Winter, warmte, gezelligheid. Dat is waarschijnlijk wat er in je opkomt als je denkt aan een knisperend vuurtje in de kachel. Maar volgens het Longfonds denken we hier over tien jaar heel anders over. Waarom? Omdat hout stoken heel slecht is voor onze gezondheid. En als we het Longfonds mogen geloven, denken we over 10 jaar net zo anders over hout stoken, als dat we nu over roken zijn gaan denken. Hoe zit dat, en wat kunnen we eraan doen?
Cor en Ana zitten al jaren met hun handen in het haar vanwege het overmatig stoken van hun buurman. En ze zijn helaas niet de enigen. Stookoverlast is voor iedereen schadelijk, maar vooral voor mensen met longklachten. 1,2 miljoen Nederlanders hebben een longziekte. Volgens het Longfonds hebben 750.000 van deze mensen (62 procent) regelmatig last van benauwdheid door stookoverlast. In Nederland zijn er rond de 850.000 houtkachels en -haarden in gebruik. Dat betekent dus dat bijna voor elke gebruikte houtkachel of -haard, er ook iemand met een longziekte benauwd wordt van de rook ervan. Sommige mensen hebben er zelfs zoveel last van dat ze maar op zoek gaan naar een ander huis. Er zijn tientallen van dit soort luchtvluchtelingen al verhuisd, en zeker honderd die dat graag zo snel mogelijk zouden willen. Maar als je de middelen daar niet voor hebt, zit je dus opgesloten in die rook.
Fijnstof
Wanneer je een vuurtje maakt in je houtkachel of haard, komt er fijnstof vrij. Door die fijnstof worden je longen geprikkeld. Als je buren COPD, astma, of een andere longziekte hebben, zijn zij extra gevoelig voor die prikkels en worden hun klachten zoals hoesten, benauwdheid, tranende ogen en een loopneus nog veel erger. Tot aan longaanvallen toe. Dat is wanneer iemand met bijvoorbeeld COPD een plotselinge ontsteking in de longen krijgt. Vaak belanden mensen hiermee in het ziekenhuis. Bij een longaanval gaat er longweefsel verloren dat nooit meer terugkomt. Maar ook voor kerngezonde mensen is het schadelijk voor hun gezondheid, en kunnen ze zelfs longklachten ontwikkelen. Daarnaast zit je bij rookoverlast opgesloten in je huis, want een raampje openzetten maakt het alleen maar erger. In deze tijd waarin we zoveel mogelijk thuis moeten blijven kan je dan geen kant op.
Hoe kan je zelf verantwoorderlijker stoken?
Steek je kachel wat minder vaak aan en stook hooguit 4 uur op een dag. Zo blijf je vrienden met de buurt.
Check de Stookwijzer Stook geen vuur bij mist of wanneer het windstil is. Op www.stookwijzer.nu kan je kijken of het op dat moment in jouw woonplaats verstandig is om een vuurtje te maken.
Gebruik hout dat bedoeld is als haardhout, en let erop dat het droog genoeg is. Droog hout geeft de minste fijnstof en rook. Droog hout herken je aan barsten of een schors die loslaat.
Steek je vuurtje aan op de Zwitserse methode: leg de kleinste houtjes bovenop de stapel en steek het vuur van bovenaf aan. Dat is waarschijnlijk precies het tegenovergestelde van hoe je het gewend bent. Stapel het hout kruislings op elkaar, begin met dikke blokken onderin en eindig met dunne houtjes en een aanmaakblokje bovenop. Hierdoor vindt er een volledigere verbranding plaats, waardoor je meer warmte krijgt van minder hout, én je minder rook uitstoot. Kom maar op met die nieuwjaarsborrel. Jij hebt een goed weetje om te delen.
Wat kan je doen als je last hebt van je buren?
Ga het gesprek aan met je buren en probeer er samen uit te komen.
Mocht dat echt niet helpen, meld je klacht dan bij de gemeente. Het is goed om ook de lokale GGD te betrekken. De GGD adviseert immers de gemeente over milieu- en gezondheid, en op hun website vind je ook meer informatie over dit onderwerp.
Via de stookwijzer kunnen ook meldingen van overlast worden gedaan. Dit is het landelijke meldpunt waar alle klachten rond houtrook worden geregistreerd, zodat er een landelijk overzicht is van het aantal klachten.
STAB heeft aanbevelingen gedaan aan gemeenten om overlastsituaties van houtrook aan te pakken. Het kan geen kwaad je gemeente op dit document te wijzen
Video: Bonje met de buren? Zo voorkom je trammelant