Ordening in keurmerken; wat zijn de toppers?

Ordening keurmerken
Milieu Centraal heeft in haar onderzoek naar 89 keurmerken en logo’s in de categorie voeding gekeken. Doel was om een ordening te maken van de 11 topkeurmerken binnen verschillende productcategorieën, allemaal over voeding. Ze hebben daarbij gelet op duurzaamheid, milieu, dierenwelzijn en arbeidsomstandigheden in het land van herkomst. Volgens Milieu Centraal staan de keurmerken die op al deze categorieën binnen hun productgroep het beste scoorden in de lijst van topkeurmerken. De ordening ziet er als volgt uit (op alfabetische volgorde):

1. ASC
2. Beter Leven keurmerk (2 en 3 sterren)
3. Demeter
4. EKO
5. Europees keurmerk voor biologische landbouw
6. Fairtrade
7. Milieukeur
8. MSC
9. Rainforrest Alliance
10. RSPO Certified Sustainable Palm Oil
11. UTZ

Verschil logo en keurmerk
Kassa ging de straat op om te kijken wat mensen nou weten van de keurmerken. De overdadigheid aan keurmerken lijkt consumenten soms te duizelen. Ook is niet altijd duidelijk wat het keurmerk nou precies doet om duurzamer te werk te gaan.

Een logo dat veel mensen herkenden is het Kies Bewust vinkje dat op veel producten in de supermarkt te vinden is. Dit logo staat echter niet in de lijst met topkeurmerken, omdat het gaat om een niet-duurzaamheidslogo, dat echter de indruk kan wekken duurzaam te zijn. Vera Dalm, directeur van Milieu Centraal, legt uit dat er ook een verschil is tussen keurmerken en zogeheten ‘paraplulogo’s’, al is dat verschil in de winkel voor de consument vaak lastig te onderscheiden.

Paraplulogo’s zijn logo’s die door producenten of bedrijven op hun product worden gezet om te laten zien dat er bij productie op enige wijze rekening gehouden wordt met duurzaamheid. In het geval van keurmerken is er sprake van onafhankelijke controle op de eisen die binnen het keurmerk gesteld worden, die onafhankelijke controle is er bij paraplulogo’s niet.

Kritisch
Er is al langer kritiek op sommige keurmerken die duurzaamheid claimen, omdat deze op sommige punten nauwelijks verbetering lijken door te voeren maar wel een keurmerk op hun producten mogen zetten. De eisen binnen een keurmerk lijken dus soms te laag, en de drang naar verduurzaming valt gemakkelijk weg wanneer een bedrijf eenmaal bij een keurmerk is aangesloten.

Internationale milieuorganisatie Greenpeace laat Kassa weten niet achter het MSC keurmerk voor duurzame visserij te staan. Dit keurmerk wekt de schijn van duurzaamheid, maar kan overbevissing en beschadiging van de natuur niet uitsluiten. Dit keurmerk staat overigens wel tussen de ‘toppers’ van Milieu Centraal. Ook op het ASC keurmerk, het keurmerk voor kweekvis, is omstreden. Wakker Dier is niet blij met het ASC keurmerk, omdat er binnen dit keurmerk volgens Wakker Dier niet gelet wordt op dierenwelzijn, ook al wordt die indruk wel gewekt. Er worden bijvoorbeeld geen eisen gesteld aan hoeveel vis er per vierkante meter zou mogen zitten, en aan het slachtingsproces, stelt Wakker Dier.