Links wil meer investeren in structurele koopkrachtverbetering

PvdA en GroenLinks willen miljarden meer uitgeven dan het kabinet al doet, aan een blijvende verbetering van de koopkracht van de armste huishoudens. De linkse oppositiepartijen willen dat geld ophalen bij bedrijven en vermogenden, zodat tegelijkertijd de ongelijkheid in de samenleving afneemt.

Dat staat in de tegenbegroting die de PvdA en GroenLinks traditiegetrouw bekendmaken na Prinsjesdag. Een voorstel heeft het kabinet al min of meer overgenomen: er komt een prijsplafond voor gas en stroom tot een gemiddeld gebruik, om te voorkomen dat de energierekening onbetaalbaar wordt.

PvdA en GroenLinks willen daarnaast het minimumloon en de daaraan gekoppelde uitkeringen verder verhogen dan het kabinet al van plan is. Als het aan die partijen ligt moeten de laagstbetaalde werkenden volgend jaar minstens 14 euro per uur krijgen. Ook willen zij een eenmalige uitkering van 800 euro voor iedereen die recht heeft op zorgtoeslag.

De linkse partijen willen daarnaast extra geld uitgeven aan onder meer de betaalbaarheid van het openbaar vervoer en een huurverlaging voor tochtige woningen. Ook willen zij een aantal bezuinigingen van het kabinet op de zorg terugdraaien en extra geld beschikbaar stellen voor isolatie en verduurzaming.

Om dat alles te betalen willen de partijen de winstbelasting voor grote bedrijven fors verhogen en daarnaast nog meer routes voor belastingontwijking afsluiten. Ook het tarief van de belasting op het rendement op vermogen, ook wel de spaartaks genoemd, gaat in de linkse plannen omhoog. Daarnaast wordt de verlaging van de brandstofaccijnzen teruggedraaid.

Een doorrekening van het Centraal Planbureau (CPB) laat zien dat de plannen van de PvdA en GroenLinks niet leiden tot een hogere staatsschuld. Tegenover 18 miljard euro aan extra uitgaven, staat per saldo een even groot bedrag aan lastenverzwaringen.

"Het gaat om de politieke keuzes die je maakt", zegt PvdA-Kamerlid Henk Nijboer. "Dit kabinet is te laat en komt met te weinig; de rijken worden rijker, terwijl heel veel gezinnen de eindjes niet meer aan elkaar kunnen knopen, óók gezinnen die zich voor deze energiecrisis prima wisten te redden."

De tegenvoorstellen laten volgens GroenLinks-Kamerlid Senna Maatoug zien dat "een stap vooruit" mogelijk is. "Als we besluiten dat we moeten opkomen voor mensen die het minder hebben en collectief bijdragen om dat mogelijk te maken. Het is geen kwestie van kunnen, maar van willen."

De Tweede Kamer gaat woensdag en donderdag uitgebreid in debat met het kabinet over de financiële plannen voor volgend jaar tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen. ANP.