Recreanten versus commercie: Hoe staat het ervoor op de vakantieparken?

Vanaf begin 2021 heeft Kassa aandacht besteed aan de teloorgang van de klassieke vakantieparken waar mensen met een kleine beurs semipermanent konden verblijven. De vijf parken die werden besproken, dreigden allemaal opgekocht te worden door grote commerciële vakantieparkketens, of omgebouwd te worden tot luxe vakantieparken. En de bewoners, die er vaak al generaties stonden met hun caravan, chalet of huisje werden bedreigd met ontruiming. Dat leidde tot hevig verzet. In ZomerKassa stellen we de vraag: heeft dat verzet tot succes geleid? 

Recreatieoord Hoek van Holland werd 1923 speciaal door de gemeente Rotterdam opgericht om arbeiders de gelegenheid te geven van de natuur te genieten. Het is daarmee het oudste vakantiepark van Nederland. En bijna een eeuw later in 2020 kondigde de gemeente aan dat ze van het park af wilde en het via een Europese aanbesteding ging verkopen.

Dit leidde een enorm protest van de recreanten, die massaal de strijd aanbonden met de gemeente. En wonnen. Het college van B en W trok de verkoopplannen in en besloot de grond onder het park mettertijd onder erfpacht uit te besteden aan de eigenaren en gebruikers. Die moeten dan zelf zorgen voor onderhoud en exploitatie. Inmiddels hebben de parkbewoners een coöperatieve vereniging opgericht onder de naam Coöperatieve Vereniging ONS Recreatieoord en is er een bestuur i.o. gevormd bestaande uit vier personen die ondersteund worden door een adviesraad van 40 mensen. Alle eigenaar-bewoners, zo’n 1.100, zijn lid van de vereniging. Hier kun je van alles lezen over de vereniging. 

Hoek van Holland is uitzonderlijk omdat de eigenaar de gemeente zelf is. Dat ligt anders bij de vier andere vakantieparken die allemaal in handen zijn van particuliere eigenaren. Die kunnen vaak geen weerstand bieden aan het grote geld. En ook al kennen ze hun bewoners al tientallen jaren, na een miljoenenaanbod laten ze hen zo maar in de steek.  

Caravanpark Nieuw Loosdrecht is begonnen als een familiecamping waar rond zestig families met hun caravan stonden. Nieuw Loosdrecht groeide in de loop der jaren uit tot een idyllische plek vrijwel naast de Loosdrechtse plassen en midden in de natuur.  De caravans werden steeds groter en mooier en raakten steeds meer verankerd in de grond waar ze op stonden. De pacht van die grond kostte een paar duizend euro per jaar.

Maar ineens sloeg het noodlot toe. In oktober 2020 ontvingen de huurders van caravanpark Nieuw-Loosdrecht een brief van de eigenaar, de familie Verloop, die meldde dat ze het park gingen verkopen. Marinapark Residentie Nieuw Loosdrecht bleek de nieuwe eigenaar. En die stuurde in augustus 2021 een filmpje aan de bewoners met een impressie van het nieuwe park. Dan pas wordt hen duidelijk dat er in de nabije toekomst alleen nog plek is voor nieuwe recreatie-villa’s, kosten minimaal 550.000 euro. De oude chalets en caravans moeten verdwijnen en wel binnen drie maanden. En de bewoners moeten de plek leeg opleveren en een afstandsverklaring tekenen. Pats, boem, knal. Of u even wilt oprotten.  

De bewoners protesteerden, maar tevergeefs. En moesten dus in aller ijl vertrekken. In de lente van 2022 werd het hele terrein leeggemaakt en was iedereen zijn huisje kwijt. Sommige families  zaten er al decennia en hadden hun ziel en zaligheid in het mooi maken van hun huisje gestoken. En van de een op het andere moment werd alles wat ze met hun eigen handen hadden opgebouwd als oud vuil weggegooid.

Achteraf hadden ze nog best wat langer kunnen zitten, want de nieuwbouw liep vertraging op omdat de projectontwikkelaar niet de juiste vergunning bleek te hebben en omdat er asbest was gevonden. Maar helaas, dat gebeurde niet. Recent is de bouw begonnen en is al meer dan de helft van de geplande huisjes gebouwd. De verkoop loopt goed, slechts één residentieel huisje staat nog te koop voor 695.000 euro inclusief grond.

De Visotter was ook al zo’n prachtig gelegen vakantiepark, midden in de natuur met overal water, struikgewas en kwetterende vogels. Het werd meer dan veertig jaar geleden opgericht door familie Van den Akker die op 13 hectare grond een caravanpark maakte met 150 caravans en huisjes. Jarenlang ging dat goed en was iedereen gelukkig en tevreden, maar toen de eigenaar op leeftijd kwam en het geheel aan zijn zoon wilde overdragen, weigerde deze; hij had er geen zin in. En verkocht het even later voor miljoenen (bewoners reppen over 13 miljoen) aan projectontwikkelaar InLeisure die het park ontwikkelt en door Roompot wil laten exploiteren.

Net als bij Nieuw Loosdrecht kregen de bewoners een aanzegging en moesten vertrekken. Hun protest had geen zin en het park is inmiddels helemaal leeggeruimd. Ook hier blijkt de snelheid van ontruiming niet nodig te zijn geweest, want er zijn nog steeds geen nieuwe recreatiewoningen gebouwd, ook al was het plan om het nieuwe luxe vakantiepark eind 2023 te openen.

Duinrand Recreatie werd meer dan een halve eeuw geleden gesticht door de familie Blom en begon als een camping. Huidige eigenaar Machiel Blom besloot eind 2020 dat Duinrand Recreatie moest upgraden tot een luxe vakantiepark met mooie en dure huisjes, de Schouwse Valleien genaamd.

Toen de plannen bekend werden, leidde dat tot een storm van protest onder de bewoners van het Duinrand. Zij richtten de actiegroep Duinrand Samen Sterk op en namen advocaat Marcel van Wezel in dienst. Dat bleek een verstandige keus want nog steeds is Duinrand niet ontruimd. Sterker nog, er bestaat een kans dat de bewoners een belangrijke rechtszaak winnen. 

De juridische strijd richtte zich in eerste instantie op het betwisten van het wijzigingsplan en bestemmingsplan van het gebied bij de Raad van State. Dat protest had geen succes. Wèl succesvol was een procedure die advocaat Marcel van Wezel voerde tegen de opzegging van het jaarcontract.

Die zaak werd in het voorjaar van 2023 gewonnen, want de kantonrechter vond dat de nieuwbouwplannen nog onvoldoende concreet en uitvoerbaar waren. Tegen die uitspraak is Machiel Blom in beroep gegaan en dat hoger beroep is nu gaande. Eind juni 2023 vond er een hoorzitting plaats bij het Gerechtshof en vermoedelijk in september zal de uitspraak volgen. Dit hoger beroep is van groot belang omdat de uitkomst consequenties kan hebben voor andere vakantieparken.

Wat in dit hoger beroep speelt is of eigenaren van die parken zo maar het jaarcontract kunnen opzeggen van huisjes die gefundeerd zijn in de gehuurde grond. Dat soort huisjes worden niet-verplaatsbare kampeermiddelen genoemd. Advocaat Marcel van Wezel stelt dat bij opzegging van het jaarcontract de gangbare vergoeding van een paar duizend euro veel te weinig is. In zijn visie moet er een reële vergoeding tegenover staan die recht doet aan de kosten van aankoop en onderhoud van het huisje. Verder stelt Van Wezel dat de eigenaar de mensen veel meer tijd moet gunnen om te vertrekken dan dat ene jaar dat courant is.

Als de rechter in de redenering van Marcel van Wezel meegaat, is dat niet alleen een overwinning voor de bewoners van Duinrand Recreatie, maar hebben bewoners in andere vakantieparken met vergelijkbare niet verplaatsbare huisjes ineens veel meer rechten. Kassa houdt het in de gaten en komt hier op terug!

Camping Sandevoerde werd net na de oorlog door de RK Kerk gesticht voor meisjes uit Amsterdam die hier konden genieten van een mooie zomer. Later nam een stichting de camping over en in de jaren ’90 werd de camping verkocht aan de familie Keizer die er een algemene en op commerciële basis geleidde camping van maakte met een paar honderd vaste staanplaatsen. En dat ging lang goed totdat het grote geld zich meldde en de Dutchen Group de camping overnam voor maar liefst 20 miljoen euro! De bestaande bewoners en hun huisjes zouden moeten wijken voor 250 luxe vakantiewoningen die natuurlijk veel meer geld zouden opleveren dan de pacht die nu wordt betaald.

Maar vooralsnog is de sloop en bouw van nieuw huisjes stilgelegd. Dutchen Group meende dat ze hun plan zonder een omgevingsvergunning konden uitvoeren en begon in februari 2023 met bouwwerkzaamheden. Nadat er twee betonnen funderingen waren geplaatst, greep de gemeente in en werd de verdere bouw opgeschort totdat Dutchen Group haar vergunningen op orde had. Inmiddels waren de bewoners naar de rechter gestapt en wezen op het feit dat Sandevoerde vlak bij een beschermd Natura-2000 gebied ligt en dat er vergunningen nodig zijn ter bescherming van de omliggende flora en fauna. Op 13 juli 2023 vond de zitting plaats en de rechter doet uiterlijk 23 augustus uitspraak. De bewoners zijn redelijk optimistisch over de uitkomst. Als die positief is, kan ook deze uitspraak gevolgen hebben voor andere parken.

Dit item maakt deel uit van het Kassa Dossier Vakantieparken.

De gewone recreant raakt op steeds meer vakantieparken in de knel. Investeerders komen langs om de boel over te nemen. Kassa besteedt er diverse uitzendingen aan. Alle info erover vind je in dit dossier.