Muizengif deels in de ban. Hoe pak je overlast ‘diervriendelijk’ aan?

Heb jij last van muizen in huis? Vanaf 2023 wordt het lastiger om ze met gif te bestrijden. Er komt een verbod aan op bestrijdingsmiddelen met een bepaald type giftige stof. Voorkomen is beter dan strooien met giftige korrels! Dus, hoe zorg je ervoor dat je geen overlast krijgt van muizen? En als ze wel in je huis rondscharrelen… hoe bestrijd je muizen op een zo ‘diervriendelijk’ mogelijke manier? Wij gaan te rade bij plaagdierexpert Bastiaan Meerburg.

Per 1 januari volgend jaar geldt er een verbod op anti-muizenmiddelen met zogeheten anticoagulanten erin. Die giftige stof zorgt ervoor dat muizen doodgaan aan interne bloedingen.

Bastiaan Meerburg, plaagdierexpert en tot voor kort directeur bij Kennis- en Adviescentrum Dierplagen (KAD) in Wageningen, geeft aan dat er voldoende redenen zijn voor het verbod. “Het is een giftige stof die slachtoffers kan maken onder roofvogels en andere dieren zoals marterachtigen.” Daar bestaat de term ‘doorvergiftiging’ voor: andere dieren dan muizen en ratten kunnen óók ziek worden of doodgaan aan bestrijdingsmiddelen. Tot de huiskat aan toe, als die een vergiftigde muis verorbert.

Daarnaast is er sprake van resistentie door jarenlang gebruik van de bestrijdingsmiddelen, zo blijkt uit onderzoek. "38 procent van de muizen is resistent”, aldus Meerburg. “De gifstoffen worden gebruikt op bijvoorbeeld graan. Na verloop van tijd eten ze er wel van, maar gaan er niet meer aan dood of pas na langere tijd. Daarom is het denk ik een begrijpelijk verbod."

Het besluit is het gevolg van Europese bepalingen. Navraag bij het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) leert dat muizenbestrijdingsmiddelen met het actieve bestanddeel alfachloralose erin volgend jaar nog wel ‘gewoon’ te koop zullen zijn. Maar het aanbod van middelen in de winkel wordt beperkt, door het verbod op anticoagulanten.

“Je moet goed realiseren dat jij vaak zelf verantwoordelijk bent voor de overlast die ontstaat”, geeft Meerburg aan. Voorkomen is dus beter dan genezen. Tijd daarom voor tips van de plaagdierexpert: hoe voorkom je overlast?

- Heel belangrijk: berg de voedselbronnen goed op, zodat muizen (of ratten) er niet makkelijk bij kunnen.

- Maak je woning 'muisdicht'. Dicht de kieren en scheuren goed af. Daarmee sluit je de weg in of door huis af. Doe dit met degelijk materiaal. Een beetje purschuim in een gat spuiten is niet de goede manier. Gebruik materiaal waar ze niet doorheen kunnen knagen, zoals staalwol.

- Controleer je tuin op resten. Geef je katten of andere huisdieren te eten? Dan kunnen ratten en muizen ervan profiteren. Gebruik zoveel voer dat er 's nachts  niks meer ligt. Of haal het weg, zodat er niks te halen is. 

- Heb je een tuin of woon je buitenaf? Laat geen (bouw)materialen, houtstapels of andere potentiële schuilplaatsen achter waar plaagdieren in kunnen nestelen. 

Wat zijn de methoden om muizen te bestrijden als je geen gif wilt inzetten? Meerburg raadt het volgende aan:

- Zet een goede klapval, met de nadruk op goed. Goedkope exemplaren van bijvoorbeeld Chinese makelij met slechte veermechanismen zijn volgens hem af te raden. Bij muizen maar vooral ratten is het van belang dat er voldoende slagkracht zit in de klapval. Met een goed exemplaar is de rat of muis in 85 procent van de gevallen meteen dood.

Er zou eigenlijk een ‘Consumentenbondachtige’ test moeten komen, bepleit Meerburg. Welke klapval werkt er wel of niet? Hij is ook voorstander van de introductie van een keurmerk voor plaagdierenvallen. Dan weet je als consument nog beter: deze kan ik kopen en deze beter niet.

- Dan is er de vangkooi of levende val. Hiermee kun je een plaagdier vangen en weer vrijlaten. Dat lijkt heel diervriendelijk, maar  is dat wel zo? Je moet vaak gaan kijken of er een dier in gevangen zit. Doe je dat niet? Dan sterft ‘ie op een wrede manier aan de hongerdood.

Vang je een huismuis en laat je die los in een bos? Dan komt ie  in een totaal vreemde omgeving terecht. Ook niet heel fijn voor het dier, aldus Meerburg.

- Schakel een bedrijf in dat plaagdieren bestrijdt. In tegenstelling tot consumenten mogen professionals óók volgend jaar nog middelen met de giftige anticoagulanten erin gebruiken.

- Omdat het commerciële ondernemingen zijn moet je als consument wel opletten, raadt Meerburg aan. Vraag vooraf naar de kosten van de plaagdierbestrijding. Die kunnen al snel enkele honderden euro's bedragen.

- Tip: lees altijd even de reviews op internet over het plaagdierbeheersbedrijf. Kies niet automatisch een bedrijf dat bovenaan staat bij Google.

- Voor wie zich afvraagt: wat is een geschikt plaagdierbeheersbedrijf? Op de website van het KAD staat een bedrijvenregister. Die helpt je op weg.

- En de laatste tip: vraag of de bestrijder die aan de deur komt een pasje kan laten zien met een officieel bewijs van vakbekwaamheid. Meerburg waarschuwt voor charlatans die voor pakweg 600 euro wat muizengif strooien en weer weggaan. 

Het strengere beleid ten aanzien van middelen met gif kan voor veel meer overlast van muizen zorgen, denkt plaagdierexpert Meerburg. “Op het moment dat je thuis met vallen moet gaan werken, is het veel lastiger om muizen te vangen. En als je als consument een speciaal bestrijdingsbedrijf moet inschakelen, ben je honderden euro's kwijt.”

“Een gemeente is verantwoordelijk voor de bescherming van de volksgezondheid. Dat ligt verankerd in de Wet publieke gezondheid. Daar hoort bij dat ambtenaren van de gemeente burgers een aanwijzing moeten gaan geven, als er ergens een plaag uitbreekt en bewoners van een huis niks ertegen doen. Ik denk dat veel gemeenten hier nog niet klaar voor zijn”, waarschuwt Meerburg.

Heb jij een vraag over de bestrijding van plaagdieren? Stel deze dan hier op Kassa's Vraag & Beantwoord! Heb je zelf kennis over een bepaald onderwerp? Help anderen op weg en beantwoord vragen op ons forum!