Overheid stopt met gebruik van antivirussoftware Kaspersky

Antivirussoftware van het Russische bedrijf Kaspersky Lab wordt door het kabinet uit veiligheidsoverwegingen in de ban gedaan. Het zal bij de Rijksoverheid worden uitgefaseerd, meldt minister Ferd Grapperhaus (Justitie en Veiligheid).

Het gaat om een voorzorgsmaatregel. Er is kans dat de antivirussoftware wordt gebruikt voor spionage door de Russische autoriteiten. Er zijn nog geen concrete gevallen van misbruik bekend, maar ,,dit kan niet worden uitgesloten", aldus de bewindsman in een brief aan de Tweede Kamer.

,,Aanleiding voor deze stap door het kabinet zijn zorgen ten aanzien van nationale veiligheidsrisico's die het gebruik van Kaspersky antivirussoftware met zich mee kan brengen. Het kabinet wil deze risico’s waar mogelijk voorkomen."

Bedrijven met vitale diensten (bijvoorbeeld op het gebied van energienetwerken) en ondernemingen die nauw samenwerken met Defensie worden geadviseerd ook geen gebruik meer te maken van de antivirussoftware van Kaspersky Lab. Andere producten en diensten van het bedrijf blijft de overheid gewoon gebruiken.

,,Het zorgelijke beeld op het terrein van digitale dreigingen heeft, met het oog op het waarborgen van de nationale veiligheid, geleid tot aangescherpte afwegingen ten aanzien van het gebruik van digitale producten en diensten", schrijft Grapperhaus. De Verenigde Staten en Verenigd Koninkrijk hebben eerder gewaarschuwd tegen het gebruik van antivirussoftware van Kaspersky Lab.

Antivirussoftware kan worden gebruikt voor spionage en sabotage. De Russische wetgeving vereist dat Russische bedrijven zoals Kaspersky Lab de Russische inlichtingendiensten moeten helpen als zij daar om vragen. De Nederlandse inlichtingendiensten waarschuwen al jaren dat Rusland hier zeer actief is met digitale spionage.

Vorig jaar oktober meldde The New York Times dat Russische geheime diensten de afgelopen jaren stiekem hebben meegekeken met de Amerikaanse geheime diensten. Dat zou zijn gebeurd via antivirussoftware van Kaspersky Lab. De Russen werden uiteindelijk betrapt door Israëlische spionnen. Moskou noemde de beschuldigingen ,,absurd".

Kaspersky Lab is ,,ontstemd en teleurgesteld'' over het besluit van het Nederlandse kabinet om te stoppen met het gebruik van antivirussoftware van het Russische bedrijf. ,,Het lijkt erop dat ons bedrijf slachtoffer is van geopolitieke ontwikkelingen''. Tegelijkertijd zegt Kaspersky ervan overtuigd te zijn dat het de Nederlandse regering zal kunnen overtuigen het besluit te herzien.

Met een verhuizing van de ,,kernactiviteiten'' naar Zwiterland hoopt Kaspersky het vertrouwen te herwinnen. De onderneming bouwt een datacentrum in Zürich en verhuist ook de ,,software assemblage en dreigingsdetectie'' daarnaartoe. Geluiden over de verhuizing zingen al langer rond. ,,Dit stond al gepland, toevallig genoeg'', zegt een woordvoerster van het bedrijf.

Verder pleiten de virusbestrijders voor oprichting van een non-profitorganisatie die zich gaat bezighouden met transparantie en vertrouwen in de cybersecurity. ANP