Met welke pitjes moet je oppassen en welk fruit kun je veilig eten?

Fruit is gezond, dat weet iedereen. Maar zijn de pitjes die erin zitten dat ook? Nee, niet altijd. Sommige pitten zijn giftig voor mensen, die kun je dus maar beter niet doorslikken. Maar andere pitjes zijn juist heel gezond en kun je daarom prima opeten. Benieuwd naar wat de giftige en gezonde pitten zijn?

Je zou het bijna vergeten, maar Moeder Natuur heeft de pitten in fruit gestopt zodat ze voor nageslacht kunnen zorgen. Met een beetje geluk kun je een appelboompje laten opkomen in je tuin als je de zaadjes uit het klokhuis in de grond stopt.

Of het nu mandarijnen, druiven, perziken of appels zijn; iedereen heeft wel een favoriete fruitsoort. Maar de pitjes die je erin aantreft? Die eten we niet zo graag. Ze zijn soms bitter, gaan tussen je tanden zitten of zijn te groot om door te slikken. Het is niet voor niets dat diverse soorten fruit pitloos bij de groenteboer of supermarkt liggen.

Met de pitten van sommige fruitsoorten is waakzaamheid geboden. Deze bevatten de plantengifstof cyanogene glycosiden. Als je een pit met deze giftige stof opeet, kan het in je lijf worden omgezet in cyanide, ook wel bekend als blauwzuur.

Dit gebeurt met name als de pitten zijn vermalen, bijvoorbeeld als je ze kapot kauwt. Krijg je er veel van binnen? Dan kan je een cyanidevergiftiging oplopen. De symptomen daarvan? Hoofdpijn, duizeligheid en een versnelde ademhaling. In grote dosis kan cyanide zelfs een hartstilstand veroorzaken en dodelijk zijn.

-Appels

-Bittere amandelen

-Peren

-Steenvruchten: avocado's, abrikozen, kersen, mango's, nectarines, perziken en pruimen

-Vlierbessen

Abrikozen zijn hartstikke gezond, maar de abrikozenpitten zijn serieus gevaarlijk voor volwassenen en kinderen. Bij het eten van een hele abrikozenpit kan de veilige gezondheidslimiet voor volwassenen al worden overschreden. Daarvoor waarschuwt de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) sinds 2016 na onderzoek. Voor kinderen is deze limiet nog lager. Ook rauwe bittere amandelen bevatten relatief veel van de plantengifstof. Let wel, de consumptie van de bekendere zoete amandelen in plaats van bittere vormt geen probleem. De zoete amandel is de variant die meestal in winkels of op de markt worden verkocht.

Van pitten van de overige hierboven genoemde fruitsoorten moet je er heel veel nuttigen, willen ze een gevaarlijke dosis blauwzuur in je lichaam opleveren. Voor een appel of peer gaat het bijvoorbeeld om meer dan twintig klokhuizen met pitjes. Bovendien moet je ze eerst fijnkauwen, voordat de gevaarlijke stof zich serieus openbaart. De meeste pitten die je doorslikt, poep je weer uit gelukkig.

Tip: gebruik je veel fruit om een lekker sapje of een gezonde smoothie te maken? Verwijder dan eerst de pitjes voordat je het fruit in de blender of sapcentrifuge stopt.

Er zijn volop heel gezonde pitjes die je met een gerust hart kunt verorberen met de rest van het fruit. We zetten er een aantal op een rij:

- Citrusvruchten: de pitjes in sinaasappels, citroenen en mandarijnen zijn misschien niet erg lekker om op te kauwen. Ze zijn wel gezond en bevatten naast vitamine C ook gezonde eiwitten en vetten. Bovendien leveren de verorberde pitten extra vezels op die zijn goed voor je darmen.

- Druiven: ja, de pitloze druif rukt op. Maar eet je een keer druiven met pitjes, dan mag je ze stukbijten en doorslikken. Er zitten diverse soorten vitaminen en antioxidanten in.

- Granaatappels: deze vrucht is zo rijk aan pitten, dat ze niet opeten bijna ondoenlijk is. Gelukkig zitten de pitjes boordevol antioxidanten, vitamines en mineralen.

- (Water)meloenen: de zaadjes van deze vrucht bevatten volop gezonde stoffen zoals vitaminen, magnesium, ijzer, zink.

- Kiwi's: ja, de zaadjes van de kiwi kunnen tussen de tanden gaan zitten. Maar ze bevatten ook vitamine E, foliumzuur en omega-3-vetzuren.

- Pompoenen: deze familie van de meloen bevat heel gezonde pitjes met onder andere verzadigde vetzuren, vitamine E en K en antioxidanten.

- Dan zijn er nog vruchten als de aardbei, framboos of braam. De zaden ofwel pitjes, zitten in grote aantallen door de vrucht heen en dat is geen enkel probleem. Dit fruit en de pitjes zijn heel gezond en zitten boordevol vitaminen, magnesium, calcium en foliumzuur.

Bronnen: Ourfood, EFSA, NVWA, Voedingscentrum