Schrappen geneesmiddelen uit basispakket benadeelt chronische reumapatiënten

Vitaminen, mineralen en paracetamol van 1000 mg worden per 1 januari 2019 niet meer vergoed. Dit besluit heeft minister Bruno Bruins van Medische Zorg en Sport gemaakt naar aanleiding van het adviesrapport van Zorginstituut Nederland uit 2016.

Het Zorginstituut is van mening dat middelen waarvoor een gelijkwaardig geneesmiddel verkrijgbaar is bij bijvoorbeeld de drogisterij, niet thuishoren in het basispakket. Het instituut geeft aan dat veel van de alternatieve producten op de vrije markt goedkoper zijn. Door de middelen uit het basispakket te halen zou dat leiden tot een besparing van 51 miljoen euro.

Het instituut heeft 21 middelen en producten beoordeeld op basis van noodzakelijkheid, effectiviteit, kosteneffectiviteit en uitvoerbaarheid. Daarnaast heeft het instituut gekeken naar middelen waarvoor een alternatief beschikbaar is en naar middelen waarvoor geen alternatief beschikbaar is. De middelen met een alternatief zouden uit het basispakket geschrapt moeten worden. Het Zorginstituut benadrukt in het advies dat zij niet twijfelt aan de effectiviteit en kosteneffectiviteit van de geneesmiddelen, maar zet vraagtekens bij het collectief vergoeden van vitaminen, mineralen en paracetamol.

Voor chronische patiënten met een reumatische aandoening, zoals artrose en osteoporose (botontkalking), komt de kostenbesparing voor eigen rekening. Organisaties als het Reumafonds , het KNMP , Osteoporose Vereniging en Patiëntenfederatie Nederland maken zich zorgen over het besluit. Zo zou er onvoldoende zicht zijn op het zelfzorggebruik van de patiënt, kan onjuiste dosering grote consequenties hebben voor met name kwetsbare ouderen en kan het therapietrouw schaden omdat patiënten kunnen besluiten noodzakelijke middelen niet meer of minder te nemen vanwege de extra kosten. “De middelen zijn voor mensen met reuma geen zelfhulpmiddelen maar effectieve geneesmiddelen die onderdeel zijn van een behandeling. Daar moet controle op zijn”, aldus Sija de Jonge, Manager Patiëntenbelangen van het Reumafonds.

Anne-Lies Toorians heeft al ruim veertig jaar last van artrose en osteoporose en onderging tien operaties. De aandoening heeft grote impact op haar leven. “Als ik voldoende pijnstilling slik kan ik redelijk normaal functioneren. Maar zonder pijnstilling heb ik veel pijn, ben ik moe en moet ik zo nu en dan overgeven.” Om haar leven draaglijker te maken, slikt ze paracetamol 1000 mg en een tal van andere medicijnen. Daarnaast slikt Anne-Lies kalktabletten en vitamine D om botontkalking tegen te gaan. Maar juist die middelen die Anne-Lies nodig heeft, worden nu dus uit het basispakket gehaald. “Het maakt me boos dat er niet naar de gevolgen wordt gekeken. Ze kijken alleen naar wat voor de staat goedkoper is, maar wij als chronisch zieken moeten het nu zelf betalen. Van mijn uitkering moet ik het eigen risico, de eigen bijdrage én daarbovenop nog de extra kosten betalen. Op andere dingen moet ik dan gaan bezuinigen, zo kan ik niet deelnemen aan de sociale maatschappij en wordt mijn wereld erg klein.”

Zorginstituut Nederland geeft in het rapport aan dat onevenredige hogere kosten voor bepaalde groepen patiënten geen argument is om de middelen in het basispakket te laten. Volgens het instituut zijn de kosten voor de individuele patiënt aanvaardbaar, maar moeten patiënten die in de problemen komen gecompenseerd worden via bijvoorbeeld gemeentelijke vergoedingen. Maar volgens Anne-Lies is dat geen gepaste oplossing. “Als ik de pijnindicatie niet inneem, dan functioneer ik niet. Dan gaat het de maatschappij nog meer kosten, want dan zit ik thuis, ben ik afhankelijk van een uitkering en heb ik mantelzorg nodig. Mijn botten gaan nog sneller ontkalken als ik de kalktabletten niet inneem en de kans bestaat dat ik in een rolstoel terechtkom.”

Woensdag 27 juni wordt er in de Tweede Kamer gepraat over het voorgenomen besluit om vitaminen, mineralen en paracetamol 1000 mg uit het basispakket te halen.