Opmerkelijke behandelwijze Chemo CleanUp onder de loep

Heb je als ex-kankerpatiënt last van de bijwerkingen van chemotherapie? Dan biedt het bedrijf Chemo CleanUp (CCU) jou een simpele cursus, bestaande uit ademhalingsoefeningen en doe-het-zelf acupunctuur, om je er vanaf te helpen. Daarvoor moet je wel eerst diep in de buidel tasten. De claims van behandelaar Edgar Vossen roepen nogal wat vragen op bij deskundigen. Daarom meldt Kassa zich ook aan en gaat met de verborgen camera langs...

Edgar Vossen is acupuncturist en ‘herbalist’. Met zijn bedrijf Chemo CleanUp richt hij zich specifiek op ex-kankerpatiënten die chemotherapie hebben ondergaan en last hebben van bijwerkingen na chemo. Een bekend voorbeeld van klachten die bij chemotherapie kunnen optreden zijn zenuwproblemen in handen en/of voeten. Dit wordt ook wel neuropathie genoemd.

Volgens acupuncturist Vossen blijven kapotgemaakte cellen en resten chemotherapie in het lichaam achter en vormen ze 'chemosnot' of 'chemorommel'. Dit is volgens hem de oorzaak van neuropathie. Met zijn cursus kun je daar weer snel vanaf komen. Je hebt geen tijd te verliezen, zo lezen we op de website van CCU. “Als je nu niks doet, is de kans groot dat de chemo-resten meer schade aanrichten. Elke dag telt.”

Volgens Vossen wordt er namelijk door specialisten 'geen enkel onderzoek' gedaan hoe lang chemotherapie in het lichaam blijft zitten. Door middel van zijn ademhalingsoefeningen en het door klanten zelf laten prikken met acupunctuurnaaldjes in handen en voeten, “kan de rommel loskomen”.

Gerdien en Annie zijn beiden oud-klanten van Chemo CleanUp en vertellen aan Kassa hun verhaal om andere mensen te waarschuwen. Beiden betaalden zo’n 4000 euro voor het traject van een paar weken. Ze waren op dat moment wanhopig op zoek naar verbetering van hun zenuwpijn en dit  leek een oplossing te kunnen bieden.

Al snel bleek dat een vergissing, een hele dure vergissing wel te verstaan. Ze werden na een eerste groepssessie naar huis gestuurd met ademhalingsoefeningen en instructies om bij zichzelf acupunctuurnaaldjes te zetten. Gerdien: “Hij maakt gewoon misbruik van mensen die de wanhoop nabij zijn met hun klachten na chemo.” Ook Annie kan achteraf niet geloven hoe ze erin heeft kunnen trappen.

Vlak nadat Gerdien en Annie de behandeling stopzetten in 2018 verdwijnt het bedrijf Chemo Cleanup van de radar. Onlangs wordt Kassa getipt dat de praktijk weer is herstart. Kassa meldt zich ook aan voor een fysieke sessie en we hebben geluk: sinds november huurt Chemo CleanUp opnieuw een ruimte in een kantoorverzamelgebouw in Zwolle. Daar krijgen we tijdens een 'kick-off' van de cursus de theorieën van Edgar Vossen opnieuw te horen, bijgestaan door zijn assistente Maaike.

We treffen de acupuncturist aan in een witte doktersjas, zoals we hem eerder ook op verschillende zelfgemaakte filmpjes op YouTube zagen vertellen over Chemo CleanUp. Tijdens de sessie worden ademhalingsoefeningen doorgenomen. Ook krijgen we een doos met naaldjes mee om thuis zélf in handen en voeten te gaan prikken.

Na de fysieke intake zullen klanten via videobellen contact houden  met Vossen. Zijn assistente doet ons dan een bijzonder voorstel: Chemo CleanUp kan dit soort online videobelmomenten ook als acupunctuursessie opgeven aan de verzekeraar om de kosten te declareren via de aanvullende verzekering. We checken het naderhand bij de vier grootste zorgverzekeraars en die zijn allemaal helder: het is niet toegestaan om videobellen als acupunctuurbehandeling te declareren.

Na ons bezoek leggen we de theorieën van Edgar Vossen en de verborgen camerabeelden van onze sessie voor aan Koos van der Hoeven. Hij is emeritus-hoogleraar klinische oncologie en legt uit hoe chemotherapie werkt en hoe het weer uit het lichaam verdwijnt. Chemo vindt meestal plaats via infuus. Dan komen er medicijnen in het bloed die zich verspreiden door het lichaam. Die chemo verdwijnt ook al snel uit het lichaam via de lever en de nieren, de urine.

De bewering van acupuncturist Edgar Vossen dat er geen onderzoek zou zijn naar de werking van chemo en hoelang het in het lichaam blijft, wijst van der Hoeven dan ook direct van de hand: als een nieuw medicijn (dus ook chemotherapie) bij mensen wordt toegepast, wordt in de eerste studies (ook wel de Fase 1 studies genoemd) gekeken wat er gebeurt als je bij mensen toedient. Een middel wordt nooit geregistreerd als dat niet bekend is.

Van der Hoeven ziet hoe Chemo CleanUp handig inspeelt op de wanhoop van patiënten met klachten na chemo. “Deze mensen maken er een beetje misbruik van dat mensen wanhopig zijn en alles willen aangrijpen om te kijken of er eventueel toch iets aan hun klachten te doen is. Maar de theoretische grondslag daarvan ontbreekt hier geheel.”

Edgar Vossen reageert in de studio. Hij benadrukt al jaren met mensen met klachten na chemotherapie te werken en blijft zijn theorie over chemosnot verdedigen. Volgens Vossen boekt hij goede resultaten met cliënten.

Caroline de Jong, arts en bestuurslid van de Vereniging tegen de Kwakzalverij, reageert ook in de uitzending. De Jong schrikt van wat ze ziet en hoort over Chemo CleanUp. Volgens haar is het 100 procent onzin. De Jong benadrukt dat ademhalingsoefeningen niets doen tegen de effecten van chemotherapie. Ook is het zelf prikken van naaldjes volgens haar niet per se onschuldig: als je verkeerd prikt, kun je een bloedvat raken met meer zenuwschade als gevolg. De Jong benadrukt dat mensen valse hoop wordt verkocht.

Edgar Vossen is lid van de Landelijke Vereniging Natuurgeneeskundig Therapeuten (LVNT). Kassa heeft de werkwijze van Chemo CleanUp ook aan deze vereniging voorgelegd, maar LVNT reageert niet inhoudelijk op de vragen over Vossen’s behandelmethode. Op de vraag wat de vereniging nu gaat doen laat zij weten een vragenlijst op te stellen om aan de behandelaar in kwestie voor te leggen. Het volledige antwoord lees je hieronder.

De Nederlandse Vereniging voor Acupunctuur (NVA), waar Edgar Vossen overigens geen lid van is, neemt als beroepsgroep wel afstand van de werkwijze van acupuncturist Vossen. In een schriftelijke reactie laat de NVA weten: “Acupunctuur, het hygiënisch en verantwoord plaatsen van naaldjes, is een individuele behandeling. Daarbij zijn het voortdurend beoordelen van de reactie van de patiënt en het behandelproces onderdeel van het professioneel handelen van een acupuncturist. De Nederlandse Vereniging voor Acupunctuur NVA keurt de werkwijze van de behandelaar, zoals die in dit onderwerp van Kassa wordt geschetst, om die reden af. Daarnaast vinden wij de tariefstelling onverdedigbaar en bijzonder belastend voor een vermoedelijk toch al kwetsbare doelgroep.”