Moet je betalen voor digitale leermiddelen?

Hordes kinderen met volle rugzakken fietsen weer door het land. Het schooljaar is weer begonnen! Maar er is goed nieuws voor de kinderen. Steeds meer scholen werken met digitale leermiddelen, dus de rugzakken kunnen aan de kant en de iPad of laptop kan in een schoudertas mee. Kinderen zijn blij, maar wie betaalt eigenlijk de dure iPad of laptop? Steeds meer scholen verplichten ouders om dit kostbare leermiddel aan te schaffen.

Twee jaar geleden hebben we uitgebreid aandacht besteed aan dit onderwerp, maar het probleem is niet opgelost en lijkt zelfs steeds groter te worden.

Schoolkosten
Uit de net uitgekomen Schoolkostenmonitor (SEO/Oberon) blijkt dat de ICT-kosten voor ouders is gestegen van 20% in schooljaar 2012-2013 naar 50% in schooljaar 2015-2016. Ouderbijdragen voor leermiddelen zijn niet verplicht maar de scholen vragen wel bijdragen als het om digitale leermiddelen gaat. Ook weten ouders niet dat zij niet verplicht zijn om deze schoolbijdragen te betalen. Ze voelen zich onder druk gezet door de school van hun kind. Scholen daarentegen zeggen dat ze geen geld hebben voor digitale ontwikkelingen en zeggen ook niet anders te kunnen .

Is een iPad een leermiddel?
Rijksoverheid heeft een brochure uitgegeven waarin staat dat een laptop of iPad geen officieel leermiddel is. Maar steeds meer scholen gaan over op volledig digitaal onderwijs. Een digitaal leermiddel is op veel scholen dus niet langer vrijwillig maar verplicht leermateriaal om onderwijs te kunnen volgen.

Kamervragen
Naar aanleiding van onze uitzending in 2014 zijn er Kamervragen aan staatssecretaris Dekker gesteld door de SP.

De staatssecretaris zegt dat scholen ouders niet mogen verplichten om een tablet of laptop aan te schaffen, maar ouders wel om een vrijwillige bijdrage mogen vragen. Ook bijdragen voor bijvoorbeeld excursies, schoolkampen of kerstvieringen mogen niet verplichtend zijn voor ouders. Wanneer ouders deze bijdrage niet kunnen of willen betalen, moet de school zorgen voor een kosteloos alternatief.

Reactie directeur Ouders en Onderwijs
In de wetgeving is niks veranderd, evenals in de aanpak vanuit het ministerie van Onderwijs. In antwoorden op vragen vanuit de Tweede Kamer schrijft de staatssecretaris steeds: ouderbijdragen kunnen nooit verplicht zijn. Scholen moeten ervoor zorgen dat alle kinderen het onderwijs zonder extra kosten kunnen volgen, ook als digitale leermiddelen worden gebruikt. Wél veranderd is dat de opgang van digitale leermiddelen intussen stormachtig verder gaat. Tablets worden dus steeds meer de vervanger van de papieren schoolboeken, die verplicht gratis zijn.

iPad als informatiedrager
De staatssecretaris vindt een iPad geen digitaal leermiddel. “Tablets of laptops zijn informatiedragers. Als ik het heb over een schoolboek, onderwijs-apps en educatieve software heb ik het over lesmateriaal”.

Paul van Meenen , D66 Tweede Kamerlid vindt dit onbegrijpelijk want de staatssecretaris lijkt er een woordspel van te maken. “Hij praat om de waarheid heen. Als hij erkent dat een digitale drager een leermiddel is, dan moet hij ook handhaven en controleren of scholen zich aan de wet houden”. D66 wil dat er direct onderzoek wordt gedaan naar de grootte van het probleem.

Paul Rosenmöller, voorzitter van de VO-raad zegt dat er een verandering gaande is van boeken naar tablet en modern onderwijs. Dit gaat niet op elke school even snel, maar hij vindt dat de politiek verantwoordelijk is voor het budget en dat het gewoon geregeld moet worden. “Ik ben voor maximale transparantie. Voor leermiddelen mag geen bijdrage gevraagd worden – alleen een vrijwillige ouderbijdrage! Ons standpunt is dat als de school een iPad als kernbehoefte neerzet dan moet die school het ook faciliteren. Wij willen meer maatwerk voor iedere leerling en digitalisering is de oplossing voor passend onderwijs.”

Kinderombudsman
Voor Kinderombudsman Margrite Klaverboer is het eveneens een belangrijk onderwerp, omdat kinderen recht hebben op onderwijs. Als leerlingen niet kunnen meedoen dan wordt het recht geschonden.

De Kinderombudsman wil graag weten wat er leeft onder de jongeren. De Kinderombudsman heeft daarom een enquête gemaakt, die jongeren hier kunnen invullen.

Indien u ouder of verzorger bent van een schoolgaand kind in de leeftijd van 4 tot 18 jaar, dat vanwege gebrek aan financiële middelen niet mee kan doen met zijn/haar leeftijdgenootjes, en uw gezinsinkomen aantoonbaar lager ligt dan 120% van het sociaal minimum, dan kan Leergeld wellicht iets voor uw kind betekenen.