Nieuwe wet zou telemarketing aan banden leggen, maar is dat ook zo?

Staatssecretaris Mona Keijzer kwam met een nieuw plan om het huidige Bel-me-niet Register te vervangen voor een Bel-me-wel systeem. In plaats van aangeven dat je niet gebeld wil worden, zou het uitgangspunt zijn dat niemand meer gebeld mag worden voor telemarketing, ténzij je zelf aangeeft dat telefoontje op prijs te stellen. Daarmee gaat het register van een zogenaamd ‘opt-out’ naar een ‘opt-in’ systeem, ter bescherming van de consument. Dat klinkt goed en zou een grote ergernis bij veel mensen kunnen wegnemen. Het Bel-me-niet register bestaat sinds 2009 en bevat zo’n tien miljoen telefoonnummers van mensen die niet gebeld willen worden.

Helaas ontstaat er vaak verwarring over de werking van dit register. Je beschermt jezelf hiermee alleen tegen koude acquisitie. Andere bedrijven waar je klant bent of bent geweest of aan wie je op een of andere wijze toestemming hebt verleend, kunnen je namelijk nog steeds bellen. Vandaar dat het vaak geen zin heeft om na een telemarketing-telefoontje het Bel-me-niet Register in te vullen.

Om die reden was het hoog tijd voor een nieuw systeem, waarbij je als consument beter beschermd bent tegen ongewenste telefonisch verkopers. Deze week ging de Eerste Kamer akkoord met het initiatief voor de wetswijziging van Mona Keijzer, die vanaf 1 juli in werking gaat. De wijziging werd gepresenteerd als een verbod op telemarketing, maar 'onder voorwaarden'. Die voorwaarden blijken echter ruim. Zo kun je ook onder de nieuwe wet nog steeds gebeld worden door partijen waar je klant bent of bent geweest, tot wel drie jaar na dato. Ook kun je nog gebeld worden als je ergens een ‘opt-in’ toestemming hebt gegeven, bijvoorbeeld via een vinkje op een website of door privacy voorwaarden te accepteren, ook als dit voor het ingaan van de nieuwe wet heeft plaatsgevonden.

Mathieu Paapst, expert op het gebied van privacy, ICT en recht bestudeerde de nieuwe wet en stelt dat de consument ook met dit nieuwe systeem niet voldoende beschermd is: ”Ik vrees dat er heel weinig gaat gebeuren. Ik denk dat er een afname is van hooguit 20 procent van de telefoontjes. Maar in de meeste gevallen mogen de bedrijven die nu al bellen dat ook in de nieuwe situatie nog steeds blijven doen”.

Het goede nieuws is dat het Bel-me-niet Register verdwijnt en dus niet meer voor verwarring kan zorgen in een poging van vervelende telefoontjes af te komen. Een hoop bedrijven konden namelijk nog steeds blijven bellen, omdat zij onder een uitzondering van het Bel-me-niet Register vallen. Je daar opnieuw inschrijven had dan ook geen nut.

Het enige dat nu overblijft, is de mogelijkheid om gebruik te maken van het recht van verzet. Dat bestond altijd al, maar was minder bekend dan het register, terwijl dit eigenlijk de enige wijze is waarop je met succes bezwaar maakt tegen een telefoontje. Als je tijdens een telemarketinggesprek zegt dat je niet meer gebeld wilt worden door betreffend bedrijf én dat het bedrijf je gegevens per direct uit haar systeem verwijdert, dan moet de bellende partij daar gehoor aan geven. Je zou dan daarna niet meer gebeld mogen worden door het bedrijf in kwestie, ook niet als je er een klantrelatie mee hebt of (ooit) toestemming hebt gegeven. Maar dat moet je dus wel zélf bij ieder ongewenst telefoontje opnieuw doen.

De toezichthouder Autoriteit Consument & Markt (ACM) kan onder de nieuwe wetgeving makkelijker handhaven als bedrijven toch illegaal bellen, en kan dan hoge boetes uitdelen.

Gerard Spierenburg van de Consumentenbond reageert in de studio op de wetswijziging. De bond pleit voor een kortere termijn waarin je nog gebeld mag worden door een bedrijf waar je klant bent geweest, maar in eerste instantie is dit via zelfregulering aan de branche overgelaten. Volgens de Consumentenbond zit niemand erop te wachten om nog zo lang gebeld te kunnen worden. De bond gaat er daarom vanuit dat deze termijn wordt aangepast.

Staatssecretaris Mona Keijzer vindt dat er met deze wet een grote stap is genomen om de consument beter te beschermen en laat weten: “Als blijkt dat dit om wat voor reden dan ook toch niet goed werkt, kan het kabinet alsnog besluiten om een wettelijk maximale termijn te bepalen die dan bijvoorbeeld korter dan drie jaar kan zijn”. Alle antwoorden op vragen van Kassa vind je hieronder.

Kees Verhoeven, Tweede Kamerlid (D66), is echter niet blij met de uitkomst van de wet. Hij vindt dat het opnieuw moet worden aangepast tot een écht bel-me-niet systeem. Volgens Verhoeven blijkt nu dat de wet nog veel ruimte laat voor bedrijven om mensen toch nog te bellen en zou het zelfs zo kunnen zijn dat als je bezwaar maakt tegen een bedrijf, het vervolgens met een ander telefoonnummer weer kan bellen.

Vind je het lastig om tegen een telefonisch verkoper te zeggen dat je niet meer gebeld wil worden en te eisen dat jouw gegevens worden verwijderd? Wij maakten een script met de tekst die je hiervoor kunt gebruiken. Bekijk deze hieronder en print ‘m uit!