'Maak een back-up en klik niet op elke link'

Mensen moeten erom denken dat ze regelmatig een kopie van hun computergeheugen maken, op een externe harde schijf of op een usb-stick. Ook moeten ze niet op elke link in een mail klikken en niet elke bijlage openen. Cybercriminelen gijzelen steeds vaker harde schijven van burgers en bedrijven, om ze pas na betaling van losgeld weer vrij te geven. Dat probleem van 'ransomware' zal de komende jaren alleen maar groter worden.

Dat zei Marco van Loosen van beveiliger Fox-IT maandag op een cybercongres in Den Haag. Met een back-up kunnen mensen voorkomen dat ze hun belangrijkste bestanden voorgoed kwijtraken.

Namen en logo's
Van Loosen helpt bedrijven tegen hun nieuwe belagers. De criminelen sturen miljoenen nietsvermoedende mensen een mail, bijvoorbeeld over de levering van een bestelling. Ze misbruiken daarvoor de namen en logo's van bijvoorbeeld PostNL of Bol.com.

Wie erin trapt, verliest de controle over de computer. Soms vergrendelt het virus zelfs een compleet bedrijfsnetwerk. ,,Sommige organisaties zijn twintig keer besmet. Eerst door medewerker A, daarna door B, dan door C. Voor een bedrijf is 400 euro losgeld per keer niet veel, zeker wanneer de schade in de miljoenen kan lopen. De hele organisatie wordt dankzij jou ontwricht.’'

Mensen merken vaak pas wat ze hebben gedaan als het te laat is. Dan moeten ze niet in paniek de computer uitzetten, zegt Van Loosen. Ze kunnen beter de computer aan laten staan en de netwerkkabel eruit halen. Het virus blijft draaien, maar de computer is niet meer verbonden met andere systemen. Technici kunnen dan de code van het virus bestuderen en de infectie misschien ongedaan maken. Een garantie dat het werkt is er echter niet. Zeker de nieuwste versie van het virus, die nu rondgaat, is heel geavanceerd. Van Loosen: ,,Mensen denken altijd dat het mogelijk is om alles te ontsleutelen. Dat is niet zo.'' ANP