Omdat de overheid het dragen van een mondkapje in openbare ruimtes sterk aanraadt, gaan de gezichtsbeschermers als warme broodjes over de toonbank. Veel webshops bieden mondkapjes aan, maar niet elke site en elk mondkapje is betrouwbaar. Waar moet je op letten? En hoe hoor je het op en af te doen? We leggen het je uit.
Via het internet worden er een hoop verschillende mondkapjes aangeboden. Dus welke moet je kiezen en wanneer gebruik je welk type mondmasker? Het is niet de bedoeling dat je medische mondkapjes draagt in bijvoorbeeld het openbaar vervoer. De overheid wil namelijk voorkomen dat er schaarste van medische mondkapjes ontstaat binnen de zorg. Je moet zelf een mondkapje aanschaffen, want de regering heeft aangegeven zich niet te bemoeien met de distributie. Wil je thuis persoonlijk afscheid nemen van een familielid die gaat overlijden, die (vermoedelijk) besmet is met het coronavirus? Dan moet je je wel beschermen tegen het virus met een medisch mondmasker, meldt het RIVM.
Waar moet je opletten bij het kiezen van een mondkapje?
Paul Scheepers is toxicoloog aan de Radboud Universiteit Nijmegen, test medische mondkapjes test en werkt mee aan normen voor publieksmaskers. Volgens hem moet een mondkapje niet van een materiaal zijn waar je dwars doorheen kunt kijken. Het coronavirus lift namelijk mee op speekseldruppetjes die tot vijf duizendste van een millimeter klein zijn. Wat je met het blote oog waarneemt als kleine gaatjes in de stof, zijn voor het virus als snel grote poorten naar de buitenwereld. Scheepers raadt maskers met een neusklem ten zeerste aan. Daarnaast hebben sommige maskers verstelbare bandjes. Hiervan is de toxicoloog een voorstander, omdat deze ervoor kunnen zorgen dat je minder randlekkage hebt.
Op internet lees je veel over het maken van een extra filter van bijvoorbeeld een koffiefilter of drie lagen keukenpapier. Dit raadt Scheepers niet aan, omdat dit niet goed werkt. Er komt hierdoor namelijk te weinig lucht door een masker heen om goed te kunnen ademen. Wil je een extra filter in je masker? Gebruik dan een meegeleverde filter of een filter die je los kunt kopen, zoals de PM2.5 filters. Deze zijn speciaal gemaakt voor het doorlaten van lucht en het tegenhouden van deeltjes.
Daarnaast staat er bij sommige mondkapjes op de verpakking dat ze een anti-viruslaag hebben. Deze producten raadt Scheepers niet aan, omdat hij geen bewezen behandeling kent die ook veilig is voor de gebruiker. Verder bestaan er mondkapjes met een ventiel aan de buitenkant. Scheepers vraagt zich af of zo'n filter bij herhaald gebruikt en wassen op 60 graden goed blijft werken. Als het filter blijft hangen, adem je uit door het ventiel zonder dat deze lucht gefilterd wordt. En dan werkt het filter dus niet optimaal.
Het is verder niet de bedoeling dat je een sjaal of een zakdoek om knoopt, omdat deze geen goede aansluiting tussen mond en neus biedt. Je zult daarom toch echt een goed mondkapje moeten hebben.
Gebruiksvoorschriften
Het mondkapje op de juiste manier gebruiken is erg belangrijk. Als je het niet zorgvuldig gebruikt, bestaat namelijk de kans dat je evengoed besmet raakt met het coronavirus, bijvoorbeeld door het onjuist afdoen van het mondkapje. Draag het masker maximaal drie uur en raak het in de tussentijd niet meer aan. Zorg er ook voor dat je te allen tijde niet de buitenkant van het masker aanraakt, ook tijdens het op- of afzetten. Is het masker erg nat? Vervang het dan direct.
Een wegwerpmondkapje gooi je na elk gebruik weg bij het restafval. Herbruikbare mondkapjes was je na elk gebruik op 60 graden om eventuele bacteriën en virusdeeltjes te doden. Als je het masker even niet gebruikt, bewaar je deze op een steriele plek, zoals in een afgesloten plastic zak.
Hoe zet je het kapje op of af?
Was je handen voor je het mondkapje opzet minimaal 20 seconden. Pak dan het masker bij de elastieken op en plaats deze om je oren. Zorg ervoor dat het mondmasker goed aansluit, door bijvoorbeeld de neusklem - als deze aanwezig is - goed aan te drukken. Kruis de elastieken banden niet! Hierdoor komt er namelijk extra ruimte bij de wangen, waar je adem vervolgens kan 'weglekken'. Test het mondmasker na plaatsing door erdoor te blazen om te zien of er niet te veel lucht langs je gezicht 'lekt'. Is dat het geval? Dan is het masker dus niet effectief genoeg.
Pak het masker bij het afzetten - net als bij het opzetten - alleen bij de elastieken. Gebruik je een wegwerpmondkapje? Gooi deze dan direct in de afvalbak en raak het niet onnodig aan. Was je handen na het afzetten wederom 20 seconden of ontsmet je handen met desinfectiemiddel.
Hoe kan je een (herbruikbaar) mondkapje het best bewaren?
Als je een herbruikbaar mondkapje hebt gebruikt, wil je deze uiteraard veilig opbergen voordat je 'm in de wasmachine stopt. Volgens toxicoloog Scheepers kun je dit het beste doen met een plastic zakje. Dit zakje doe je om je hand. Vervolgens pak je met het zakje het gebruikte kapje, het liefst bij de touwtjes, en vouw je het zakje om het kapje. Het is belangrijk hierbij niet de buitenkant van het kapje aan te raken. Microbiologen wijzen er namelijk op dat het kapje kan dienen als vangnet voor ziektekiemen, zeker als het gemaakt is van stof die vocht vasthoudt.
