Minder AOW omdat je in het buitenland hebt gewoond. Hoe zit dat?

Ieder jaar vertrekken duizenden Nederlanders naar het buitenland om daar een nieuw leven op te bouwen. Vaak heeft dit gevolgen voor de opbouw van je basispensioen. Wij geven inzicht in waar je rekening mee moet houden.

Een nieuw leven opbouwen in het buitenland is voor veel mensen een droom. Je pakt alle spullen en vertrekt naar een warm oord, om daar vervolgens je droom te verwezenlijken. Jarenlang geniet je van het leven in een andere cultuur. Toch knaagt er iets: misschien wil je terugkeren naar Nederland. Uiteindelijk besluit je dat toch te doen, maar bedenk je dat de AOW is gekort door de jaren die je in het buitenland hebt doorgebracht. Hoe komt dat?  

Nederland kent een pensioensysteem dat uit meerdere onderdelen bestaat. Naast dat je pensioen kan opbouwen via loondienst of door zelf geld te sparen, is de Algemene Ouderdomswet (AOW) een ander component. AOW bouw je op door premie af te dragen. Vijftig jaar voordat je de pensioengerechtigde leeftijd bereikt, begin je met opbouwen. Ieder jaar bouw je 2 procent AOW op, wat betekent dat je na vijftig jaar recht hebt op 100 procent AOW. 

De AOW kent diverse ‘spelregels’. Deze regels bepalen op welke manier je opbouwt en wanneer je wel of geen recht hebt op AOW. Een belangrijke regel is dat je premie afdraagt om verzekerd te zijn voor de AOW. In tegenstelling tot reguliere verzekeringen, hoef je dit doorgaans niet zelf af te sluiten. Dit gebeurt automatisch zolang je de betreffende premie afdraagt door bijvoorbeeld in loondienst te werken – dan houdt de werkgever die premie in op het salaris.

Op het moment dat je in het buitenland woont of werkt, zal je in principe geen premie meer afdragen voor de AOW. Hierdoor ben je niet langer verzekerd voor de AOW, wat betekent dat de opbouw van de AOW ook stopt. Stel, je woont en werkt tien jaar in het buitenland en betaalt geen premie aan de Nederlandse staat, dan zal je 20 procent minder AOW ontvangen. Dit komt doordat je tien keer 2 procent opbouw hebt gemist. 

Er zijn echter verschillende uitzonderingen waarin je wél verzekerd blijft, zoals beschreven op de website van de Sociale Verzekeringsbank (SVB).

De woordvoerder van de Sociale Verzekeringsbank (SVB) geeft aan dat je gemiste opbouw niet kan inhalen met terugwerkende kracht. Stel, je woonde vier jaar in het buitenland. Dan zal je 8 procent minder AOW ontvangen. Het achteraf inkopen van je AOW is alleen mogelijk voor personen die voor het eerst in Nederland komen wonen. Voor alle andere gevallen is er de mogelijkheid om vrijwillig premie af te dragen om korting op de AOW te voorkomen.

Op het moment dat je daadwerkelijk gaat emigreren voor langere tijd, stopt de opbouw van je AOW doordat je niet meer voldoet aan de jaarlijkse hoeveelheid premie die moet worden afgedragen. Als je twintig jaar in het buitenland blijft wonen, kan dit grote gevolgen hebben voor je AOW. Je kan je hier wel tegen beschermen, want het is mogelijk om vrijwillig premie af te dragen. Het voordeel is dat je dan AOW blijft opbouwen, waardoor er geen korting op het basispensioen dreigt. Wil je vrijwillig premie afdragen? Dan kan je via de Sociale Verzekeringsbank (SVB) een aanvraag doen. Dit kan vanaf twee maanden voor vertrek en dient uiterlijk één jaar na vertrek geregeld te zijn.

Kortom, het is belangrijk om je af te vragen hoe je de toekomst voor je ziet wanneer je gaat emigreren. Ga je daar bijvoorbeeld ook werken of blijf je in Nederland werken? Als je in Nederland blijft werken, dan zal je namelijk premie voor de AOW blijven afdragen. Ga je ook werken in het buitenland? Dan moet je je afvragen of je het basispensioen verder wilt blijven opbouwen of juist niet. 

Zo zijn er tal van zaken waarmee je rekening kan houden voordat je de pensioenleeftijd bereikt. Ben je van plan om pas ná de pensioenleeftijd te verhuizen naar het buitenland? Dan zijn er nog een paar zaken om in het achterhoofd te houden.

Een deel van de vertrekkende mensen kiest ervoor om na de pensioenleeftijd te emigreren. Eenmaal op die leeftijd, is er duidelijkheid over de hoogte van het totale pensioen. Toch blijft het belangrijk om rekening te houden met het land waar je naartoe verhuist. 

Nederland heeft met diverse landen verdragen gesloten rondom de controle en uitbetaling van uitkeringen. Globaal is het zo dat in landen binnen de Europese Unie (EU), de Europese Economische Ruimte (EER) en Zwitserland, je basispensioen gewoon wordt uitbetaald. 

Op het moment dat je buiten de EU en EER gaat wonen, kan het zijn dat er geen verdrag is met dat land. Dan ontvang je de lagere ‘AOW voor gehuwden’. De reden is dat de Nederlandse overheid niet kan controleren welke burgerlijke staat je hebt.

Verhuis je naar een land buiten Europa? Controleer dan altijd bijtijds (minimaal een jaar van tevoren) of er een verdrag is gesloten met het betreffende land. In zo’n verdrag staan afspraken beschreven rondom de controle en uitbetaling van sociale verzekeringen en uitkeringen. Dat voorkomt onaangename verassingen, waardoor je onbelemmerd kan genieten.

Wil je écht zeker weten dat je niets over het hoofd ziet? Neem dan contact op met de instanties die over je pensioen gaan, zoals de SVB. Zij kunnen aan de hand van jouw persoonlijke situatie inzicht geven in waar je rekening mee moet houden.

Bron: CBS, Rijksoverheid, Sociale Verzekeringsbank

Heb jij een vraag over AOW-opbouw? Of over iets heel anders? Stel deze dan op Kassa's forum Vraag & Beantwoord! Ga hier naar alle categorieën. Heb je zelf kennis van een bepaald onderwerp? Dan kun je uiteraard anderen helpen met een consumentenkwestie! Wil je over dit onderwerp discussiëren? Dat kan onderaan dit artikel.