Huurders klem met woekerhuur ondanks wetgeving

Mogelijk honderdduizenden huurders van bestaande huurwoningen blijven kampen met woekerhuren als de Nieuwe Wet Betaalbare Huur wordt ingevoerd. Zij zullen een steeds hogere huur betalen en steeds minder bestedingsruimte hebben. Alleen wie nieuw in een huis komt wonen, kan profiteren van de op komst zijnde gunstigere huurregels.  

De Woonbond en Stichting Woon slaan hierover vanavond alarm in de uitzending van het consumentenprogramma Kassa (BNNVARA). Zij vinden dat huurders binnen hun bestaande huurcontract tegemoet gekomen moeten worden. Zij noemen de wet een noodzakelijke eerste stap om de wooncrisis aan te pakken, maar vinden dat die aangescherpt moet worden.

Nu geldt dat boven 142 punten de maximale huurprijs (880 euro) niet meer geldt. Dit puntenaantal hangt onder meer af van het aantal vierkante meters, de WOZ-waarde en het energielabel. Deze grens gaat als de nieuwe wet doorgaat naar 186 punten (1100 euro), waardoor meer woningen onder het zogenoemde woningwaarderingsstelsel vallen. Dan moeten die woningen echter wel eerst vrijkomen en het is de vraag of het huurders zal lukken om te verhuizen nu er zo’n groot woningtekort is.

De Amsterdamse Stichting Woon wijst erop dat huurders wel een verbeterde onderhandelingspositie hebben met hun verhuurder. ‘Zij kunnen echter geen verlaging afdwingen en dat is natuurlijk veel te vrijblijvend’, aldus woordvoerder Tjerk Dalhuisen die huurders bijstaat in procedures om de huur te verlagen.

Woordvoerder Mathijs ten Broeke van de Woonbond die opkomt voor huurders stelt dat het wetsvoorstel aangepast moet worden op dit punt. ‘Ondanks ons advies werd besloten dat de regulering niet gaat gelden voor zittende huurders. Zij hebben dus ook weinig aan het invoeren van de maximale huurprijs’.

De organisaties stellen daarnaast dat paal en perk gesteld moet worden aan de negatieve invloed van de WOZ-waarde op het ontstaan van woekerhuren. Die zou verder ingeperkt of liefst helemaal uit het woningwaarderingsstelsel gehaald moeten worden, zodat meer woningen onder het prijsplafond vallen. ‘Wij waren fel tegenstander van het laten meetellen van de WOZ-waarde toen die in 2015 werd opgenomen. Die kritiek was terecht, want hierdoor zijn de woekerhuren geëxplodeerd’, aldus de Woonbond.

Bij veel woningen in vooral de randstad bepaalt de WOZ-waarde tot wel vijftig procent van de maximale huurprijs van een sociale huurwoning op basis van het woningwaarderingsstelsel. Boven deze liberalisatiegrens krijgen veel huurders van een zogenoemde vrije sector huurwoning te maken met woekerhuren.  

Bezwaar maken tegen de WOZ–beschikking die in deze periode op de mat valt om zodoende te pogen een lagere huur te krijgen, valt voor huurders bovendien niet mee. Uit cijfers die Kassa opvroeg bij de Waarderingskamer die namens de overheid toe op de uitvoering van de Wet Waardering onroerende zaken, blijkt dat vorig jaar een recordaantal van maar liefst 730.000 bezwaren is ingediend.

Door deze topdrukte is het veel gemeenten niet gelukt om binnen de wettelijke termijn alle bezwaren weg te werken. De grootste achterstanden ontstonden in respectievelijk Amsterdam, Utrecht, Den Haag, Rotterdam en Groningen. Daar stonden op 1 januari nog tussen de 13.000 en 40.000 bezwaarschriften open. Dat is nadelig voor huurders, want pas na een eventueel aanpaste WOZ-waarde kunnen zij de hoogte van hun huurprijs aanvechten bij de Huurcommissie. Huurders in de vrije sector kunnen alleen het eerste half jaar na aanvang van hun huurovereenkomst hun huur laten toetsen; als die na herberekening onder de liberalisatiegrens uitkomt, wordt die bijgesteld. De uitspraak op menig WOZ-bezwaar kwam voor vrije sector huurders zodoende mogelijk te laat. 

Het is nog niet bekend wanneer de Wet Betaalbare Huur behandeld wordt door de Tweede Kamer.

Kijk zaterdag 24 februari om 19.15 naar Kassa op NPO 2.