Kabinet: geen torenhoge griffierechten

Burgers die naar de rechter stappen omdat ze ruzie hebben met de overheid krijgen niet met torenhoge kosten voor de rechtsgang te maken. De burger zal moeten opdraaien voor de kosten van de rechtspraak, maar de bewindslieden Ivo Opstelten en Fred Teeven (Veiligheid en Justitie) willen de kosten spreiden om te voorkomen dat voor het bestuursrecht de griffierechten te sterk zouden stijgen.

Dat hebben de bewindslieden dinsdag geschreven aan de Tweede Kamer. In het regeerakkoord staat dat de griffierechten kostendekkend worden, maar de Raad voor de Rechtspraak had berekend dat in de bestuursrechtspraak de tarieven dan tot twintig keer zo hoog kunnen worden.

Minister Opstelten stelt dat dit het geval zou zijn als hij de kosten per categorie rechtspraak zou doorberekenen. Dat zou niet alleen gelden voor het bestuursrecht, maar ook voor familiezaken en bij hoger beroep. Daarom worden de kosten gespreid over het hele rechtssysteem.

De voornemens van Justitie hebben al tot veel kritiek geleid van rechters, advocaten en deurwaarders. (zie Kassa 26-02-2011: Rechtsgang straks onbetaalbaar .) De toegankelijkheid van de rechtspraak zou op de tocht komen te staan als de kosten sterk stijgen. Het kabinet is er echter van overtuigd dat iedereen die dat nodig vindt straks nog naar de rechter kan stappen. Opstelten trekt 100 miljoen uit om mensen met weinig geld, maar ook de middeninkomens, te kunnen compenseren.

Het kabinet was van plan de kostendekkende griffierechten in 2013 in te voeren, maar Opstelten laat nu weten dat dit een half jaar eerder wordt. Dit is nodig omdat er in 2012 al een tekort van 100 miljoen dreigt in de rechtspraak omdat rechters steeds meer zaken op hun bordje krijgen.

Opstelten: aanzet tot vernieuwing
Hogere griffierechten zouden ook de aanzet kunnen geven tot vernieuwingen in de rechtspraak, verwacht Opstelten. Hij denkt dan onder meer aan een proef met een 'digitale rechter', waar partijen een eenvoudige procedure kunnen voeren met een uitspraak binnen tien weken.

Het kabinet gaat ook snoeien in de kosten voor de rechtsbijstand. Tarieven van advocaten gaan omlaag en in echtscheidingszaken gaat de eigen bijdrage omhoog. Ook denkt het kabinet aan een leenstelsel voor de rechtsbijstand, waarbij de rechtzoekende de kosten geheel of gedeeltelijk moet terugbetalen.
ANP