Onderwijsinspectie: 28 meldingen over ‘vrijwillige’ ouderbijdrage

Sinds 1 augustus is het verboden voor scholen om ouders te verplichten een bijdrage te betalen voor extra activiteiten zoals excursies en schoolreisjes. Toch zijn er scholen die hier niet duidelijk over communiceren of de wet niet naleven, blijkt uit een enquête van Ouders & Onderwijs in samenwerking met Kassa. Eén op de vijf ouders voelt druk om te betalen, omdat ze horen dat hun kind anders niet mee mag op schoolreisje of excursie.  

Ook geven ouders aan dat scholen ze alsnog onder druk zetten door meerdere betalingsherinneringen te sturen. Dit is opmerkelijk, omdat de wet juist in het leven is geroepen zodat alle leerlingen kunnen meedoen met activiteiten die de school organiseert buiten het verplichte lesprogramma om, ook als ouders de vrijwillige bijdrage niet betalen. 

De Onderwijsinspectie laat aan Kassa weten de signalen te herkennen en vindt het zorgelijk dat de vrijwilligheid van de ouderbijdrage voor ouders onduidelijk is. Sinds de wetswijziging op 1 augustus 2021 heeft de Onderwijsinspectie 28 meldingen ontvangen van ouders. Volgens de inspectie zijn dat relatief veel meldingen in een korte tijd. De meldingen gaan over de onduidelijke communicatie en de vrijwilligheid van de ouderbijdrage en over bijdragen die ten onrechte verplicht worden gesteld door de school. Minister Arie Slob laat weten dat de Onderwijsinspectie zal handhaven. ‘Er kan geen enkele twijfel over zijn: vrijwillig is vrijwillig,’ laat hij weten. Hij adviseert ouders als eerste naar de MR op de school te gaan. ‘Daarna kunnen ouders zich melden bij de Onderwijsinspectie als zaken niet goed gaan. We hebben ook al een paar keer gehoord van de inspectie dat gericht contact zoeken met een school al direct leidde tot oplossingen.’ Ook bij de VO-raad komen de eerste signalen binnen dat scholen hiermee worstelen. "Scholen zijn soms bang om een te groot financieel risico te lopen wanneer de inkomsten via de ouderbijdrage afnemen", laat een voorlichter weten. Sommige scholen hebben nu al de keus gemaakt sommige activiteiten, vooral schoolreizen, niet meer aan te bieden. 

“Ouders ervaren de ouderbijdrage niet als vrijwillig en scholen zijn daar niet duidelijk over. Er wordt op allerlei manieren de suggestie gewekt dat de vrijwillige ouderbijdrage verplicht is en als ouders het niet betalen, komt er soms een incassotraject achteraan”, zegt directeur Lobke Vlaming van ouderorganisatie Ouders & Onderwijs. De organisatie hekelt de dwingende manier waarop scholen communiceren. “We krijgen signalen dat scholen nog steeds kinderen uitsluiten van activiteiten.” Verder blijkt uit de enquête dat één op de drie ouders moeite heeft om de vrijwillige ouderbijdrage te betalen. De kosten voor de vrijwillige ouderbijdrage verschillen daarnaast sterk. Zo betaalt 39 procent maximaal 50 euro, terwijl 14 procent van de ouders 100 tot 200 euro betalen. Verder betaalt 11 procent tot 500 euro en maar liefst 6 procent geeft aan meer dan 500 euro te betalen.  

Aan de enquête deden 1388 ouders van kinderen op het primair en voortgezet onderwijs mee. Meer resultaten en een rapportage van de enquête is hier te vinden.

Meer hierover vanavond in Kassa, vanaf 19.05 uur op NPO1.