De grote storing vorig jaar bij alarmnummer 112 is niet goed aangepakt. Dat zorgde voor onnodig veel chaos, concluderen drie toezichthouders. Het ministerie van Justitie en Veiligheid verzuimde de leiding te nemen. Geen van de betrokken diensten wist precies wat ze bij zo’n landelijke storing te doen stond.
Door een telefoonstoring bij KPN was op 24 juni 2019 niet alleen 112 ruim drie uur uit de lucht, maar ook het gewone telefoonnummer van de politie. Tot overmaat van ramp was op hetzelfde moment ook NL Alert verstoord.
Drie mensen overleden tijdens storing
Tijdens de storing zijn zeker drie mensen overleden, constateren de toezichthouders. Of zij het hadden overleefd als de ambulance eerder was gewaarschuwd, is volgens de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) niet vast te stellen. De ambulances waren wel verlaat, maar nog binnen de tijdslimiet die geldt.
Burgers hoorden lange tijd niets over de telefoonstoring, of kregen juist te maken met tegenstrijdige berichten. Een daarvan verwees mensen in nood per abuis naar de tiplijn van De Telegraaf. Onder druk van een woedende Tweede Kamer zette justitieminister Ferd Grapperhaus drie inspectiediensten aan het werk om het foutenfestival te onderzoeken.
Ministerie te laat in actie
Dat het niet ernstiger misging, was volgens de Inspectie Justitie en Veiligheid (IJ&V) in ieder geval niet te danken aan krachtig ingrijpen van het ministerie. Grapperhaus’ departement moet in een noodsituatie als deze het voortouw nemen om burgers te informeren. Maar het ministerie kwam te laat in actie.
"Stevig en pijnlijk", zegt minister Grapperhaus in een reactie. Hij trekt zich de kritiek aan, want "dat is uiteindelijk mijn verantwoordelijkheid". "We moeten pijnlijk genoeg vaststellen" dat "op het ministerie een aantal mensen niet direct de alertheid had" en op de hoogte was van ze te doen stond, erkent de minister. "Dat moeten we ons zeer aantrekken en dat hebben we ook gedaan. Dat mag niet zo gebeuren. Het mag niet meer zo chaotisch verlopen." Kennelijk moeten we de afspraken elke keer opnieuw met elkaar doornemen, constateert hij.
Nieuwe storing niet uitgesloten
Een nieuwe grote storing kan de minister niet uitsluiten, "maar wat ik wel kan zeggen is dat het nu zo is geregeld dat degenen die aan zet zijn ook exact weten wat er moet gebeuren en de coördinatie oppakken". Grapperhaus zegt ervan "overtuigd" te zijn dat het nu anders zou lopen dan een jaar geleden.
De hulpdiensten krijgen juist wel complimenten van de onderzoekers. Toen het erop aankwam, hielpen zij beleidsmakers uit de brand, concluderen de inspecties. Niet het ministerie, maar ‘’de politie nam feitelijk de regie’’. Die vond een omweg om de storing te omzeilen en stelde twee vervangende telefoonnummers open. En wees burgers daar snel op via sociale media.
ANP