Mag een winkel weigeren om contant geld aan te nemen?

De cashloze samenleving rukt op. Onder invloed van corona en angst voor besmettingen zijn mensen minder met contant geld gaan betalen, bevestigt de DNB in een rapport. Maar mag een winkelier, als je bij de kassa staat, weigeren om jouw munt- en papiergeld  aan te nemen? En hoe zit het met bedragen afronden op 0 of 5 eurocent? Is dat wel geoorloofd? We zetten de heersende betaalregels op een rij.

Winkels, apotheken, cafés, gemeenten of ziekenhuizen… op steeds meer plekken geldt ‘pin only’. Het is een trend die Kassa al in 2019 bespeurde. En dat terwijl menigeen het prettig vindt om met contant geld te betalen. Bijvoorbeeld om goed zicht te houden op de dagelijkse uitgaven. Hoe zit het precies: mag een winkel jouw eurobiljetten en -munten wel weigeren als je afrekent?

Ja, winkels, horeca en gemeenten mogen dat doen. De euro is weliswaar een wettig betaalmiddel, maar als de winkelier of een gemeentehuis geen munt- of papiergeld wenst aan te nemen, dan is dat toegestaan.

Er hoort wel een regel bij: via een raamsticker of bordje of sticker bij de kassa moet aan de klant duidelijk worden gemaakt welk betaalmiddel wel of niet wordt geaccepteerd.

De winkelier mag dus zelf uitmaken welke betaalmiddelen hij/zij aanneemt. Dit kan tot op detailniveau worden doorgevoerd. Zo mag je in sommige winkels niet betalen met een 100 euro biljet. Het weigeren van coupures van 100, 200 of 500 euro mag. Dit moet wel goed worden aangegeven, zodat jij ervan weet.

Hetzelfde principe geldt voor het weigeren van 1 of 2 eurocent. Supermarkten en andere winkels mogen dit doen, mits dit kenbaar is gemaakt aan de klant. Het kan overigens kloppen als je al een tijdje niet meer van dit soort muntjes hebt gezien. De Nederlandsche Bank slaat al een tijdje geen 1 en 2 cent meer. In de praktijk zijn deze eurocenten dus zo goed als afgeschaft.

Over eurocenten gesproken. Wanneer je contant betaalt, mag een winkelier het eindbedrag afronden op 0 eurocent of 5 eurocent. Een bedrag van 19,89 euro mag dus 19,90 worden. Voor 43,37 geldt dat het kan worden afgerond op 43,35 euro.

Wordt deze afrondingsregel toegepast? Dan moet dit ook netjes kenbaar worden gemaakt via een bordje of sticker bij de kassa.

Betaal je niet contant, maar trek je de pinpas, creditcard of je smartphone om contactloos af te rekenen? Dan mag een winkel, apotheek, gemeentehuis of restaurant niet afronden op 0 of 5 eurocent. Een bedrag van 19,89 euro mag dus geen 19,90 worden. Alleen het exacte bedrag mag in rekening worden gebracht als je met een pas of contactloos afrekent.

Soms word je gevraagd om extra te betalen als je afrekent. De wettelijke regels hierover zijn als volgt:

Sinds 2019 mag een retailer géén toeslag meer rekenen als je met de betaalpas of creditcard betaalt. Voor die tijd gebeurde dat weleens, maar nu mag dit dus niet meer. Doet een winkel of bijvoorbeeld een restaurant dit toch nog? Maak er dan bezwaar tegen. Je staat in je recht. Als dit je overkomt, kun je er melding van maken bij toezichthouder ACM.

Winkeliers of andere ondernemers mogen wél een extra bedrag vragen aan mensen die met papier- of muntgeld betalen. Betaalvereniging Nederland en retailers verenigd in de Raad Nederlandse detailhandel vinden het alleen 'niet netjes' als dit wordt gedaan.

Ook voor toeslagen geldt dat het bestaan ervan aan de klant duidelijk moet worden gemaakt met een melding op een bordje of sticker bij de kassa, zodat je niet voor verrassingen komt te staan.

Bronnen: Rijksoverheid, Betaalvereniging Nederland