Komt er een eigen bijdrage voor spoedzorg?

De zorg wordt onbetaalbaar. In 2015 geeft Nederland €75 miljard uit aan zorg. Dat is €5000 per persoon per jaar. De kosten stijgen ieder jaar. In 2040 gaat een kwart van wat Nederland verdient op aan zorgkosten. De politiek broedt op allerlei plannetjes om de zorg betaalbaar te houden. Op 10 oktober 2012 lekte via het RTL Nieuws een vertrouwelijk discussiestuk uit. VVD en PvdA bestuderen of ze bezoekers aan de spoedeisende hulp of huisartsenpost een eigen bijdrage kunnen laten betalen om mensen bewust te maken van de hoge kosten.RTL Nieuws

Kassa liet in 2009 al zien dat mensen vaak onterecht de spoedeisende hulp of huisartsenpost bezoeken. Dat kost miljoenen euro's per jaar. Paul Giesen is huisarts en onderzoeker spoedzorg bij het Radboud Ziekenhuis in Nijmegen. Uit zijn onderzoek blijkt dat 75% van de zelfverwijzers (mensen die op eigen houtje naar de Eerste Hulp gaan) geen spoedeisende klacht heeft. Ze gebruiken de Eerste Hulp als een soort avondspreekuur. Deze mensen hadden prima overdag - voor €9 - terecht gekund bij hun huisarts. Een bezoek aan de spoedeisende hulp kost gemiddeld €250. Een verspilling van €169 miljoen per jaar! Ondanks dat door Nederland huisartsenposten zitten - waar mensen 's avonds terecht kunnen - blijven ze nog steeds de Eerste Hulp bezoeken.

Heleen Dupuis, Eerste Kamerlid voor de VVD wil deze zorgverspilling indammen en pleit voor de invoering van eigen bijdragen. "Ik zou zeker voor specialistische zorg een eigen bijdrage vragen, maar ook voor spoedeisende hulp en ook voor de huisarts, dat zou echt zoden aan de dijk zetten. Ik vind dat Nederland heel erg verwend is. Dat komt omdat wij gebruik maken van de gezondheidszorg zonder dat we het besef hebben, hoe duur het eigenlijk is. Mensen realiseren zich dat pas als je ze een eigen bijdrage laat betalen."

Voor mensen met een krappe beurs wil de senator een uitzondering maken: "Als je echt geen geld hebt, dan kan er iets anders geregeld worden." Daarnaast vindt Heleen Dupuis dat als er eigen bijdragen gevraagd worden, dan moet de inkomensafhankelijke bijdrage voor de zorg omlaag. De kosten moeten anders worden verdeeld. Het is niet zozeer haar de bedoeling dat we meer gaan betalen.

Paul Giesen is geen voorstander voor de invoering van een eigen bijdrage. "Mevrouw Dupuis legt alle verantwoordelijkheid bij de patiënt. Dat vind ik geen goed idee. De nieuwe plannen voor eigen bijdragen gaan over de rug van de patiënt. Mensen met een dikke beurs maakt een extra eigen bijdrage niets uit, die betalen hem en blijven komen. Je loopt het risico dat mensen de dokter niet op tijd bezoeken vanwege die eigen bijdrage. Stel iemand heeft een forse blaasontsteking in het weekend en stelt het bezoek aan de huisarts tot maandag uit. Dan loop je het risico dat het een heftige ontsteking wordt met een dure ziekenhuisopname als gevolg."

Ziekenhuizen mogen mensen - die op eigen houtje naar de Eerste Hulp gaan - niet naar huis sturen. Ze hebben een zorgplicht en mogen geen patiënten weigeren. Ze kunnen patiënten zonder acute klachten wel verwijzen naar de huisartsenpost. Als die niet op hetzelfde terrein zit, wordt er voor de zekerheid tóch naar de patiënt gekeken - ook al is het geen acute klacht. Zodra een arts naar een patiënt kijkt, gaat de meter lopen.

Giesen heeft een aantal aanbevelingen om de zorgkosten te beteugelen. "Er moet één geïntegreerde hulppost komen, dus één loket voor zowel de huisartsenpost als spoedeisende hulp. Nu zitten ze soms op hetzelfde ziekenhuisterrein, maar niet fysiek naast elkaar. Dan lopen mensen alsnog de spoedeisende hulp binnen." Ook zou het goed zijn als er altijd een huisarts aanwezig is op de spoedeisende hulp, die onderscheid maakt tussen urgente gevallen en niet. Dat scheelt een hoop geld. In het VUmc in Amsterdam is een experiment geweest met een huisarts op de spoedeisende hulp en dan zie je het aantal medische verrichtingen en de kosten drastisch dalen.

Verder moeten consumenten beter voorgelicht worden met welke klachten je naar een dokter stapt: dus niet met elk hoestje, oorpijn of verstuikte enkel. "Mensen moeten meer bewust gemaakt worden van de kosten. Stuur ieder jaar een overzicht wat alles kost: dus voor de huisarts, apotheek, medicijnen en het ziekenhuis", zegt de spoedzorg onderzoeker. Ook ligt er een grote verantwoordelijkheid bij de hulpverleners. Die moeten minder pillen voorschrijven, minder foto’s laten maken, bloedprikken en andere aanvullende onderzoeken en diagnostiek laten uitvoeren. We leveren veel te veel onzinnige zorg. Als we daar mee stoppen, dan levert dat miljarden op. Neem medisch specialisten in loondienst. Betaal artsen per dag ongeacht het aantal ingrepen. Nu krijgen artsen betaald per verrichting, waardoor artsen een financiële prikkel krijgen meer productie te draaien.