Leengedrag koopstarters is zorgelijk, waarschuwt AFM

Naar aanleiding van een onderzoek door de AFM, op basis van cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), blijkt dat tussen de 20 tot 40 procent van jonge koopstarters een hogere hypotheek heeft dan verantwoord is. Hypotheekverstrekkers kunnen afwijken van de wettelijke norm als dit geld voor bijvoorbeeld verduurzaming wordt gebruikt. Volgens de AFM kan hierdoor niet altijd bevestigd worden dat het om overkreditering gaat. De hogere hypotheken wijken gemiddeld 50.000 tot 70.000 euro af.

Verder had in 2018 zo’n één op de vijf koopstarters ook een consumptief krediet, waardoor leningen stapelen. Dit brengt extra risico’s met zich mee. Volgens de AFM is dit aandeel echter wel gedaald doordat de leennormen in 2020 en 2021 zijn aangescherpt.

Uit het onderzoek blijkt verder dat twee op de vijf koopstarters een studieschuld had tijdens de aanvraag, waarvan zelfs 10 procent deze in zijn geheel verzweeg. Niet alleen is het probleem inmiddels groter geworden, maar het verzwijgen zou ook leiden tot financiële kwetsbaarheden. Bovendien is het verplicht om een studieschuld aan te geven bij de aanvraag van een hypotheek. De AFM heeft hierop dan ook besloten om in gesprek te gaan met hypotheekverstrekkers om de weging van studieschulden beter na te leven.

De AFM waarschuwt tot slot dat maatregelen om koopstarters meer financieringsruimte te geven juist averechts kunnen werken, doordat dit ervoor zou zorgen dat huizenprijzen alleen nog maar verder worden opgedreven in de huidige markt. Dit heeft als gevolg dat koopstarters zich daardoor steeds verder in de schulden steken.