Ontstekingsremmers voor honden: wat moet je als baasje weten?

­­­Heeft jouw hond pijn of last van bijvoorbeeld artrose? Dan zijn er verschillende geneesmiddelen, waaronder ontstekingsremmers, beschikbaar. Maar zijn dit soort middeltjes gevaarlijk voor je hond? En wat moet je er verder over weten? Dat delen we hier!

Kassa ziet dat er op onze website en via zoekopdrachten vragen zijn over ontstekingsremmers voor honden. Hoog tijd dus om belangrijke informatie hierover op een rij te zetten.

Pijnstillers en ontstekingsremmers voor dieren, waaronder honden, bestaan er in verschillende klassen (van licht tot zwaar) en worden vaak gebruikt. De ontstekingsremmers richten zich op het afremmen van de ontstekingsreactie van je huisdier. Dit soort middelen zijn, net als bij mensen, belangrijk om te zorgen dat je hond ‘normale’ dingen als slapen, drinken en eten kan blijven doen.

Ontstekingsremmers worden vaak gebruikt voor artrose, gewrichtsslijtage en andere gewrichtsproblemen. Ook werkt het tegen koorts en wordt het veelal gegeven voor of na een operatie, om de operatie en het herstel minder pijnlijk te maken.

Diergeneesmiddelen in Nederland zijn ingedeeld in verschillende categorieën. Op het etiket van het geneesmiddel vind je terug in welke categorie het middel valt. Het herkennen van pijn bij huisdieren is niet altijd eenvoudig, waardoor het ook lastig is te bepalen welk medicijn geschikt is. Raadpleeg daarom altijd een specialist. Lees ook de onderstaande folder over pijn en pijnbestrijding bij huisdieren van AniCura, een Europese aanbieder van dierenziekenhuizen, door.

Bepaalde middeltjes zijn zonder recept te verkrijgen en mag je deze zelf toedienen bij je huisdier. Deze kun je vinden bij bijvoorbeeld de dierenarts, dierenspeciaalzaken of erkende handelaren en zijn te herkennen aan de code ‘VRIJ’ (Vrije geneesmiddelen). Daarnaast zijn er middelen met de code ‘URA’ (Uitsluitend op Recept Afleveren), die op recept van een dierenarts bij een dierenarts, apotheker of erkende handelaar verkrijgbaar zijn.

Ook zijn er geneesmiddelen die uitsluitend op recept te krijgen zijn en door een dierenarts of apotheker verstrekt moeten worden. In deze gevallen mag je als baasje wel het middel zelf toedienen. Dat is niet het geval bij geneesmiddelen met de code ‘UDD’. Deze mogen uitsluitend door een dierenarts worden toegediend.

Ontstekingsremmers voor dieren zijn uitsluitend via een dierenarts te verkrijgen. Een dierenarts besluit volgens het Fidin, de branchevereniging van veterinaire farmacie in Nederland, “op basis van een uitgebreid klinisch onderzoek met eventueel aanvullend onderzoek (zoals bloedonderzoek, echo) en op basis van een risico-batenanalyse*, om al dan niet een NSAID voor te schrijven”. Hierna weet een dierenarts welk middel het meest aangewezen is.

Zelfs wanneer een middel uitsluitend door een dierenarts wordt toegediend, is het volgens de Koninklijke Nederlandse Maatschappij voor Diergeneeskunde (KNMvD) belangrijk dat diereigenaren de bijsluiter aandachtig lezen. Ook wijst AniCura erop dat er bij het voorschrijven van medicatie in het algemeen specifieke voorlichting wordt gegeven. Het is belangrijk hierbij goed de instructies van de dierenarts te volgen.

Niet-steroïde ontstekingsremmers (vaak aangeduid als NSAID (non-steroidal anti-inflammatory drug)) zijn pijnstillende middelen die ontstekingsremmend, koortsverlagend en pijnstillend werken. Menselijke medicatie binnen deze groep zijn bekendere middelen als ibuprofen, naproxen en diclofenac. NSAID’s voor dieren zijn met deze middelen te vergelijken, omdat ze worden ingezet voor pijnstilling. Een ontstekingsremmer is dan ook voor een groot aantal aandoeningen en pijntjes te gebruiken, zoals artritis, koorts, ontstekingen en nog veel meer.

Dien echter nooit menselijke medicatie aan dieren toe, waarschuwt AniCura! Medicatie voor huisdieren zijn speciaal ontwikkeld om voor hen veilig en doeltreffend te zijn.

Naast NSAID’s zijn er ook andere pijnstillers voor honden, namelijk opiaten. Dit zijn sterke morfine-achtige pijnstillers die worden gebruikt tijdens en chirurgische ingreep als onderdeel van een narcose. Zo kan je dier een operatie pijnloos en veilig ondergaan. Door de dierenarts worden dit soort middelen toegediend bij ernstige pijn die met een NSAID niet voldoende te bestrijden is, zoals bij een gebroken bot, napijn bij een grote operatie of een hernia van een tussenwervelschijf.

Je moet als hondenbezitter voorzichtig zijn met dit soort middelen, want NSAID’s leiden soms tot een slechte eetlust, braken en/of diarree bij je dier, legt de faculteit Diergeneeskunde van de Universiteit Utrecht uit. “Deze milde bijwerkingen treden meestal in de eerste week van toediening op en zijn vrijwel altijd van voorbijgaande aard en verdwijnen bij stoppen van het toedienen van het medicijn.” De faculteit vervolgt: “Een ernstiger bijwerking van NSAID’s, die gelukkig weinig tot problemen leidt, is maagdarmbloedingen.”

Merk je dat je huisdier last heeft van bijwerkingen of twijfel je? Dan kun je stoppen met een product en contact opnemen met de voorschrijvend dierenarts. Deze kan dan de situatie beoordelen en mogelijk andere medicatie voorschrijven.

Specifiek over het middel Rimadyl® ziet Kassa enkele zoekopdrachten en vragen voorbijkomen, zoals waar het te verkrijgen is en wat ervaringen met het middel zijn. Zo vroeg YVONNECASPER op ons forum Vraag & Beantwoord in 2013 hoe lang de tabletten gebruikt mogen worden? Bij de Koninklijke Hondenbescherming en de Dierenbescherming zijn echter geen vragen of klachten hierover ter ore gekomen.

Het middel is een COX-2 remmer (niet-morfine-achtige pijnstillers), legt de faculteit Diergeneeskunde van de Universiteit Utrecht uit. Net als andere medicatie kent het middel bijwerkingen. “In zeer zeldzame gevallen kan het gebruik van Rimadyl® leiden tot aantasting van de lever. Als de hond niet goed drinkt en uitgedroogd is, kan het gebruik van NSAID’s ook leiden tot nierschade. Om deze reden wordt het gebruik van Rimadyl® afgeraden bij honden met nierlijden.”

Internationaal diergezondheidsbedrijf Zoetis, de producent van het geneesmiddel, benadrukt dat klachten bij geneesmiddelen vaker te wijten zijn aan ondeskundig gebruik. Dan wordt het middel bijvoorbeeld toegediend zonder  rekening te houden met redenen of omstandigheden waardoor dit niet verstandig is of zonder toezicht te houden tijdens toediening. "Kortom, voor hondeneigenaren is het van belang om nooit op eigen initiatief te starten met een therapie, om voorafgaand aan toediening zelf de bijsluiter te lezen en om bij vragen of twijfel altijd contact op te nemen met de dierenarts", aldus Zoetis.

De bijsluiter van Rimadyl® lees je hier (pdf). Voor het melden van bijwerkingen van het middel kun je hier terecht.

De volledige reacties van de Faculteit Diergeneeskunde van de Universiteit Utrecht, Fidin, KNMvD en Zoetis vind je hieronder.