Moet je je burgerservicenummer (bsn) delen met Marktplaats en Vinted?

Veel mensen zijn als particuliere verkoper actief op online marktplaatsen en digitale verkoopplatforms. Denk dan aan eBay, Marktplaats en Vinted. Daar verkopen ze onder meer tweedehands kleding, boeken, elpees of andere (verzamel)objecten, of ze bieden er hun diensten aan. Ben jij actief op dit soort platforms? Dan wil je vast weten of je verplicht je burgerservicenummer (bsn) moet delen als deze platforms erom vragen. Hoe dát precies zit, lees je in dit artikel.

Dat professionele, zakelijke verkopers die actief zijn op verkoopsites een aantal (bedrijfs)gegevens dienen te verstrekken en dat de administratie goed op orde moet zijn, zal niemand verbazen.

Maar als jij de kledingkast of zolder leegruimt en je een bescheiden hoeveelheid kleding, boeken of elpees op digitale verkoopplatforms als Vinted en Marktplaats zet, verwacht je dat misschien niet direct. Jij een paar tientjes in je zak, de koper blij met de aanwinst en jouw oude spullen krijgen bovendien een tweede leven in plaats van op de vuilstort te belanden. Win-win, toch?

Niet helemaal, zo blijkt uit vragen die Kassa regelmatig krijgt. Particuliere verkopers zijn niet zelden onaangenaam verrast als een verkoopplatform als Marktplaats of Vinted ze vraagt om hun burgerservicenummer (bsn) te verstrekken. Ze hadden niet gerekend op deze administratieve rompslomp, en ook privacyzorgen of -bezwaren spelen mogelijk een rol.

Hoe zit dat precies? Ben je als particuliere verkoper van spullen of diensten eigenlijk verplicht om je burgerservicenummer met dit soort verkoopplatforms en online marktplaatsen te delen? En in welke situaties kunnen zij om jouw burgerservicenummer vragen?

Dit soort artikelen voortaan als eerste in jouw mailbox? Neem een abonnement op de Kassa-nieuwsbrief!

We helpen gelijk een misverstand uit de weg. Ja, online marktplaatsen en digitale verkoopplatforms mogen inderdaad naar je burgerservicenummer vragen. Maar niet altijd.

Hoe zit dat? Het één en ander is afhankelijk van de specifieke omstandigheden, want niet elke verkoper krijgt automatisch dit verzoek en je bent als verkoper ook niet automatisch verplicht om dit te verstrekken. Als een online marktplaats ernaar vraagt, gebeurt dat omdat ze in bepaalde gevallen verplicht zijn om specifieke informatie over verkopers die op hun platform actief zijn te delen met de Belastingdienst.

Dat is een gevolg van Europese belastingwetgeving. Het gaat daarbij meer specifiek om de EU-richtlijn voor gegevensuitwisseling digitale platformen (DAC7). Meer daarover lees je op de website van de Belastingdienst.

Niet iedereen die zo nu en dan iets verkoopt via een online marktplaats, hoeft dus direct het burgerservicenummer aan het betreffende platform te verstrekken. Met name verkopers die slechts incidenteel of zeer onregelmatig iets verkopen, krijgen hier waarschijnlijk niet mee te maken.

Als jij een keertje een stuk of drie, vier tweedehands boeken en twee oude truien verkoopt, is er geen haan die ernaar kraait. Dit soort kleinschalige verkoop wordt gezien als verkoop in de privésfeer, ook wel beschouwd als hobbymatige verkoop.

Een ander verhaal wordt dat als de verkoop een meer structureel karakter krijgt en/of in situaties waarin er hogere bedragen met de verkoop gemoeid zijn.

Allereerst wordt onderscheid gemaakt tussen de verkoop van spullen en producten (oftewel goederen) en het aanbieden van diensten. Online verkoopplatforms gaan qua gegevensverwerking iets anders met beide categorieën om en daarom bespreken we ze afzonderlijk.

In de volgende situaties is een verkoopplatform verplicht om de gegevens van de verkoper door te geven aan de Belastingdienst en kun jij dus een verzoek om informatie verwachten.

Het verkoopplatform zal jou om je burgerservicenummer vragen als één of meer van deze situaties op jou van toepassing is.

• Je verleent persoonlijke diensten en biedt deze aan (denk aan schoonmaakhulp of huiswerkbegeleiding)
• Je verhuurt onroerend goed (zoals een woning, een bedrijfspand, een vakantiewoning of een garage)
• Je verhuurt transportmiddelen (zoals aanhangwagens of een deelauto)

Uitgangspunt is dat hier een financiële vergoeding of tegenprestatie tegenover staat. De Belastingdienst heeft een checklist voor verkopers (.pdf) beschikbaar gesteld op basis waarvan je kunt inschatten of het verkoopplatform jouw gegevens wél of niet gaat delen met de Belastingdienst.

De checklist wekt de suggestie dat het verkoopplatform jouw gegevens niet met de Belastingdienst deelt als het platform niet weet wat het bedrag of de tegenprestatie is. Dat geldt bovendien alléén in situaties waarin het platform dat ook niet kan weten.

Maar wie slim denkt te zijn door in dit soort advertenties geen bedragen te noemen, krijgt niet de garantie dat het platform op een gegeven moment niet tóch om het burgerservicenummer komt vragen. Als jij kamers te huur aanbiedt en je in de advertenties iets noemt als 'huurprijs op aanvraag', dan weet de exploitant van het platform natuurlijk ook wel dat je deze kamers heus niet niet gratis aanbiedt.

Je kunt er dan ook maar beter rekening mee houden dat je vroeg of laat alsnog aan de beurt bent. Zeker op grotere platforms is immers ook sprake van toezicht en (steekproefsgewijze) controle.

In het geval van goederen wordt aan de hand van twee criteria bepaald of jij je burgerservicenummer aan het betreffende verkoopplatform dient te verstrekken. Voldoe je aan één van de genoemde criteria? Dat is al voldoende, al zijn er natuurlijk genoeg verkopers die aan beide criteria voldoen. Het één sluit het ander niet uit.

De volgende criteria zijn van toepassing:

• Jouw jaaromzet op het betreffende platform is hoger dan 2000 euro, en/of;
• Je verricht op jaarbasis meer dan 30 transacties op het betreffende platform

Zodra minstens één van deze twee situaties op jouw verkoopgedrag van toepassing is, moet het verkoopplatform informatie over jouw verkoopgedrag verplicht doorgeven aan de Belastingdienst en kun je dus de vraag om jouw burgerservicenummer verwachten.

Het begrip 'goederen' kun je overigens zo ruim interpreteren als je wilt. Het gaat namelijk over iedere transactie waarin spullen of producten voor geld van eigenaar verwisselen. Tweedehands kleding, speelgoed, elpees, elektronica, heel specifieke onderdelen, stripboeken, noem maar op.

Bied je iets te koop aan en wordt het verkocht? Dan telt deze verkoop als een transactie, ook al is het een vergeeld stripboek van twee euro. En verkoop je in een jaar méér dan dertig van dit soort stripboeken met een gemiddelde waarde van twee euro? Dan ga je over de transactielimiet heen en kun je een verzoek om meer informatie verwachten.

Online marktplaatsen zijn in sommige situaties verplicht om deze gegevens te verzamelen, omdat de Belastingdienst er rekening mee houdt dat er in sommige situaties wellicht sprake is van inkomsten.

Is dat inderdaad het geval? Dan dien je deze inkomsten op te geven op de jaarlijkse inkomstenbelasting, óók als er sprake is van particuliere verkoop.

Goed om te weten: niet alles telt voor de Belastingdienst per definitie mee als inkomen waar inkomstenbelasting over moet worden betaald.

De Belastingdienst is er bijvoorbeeld niet in geïnteresseerd als jij een paar keer per jaar wat oude spullen op Marktplaats of Vinted aanbiedt, zolang dit het karakter heeft van hobbymatige verkoop in de privésfeer.

Om die reden wordt gewerkt met een jaarlijkse ondergrens van 2000 euro en een transactielimiet van 30 transacties per jaar. Deze ondergrenzen gelden alléén voor de verkoop van producten, niet voor verhuur en het aanbieden van dienstverlening.

Blijf je met de verkoop van producten onder deze limieten? Dan is er niks aan de hand en heeft het platform niet de verplichting om jouw gegevens te delen met de Belastingdienst. Ze zullen in dat geval ook niet om jouw burgerservicenummer vragen.

Zit je qua inkomsten echter boven de 2000 euro per jaar of is er sprake van méér dan 30 transacties per jaar? Dan moet je er rekening mee houden dat het verkoopplatform je vraagt om je burgerservicenummer te verstrekken, en wel omdat het verkoopplatform in deze gevallen de verplichting heeft om de Belastingdienst te informeren. Dat wordt ook wel de rapportageplicht genoemd.

Maar als jouw gegevens in het kader van deze rapportageplicht met de Belastingdienst worden gedeeld, betekent dat echter niet per definitie dat je als verkoper of verhuurder ook daadwerkelijk belasting moet betalen over deze inkomsten.

Soms betaal je namelijk alsnog géén inkomstenbelasting, ook al verkoop je vaker dan dertig keer per jaar iets of is de gecombineerde waarde hoger dan 2000 euro.

De Belastingdienst wil het slechts weten als dit op verkopers van toepassing is, want dat geeft ze aanleiding om het één en ander extra te controleren. Maar of jij daadwerkelijk belasting moet betalen nadat zo'n verkoopplatform jouw informatie met de Belastingdienst deelt, kan per geval verschillen en is afhankelijk van de situatie.

De Belastingdienst hanteert als leidraad dat er meestal geen inkomstenbelasting hoeft te worden betaald over hobbymatige verkoop of bij verkoop in de privésfeer. Daarbij geldt als uitgangspunt dat je geen winst maakt op de verkoop. Je koopt bijvoorbeeld een nieuwe jas voor 300 euro en deze verkoop je een paar jaar later voor 150 euro. Dan is er geen bron van inkomen.

Als je echter winst verwacht doordat je spullen inkoopt met als doel deze voor een hoger bedrag te verkopen, dan wordt de opbrengst uit deze online verkoop wél gezien als bron van inkomen. Over deze winst moet je óók als particuliere verkoper inkomstenbelasting betalen.

Dit is bijvoorbeeld het geval als jij meubelstukken op de kop tikt in een kringloopwinkel omdat je hoopt deze online als 'vintage' of 'antiek' te kunnen voor een meerprijs. Als jij per jaar voor 1500 euro aan tweedehands meubels koopt en je deze meubels weet te verkopen voor 2100 euro, dan geldt dat als bron van inkomsten en moet je over deze inkomsten belasting betalen. Wél zijn de kosten aftrekbaar. Meer hierover lees je bij de Belastingdienst.

Verkoopplatforms en online marktplaatsen hebben de plicht om gebruikers goed te informeren waarom bepaalde gegevens nodig zijn. Hebben ze jouw gegevens nodig? Dan vragen ze in ieder geval altijd om je burgerservicenummer.

Daarnaast kunnen ze vragen om aanvullende gegevens, zoals je naam, je woonplaats en je geboortedatum.

Ook kan zo'n platform vragen om een (kopie van een) identiteitsbewijs. Dat gaat dan om het paspoort of om de identiteitskaart. Deze gegevens worden door het platform gebruikt om jouw gegevens te controleren.

Het verkoopplatform heeft de plicht om jouw gegevens 7 jaar te bewaren. Uiteraard geldt óók de verplichting om deze informatie veilig te bewaren, zodat onbevoegden er niet bij kunnen.

In het geval er om een identiteitsbewijs wordt gevraagd, zijn extra maatregelen nodig. De kopie moet namelijk beveiligd worden tegen misbruik. Dat kan door gegevens die niet noodzakelijk zijn onleesbaar te maken en/of door een watermerk te plaatsen.

Jouw gegevens mogen daarnaast niet voor andere doeleinden worden gebruikt.

Als jij het verzoek krijgt om je burgerservicenummer te delen en je weigert, kan dat gevolgen hebben voor de toegang tot (bepaalde functionaliteiten van) jouw account op het betreffende platform.

Zo behoudt Marktplaats zich het recht voor om lopende uitbetalingen uit te stellen tot je wél met deze informatie over de brug komt. Ook kan het zijn dat de toegang tot jouw account wordt beperkt en je bijvoorbeeld geen nieuwe advertenties kunt plaatsen zolang je de gevraagde informatie niet hebt verstrekt.

Wil je toch actief blijven als verkoper op bepaalde verkoopplatforms? Dan heb je eigenlijk geen keuze en moet je deze gegevens wel aanleveren als erom wordt gevraagd. Meer over de regels wat betreft het delen van je burgerservicenummer met online verkoopplatforms lees je op de website van de Autoriteit Persoonsgegevens.

Bron: Autoriteit Persoonsgegevens / Belastingdienst / Marktplaats