inkoop en mede-eigenaar van Oil & Vinegar . Ze is een expert in het proeven van olijfolie.

- Gregor Christiaans geeft workshops, schrijft en twittert over olijfolie. Hij waarschuwt mensen voor slechte olie.

- Carlo Trobia heeft een webshop in olijfolie. Zijn familie heeft op Sicilië 280 olijfbomen.

- Raffaele Uva is eigenaar van Ristorante Saporetti in Purmerend.  

Uitslag  

1.

Monini

GranFruttato Selezione Speciale Olio Extra Vergine di Oliva

€6,99 voor 750 ml (per liter €9,32)

Algemeen verkrijgbaar

7,3

"Fruitig, niet scherp, goede bitterheid, Italiaanse olie, absolute winnaar, zeer goede prijs- kwaliteitverhouding"

2.

Bertolli

Olio Extra Vergine di Oliva Originale

€5,39 voor 750 ml (per liter €7,19)

Algemeen verkrijgbaar

5,9

Goede balans maar erg vlak , geen sterke extra vierge,  redelijke smaak"

3.

Albert Heijn Excellent

Italiaanse Olijfolie Extra Vierge

€3,69 voor 500 ml (per liter €7,38)

Albert Heijn

5,7

“Vettig, beetje zurig, niet onprettig maar geen sterke extra vergine”

4.

Monini

Monello Extra Vergine di Oliva

Non Filtrato

€7,19 voor

750 ml (per liter €9,59)

Albert Heijn

5,4

"Fruitig, erg vet, te bitter, voor liefhebber van peperige olie"

5.

Filippo Berio

ExtraVirgin

Olive Oil

€6,99 voor één liter

Albert Heijn

5,1

"Saai, vet, vrij bitter, weinig geur"

6.

Pietro Coricelli

Olio Extra Vergine di Oliva

€6,49 voor één liter

Algemeen verkrijgbaar

4,9

"Ranzige olijfolie, vettige nasmaak, gemengd met Spaanse olie"

7.

Thuis Uit Eten

Italiaanse Olijfolie Extra Vierge

€3,49 voor 500 ml (per liter €6,98)

Jumbo

4,8

"Vreemde bitterheid, geen geur, vlak en vet", "Nietszeggende olie"

8.

Carapelli

Olio Extra Vergine di Oliva Classico

€5,89 voor 500 ml (€11,78 per liter)

Algemeen verkrijgbaar

3,6

"Vettig, ranzig, oude of gemengde olie", "Gemengd met veel Spaanse olie"

De winnaar is Monini GranFruttato Selezione Speciale Olio Extra Vergine di Oliva. Die is algemeen verkrijgbaar voor €9,32. De testers beoordeelden deze olie met een 7,3 en vonden hem Italiaans, niet scherp maar mild pittig en de smaak bleef lekker lang hangen.

Carapelli eindigt met een 3,6 op de allerlaatste plaats. Onze testers vonden de olie lijken op een vettige ranzige Spaanse olie. Het smaakte saai, want het had bijna geen smaak. Het leek zelfs op een verlept bosje anjers. Deze olie komt ook nog eens als duurste uit de test. Voor €11,78 per liter koop je geen Italiaanse olie.

Ter info: ook bij Xenos en Lidl wordt soms Italiaanse olijfolie aangeboden. Wij konden deze flessen helaas niet meenemen in onze test omdat het opgekochte partijen zijn die tijdelijk in de handel zijn.