Er komt statiegeld op alle soorten drankblikjes, zoals voor bier of frisdrank. Het bedrag per blikje wordt minimaal 15 cent. De maatregel geldt vanaf 31 december 2022, schrijft staatssecretaris Stientje van Veldhoven (Milieu) in een brief aan de Tweede Kamer. Het kabinet neemt de stap omdat er te veel blik als zwerfafval in het milieu terechtkomt.
Waar consumenten heen moeten met het blik wordt nog nader uitgewerkt. Horeca en kleine verkooppunten worden niet verplicht om blikjes in te nemen.
Zwerafval niet afgenomen
Met het bedrijfsleven was afgesproken dat de statiegeldmaatregel van tafel zou gaan als het aantal blikjes in het zwerfafval met minstens 70 procent zou afnemen dit jaar. Maar vorig jaar nam het aantal juist toe met 27 procent en Van Veldhoven ziet nu geen concrete acties waardoor het zou dalen. Het doel om zwerfafval fors te verminderen is volgens haar onhaalbaar geworden en statiegeld daarmee onvermijdelijk.
De ingangsdatum, 31 december volgend jaar, is volgens Van Veldhoven "realistisch en haalbaar". Wel noemt ze het opzetten van een speciaal statiegeldsysteem voor blik "een majeure operatie". Producenten zijn verantwoordelijk voor het opzetten hiervan en dragen ook de kosten.
Statiegeld per 1 juli op flesjes
In Nederland gaan per jaar 2 miljard blikjes over de toonbank, 150 miljoen daarvan belanden in het milieu. Vanaf 1 juli dit jaar komt er al statiegeld op kleine plastic flesjes. Op alle flesjes kleiner dan 1 liter wordt dan ook 15 cent extra geheven, die klanten terugkrijgen als ze het flesje inleveren.
Verheugde reacties
Milieuorganisatie Plastic Soup Surfer reageert blij op de invoering van het statiegeld. "Een geweldige overwinning!" De beweging zet zich sinds 2017 in voor statiegeld op blikjes en kleine flesjes om milieuvervuiling tegen te gaan.
De Statiegeldalliantie is ook blij met het besluit van het demissionaire kabinet. "De veldslag voor statiegeld duurde decennia en is nu eindelijk gewonnen." Bij de Statiegeldalliantie zijn 1115 gemeenten, organisaties en bedrijven uit Nederland en België aangesloten. Bijna alle Nederlandse gemeenten vallen daar onder, net als bedrijven als Ekoplaza, ASN Bank en de Consumentenbond.
'Nog meer recycling nodig'
Natuur & Milieu is blij met het besluit 15 cent statiegeld per blikje te verplichten. "Daar hebben we tientallen jaren hard voor gelobbyd", zegt Jelmer Vierstra namens de milieuorganisatie. "Nu wordt eindelijk de tweede grootste bron van zwerfafval aangepakt."
Met statiegeld op blik neemt het kabinet volgens Natuur & Milieu een goede stap, maar is het probleem van zwerfafval nog niet opgelost. "We moeten erkennen dat er meer in zwerfafval zit dan alleen plastic en blik. Voor een volledig circulaire economie en een wereld zonder zwerfafval is veel meer recycling nodig."
ANP