Onderzoekers: Gasloze woonwijken moeilijk te realiseren
06-03-2021
•
leestijd 2 minuten
•
143 keer bekeken
•
Bij initiatieven om complete woonwijken van het gas af te halen wordt
amper vooruitgang geboekt. Dat concluderen onderzoekers van het
Economisch Instituut voor de Bouw (EIB), die waarschuwen dat
verduurzamingsdoelen voor Nederlandse huizen waarschijnlijk te ambitieus
zijn.
Het EIB keek naar de voortgang van dertien wijken die in 2018 door
gemeenten waren aangewezen als 'proeftuinen' voor aardgasloos wonen. In
negen van die proeftuinen zijn nog altijd geen woningen van het gas
gehaald. Bij projecten waar dit wel was gelukt, zoals
warmtenetaansluitingen in Purmerend en Amsterdam, gaat het om een klein
deel van het totaal aan woningen.
Draagvlak
Een groot probleem is volgens het EIB het geringe draagvlak in de
aangewezen wijken. Bij bewoners bekoelt het enthousiasme voor een
ontkoppeling van het gasnet vaak snel, vooral als blijkt dat dit ook
zelf geld kost. Maar ook huurders die er niet financieel op achteruit
zouden gaan bij een project in Den Haag waren huiverig om in te stemmen
met een alternatief voor hun gasaansluiting
Complexe organisatie
Daarnaast gaat een aanpak waarbij direct hele wijken van het aardgas
af moeten gepaard met een heel complexe organisatie. Bij het aardgasvrij
maken van wijken zijn bewoners, huizenbezitters, marktpartijen en
gemeenten betrokken die allemaal hun eigen planning en belangen hebben.
Die zijn lastig op één lijn te krijgen. Ook juridische en technische
belemmeringen spelen een rol, aldus het EIB.
40.000 euro aan investeringen
Mede door die trage voortgang zijn de investeringen voor aardgasloze
woonwijken naar schattingen van de onderzoekers hoog. Het EIB rekent met
zo'n 40.000 euro aan investeringen per woning die van het gas af moet.
Het instituut vraagt zich dan ook hardop af of de verduurzaming van
Nederlandse woningen collectief moet worden aangepakt. Schaalvoordelen
voor de wijkaanpak vallen tegen, terwijl individuele huiseigenaren met
subsidies vaak wel te porren zijn om hun huis te isoleren of van een
hybride warmtepomp te voorzien.
Doelen behalen
Het instituut vreest daarbij voor de CO2-reductie van 5,4 megaton tot
2030 die volgens klimaatafspraken voor rekening komt van de Nederlandse
woningsector. Met 'lichte' ingrepen als isolatie en hybride
warmtepompen door individuele huiseigenaren kan 2 megaton aan uitstoot
worden bespaard. Maar dan zouden volgens het EIB nog steeds zo'n 1
miljoen woningen via een collectieve wijkaanpak moeten verduurzamen, wat
40 miljard euro zou kosten.
"Indien een dergelijk traject niet als haalbaar en betaalbaar zou
worden gezien, dan zal het heel moeilijk worden dergelijke doelen binnen
de woningsector te realiseren. Dan rijst de vraag of de doelen voor de
gebouwde omgeving niet te ambitieus zijn en niet overwogen zou moeten
worden om deze te versoepelen en elders meer CO2-reductie te zoeken",
schrijft het EIB. ANP