Nabestaanden krijgen onverwacht rekening mortuarium

Als iemand overlijdt in een ziekenhuis of verzorgingshuis moeten nabestaanden in een paar uur belangrijke beslissingen nemen over wat er met hun dierbare gebeurt. Ziekenhuizen en verzorgingshuizen moeten de familie daar goed over voorlichten. Dat doen ze vaak niet en dan komt er ineens een onverwachte rekening.

Geen verbetering
Twee jaar geleden besteedden we al aandacht aan deze onduidelijke en onverwachte postmortale kosten waar nabestaanden mee te maken krijgen. We waren benieuwd of er inmiddels iets is verbeterd. Dat viel tegen.

Onverwachte rekening
Zo krijgt Bas Dekkers vorig jaar juli te maken met een onverwachte factuur nadat zijn vader is overleden in het Bravis Ziekenhuis in Roosendaal. "Ik vind het vreemd dat het mortuarium niet meer bij de kerntaken van het ziekenhuis hoort, immers is dat de dienstverlening die ze geven, dat is waar een ziekenhuis voor staat?"

Noodzakelijke en wenselijke zorg
Na overlijden moet het stoffelijk overschot van de dierbare worden verzorgd. Deze laatste postmortale zorg is onderverdeeld in 'noodzakelijke zorg' en 'wenselijke zorg'. De noodzakelijke zorg zoals het schouwen, het invullen van de overlijdenspapieren, het verwijderen van het infuus of katheter, het gereedmaken voor transport en het afdekken van de overledene is de verantwoordelijkheid van het ziekenhuis, verpleeghuis of verzorgingshuis. De wenselijke laatste zorg zoals wassen, kleden en koelen, kunnen door zowel het ziekenhuismortuarium als door de uitvaartondernemer worden uitgevoerd. De noodzakelijke zorg komt ten laste van het ziekenhuis, de wenselijke zorg komt voor rekening van de nabestaanden. Alleen is dat onderscheid vaak niet duidelijk voor de nabestaanden. De nabestaanden worden vaak niet voorgelicht over de verschillende soorten zorg en de eventuele financiële gevolgen. Wat veel mensen bovendien niet weten is dat het merendeel van mortuaria in ziekenhuizen en verzorgingshuizen in beheer is van een externe, commerciële partij. Het komt regelmatig voor dat die mortuariumbeheerder ook een uitvaartorganisatie is en zodoende graag de uitvaart wil verzorgen.

Aangepast
Bas Dekkers: "Na het overlijden van mijn vader heeft het verplegend personeel aangegeven dat mijn vader niet op de kamer kon blijven liggen en dat hij overgebracht werd naar een mortuarium." Er is niet verteld dat dat geld kost. Dat staat ook nergens in de flyer of op de website van het Bravis Ziekenhuis. Een paar dagen nadat wij contact hebben opgenomen met het Bravis Ziekenhuis, is de tekst op de website veranderd en aangevuld. Nu staat er dat nabestaanden voor de kosten van het gebruik van het mortuarium en de verzorging van de overledene later via de uitvaartondernemer een nota ontvangen.

Communiceren over kosten
De familie Dekkers komt daar pas later achter. Uitvaartondernemer Jan Jaap Palma maakt dit soort praktijken regelmatig mee. "Naar ons idee is het noodzakelijk dat de mensen op de afdeling van de zorginstelling met de nabestaanden met de familie communiceren wat er gaat gebeuren maar ook wat het gaat kosten. Ofwel dat het niet vrijblijvend is dat hun dierbare wordt overgebracht naar het mortuarium maar dat er wel degelijk kosten mee gemoeid zijn. Dat gebeurt nauwelijks."

'Overstuur'
Bas Dekkers gelooft dat als hij er niet bij was geweest zijn moeder ja zou hebben gezegd tegen de uitvaartverzorger die tevens mortuariumbeheerder is. "Ze waren vrij intimiderend, mijn moeder was er flink van overstuur." De familie kiest voor een andere uitvaartverzorger, maar krijgt nog wel een rekening van €125 voor het koelen in het ziekenhuismortuarium, kosten waarover ze niet zijn ingelicht.

Geen mededeling over beheerder
Ed Wisdom had onlangs met een soortgelijke situatie te maken. Zijn 93-jarige moeder verbleef in het Amsterdamse verzorgingshuis De Buitenhof. Ze overleed in december. Ze werd door het verplegend personeel gewassen en naar het mortuarium gebracht, zonder dat nabestaanden werd verteld dat het mortuarium wordt beheerd door Myosotis, tevens uitvaartverzorger. Ed Wisdom kreeg van de zorginstelling wel de tip om de uitvaart te laten regelen door Myosotis, een onderneming waar ze 'veel zaken mee doen'.

Postmortale verzorging?
Wisdom vraagt een offerte aan bij Myosotis, maar vindt op internet een uitvaartondernemer die een stuk goedkoper is. Een paar weken later krijgen ze tot hun verrassing nog een nota van Uitvaartcentrum Myosotis, van €125 voor 'postmortale verzorging'. Wisdom is verbaasd: "Mijn moeder is gewassen door De Buitenhof en is alleen naar de koeling gebracht. Dus wat is dan die postmortale verzorging? Dat vond ik eigenlijk een vrij hoge rekening, ik denk daar kan je zelf in een eerste klas hotel voor overnachten en dan krijg je nog ontbijt toe."

Kassa heeft gesproken met meerdere nabestaanden die een soortgelijk ervaring hebben, soms met een factuur die vele malen hoger was dan €125. Niet iedereen wilde op camera hun verhaal doen. Ook is de Vereniging van Mortuariumbeheerders in de Gezondheidszorg (VMG) benaderd, maar die wilde niet meewerken aan de uitzending.

Aanvulling op 7 mei 2016
Op 20 februari hadden we het bij Kassa over de onverwachte kosten waar nabestaanden mee geconfronteerd worden als een familielid in het ziekenhuis overlijdt. Het mortuarium is namelijk meestal geen onderdeel van het ziekenhuis, maar gewoon een commercieel bedrijf dat een rekening stuurt. Daarin kwam ook Uitvaartverzorging Ria Brens aan bod. Brecht zei in die uitzending dat we het bedrijf hadden uitgenodigd, maar Ria Brens bleek onze uitnodigingen niet te hebben ontvangen. Mevrouw Brens heeft alsnog laten weten dat zij zich niet herkent in het beeld dat in de uitzending is geschetst. Volgens mevrouw Brens kregen en krijgen nabestaanden altijd een brief van het ziekenhuis waarin gewezen wordt op kosten voor het mortuarium.

Je kunt hier klikken voor de brief die het Bravis-ziekenhuis volgens mevrouw Brens aan nabestaanden overhandigt.

Je kunt hier klikken voor de reactie van mevrouw Brens op onze uitzending.