Oplichters gebruiken AI om telefonische oplichting te perfectioneren

Er wordt al een poosje over gespeculeerd maar de nationale politie waarschuwt nu definitief: pas op voor telefonische oplichting middels stemvervorming door AI. Zo schrijft het AD dat instanties ten strengste aanraden dat ouders ‘zo snel mogelijk’ met hun kinderen een codewoord afspreken om te voorkomen dat ze worden opgelicht via de telefoon.

De nationale politie is bezorgd over de razendsnelle opmars van kunstmatige intelligentie en pleit voor tientallen digitale rechercheurs en analisten om cybercrime het hoofd te bieden. "We kunnen de ontwikkelingen amper meer bijbenen", verzucht Jan Struijs, voorzitter van de Nederlandse Politiebond. "Het gaat écht als een raket. Van rechercheurs krijg ik al verontrustende signalen die alle alarmbellen laten afgaan."

Struijs is in het bijzonder bezorgd over voice cloning: het imiteren van de stem van iemands familielid door middel van AI-gedreven software. Criminelen gebruiken dit om mensen telefonisch op te lichten. Bijvoorbeeld met een kletsverhaal dat iemands dochter in acute nood zit en nú geld nodig heeft. In de Verenigde Staten komt dit al zo vaak voor dat een toezichthouder voor deze nieuwe vorm van oplichting waarschuwt. Ook in andere landen zijn diverse personen en zelfs bedrijven en banken voor honderdduizenden euro’s opgelicht.

Het is slechts een kwestie van tijd voor deze vorm van oplichting in ons land voet aan de grond krijgt, waarschuwt de Fraudehelpdesk. Ook adviseert de instantie om alvast een codewoord met je kind af te spreken, zodat je bij twijfel een oplichter kunt ontmaskeren. Bureau Jeugd en Media pleit daar ook voor en waarschuwt ouders ook om op het telefoonnummer te letten. "Is je kind in nood, heeft hij nú geld nodig en belt hij van een ander nummer? Dan is gezond wantrouwen verstandig. Ja, het is bizar en afschuwelijk dat codetaal en deze tips überhaupt nodig zijn, maar het is de realiteit waarin wij nu leven", zegt oprichter Justine Pardoen.

Mensen die vrezen slachtoffer te worden van voice cloning kunnen ook andere ‘simpele voorzorgsmaatregelen nemen’, zegt Peter de Kock, voormalig politieman en oprichter van Pandora Intelligence, een bedrijf dat beslissingondersteunende software levert aan politie en justitie. ‘Stemkloners’ werken volgens hem vaak met een scenario dat op vooraf ingestelde aannames berust. "Je kunt dit verhaal onderuit halen door bijvoorbeeld hele persoonlijke vragen te stellen, of om over iets totaal anders te beginnen."

Bron: AD/ANP