Honderden euro’s minder door verandering van AOW-pensioen

Dit overkwam de 70-jarige Annet. Na acht maanden komt ze erachter dat de eigen bijdrage voor verpleeghuis van €600,- naar €1700,- is gegaan. Ze heeft ineens een schuld van bijna €17.000. Als ze dit geweten had, had ze nooit haar AOW omgezet. Ze wil dan ook alles meteen terugdraaien. Maar de bezwaartermijn van zes weken is ruimschoots verlopen. De SVB zegt tegen Annet dat ze “geen precedent willen scheppen”, maar ze kan wel een herzieningsverzoek indienen. Alleen haar bezwaarschrift wordt vervolgens afgewezen. Ze stapt naar de rechter maar het kan nog maanden duren voordat er een uitspraak komt.

Als je thuis intensieve zorg nodig hebt of door de complexe zorg naar een verpleeghuis moet, dan betaal je daarvoor een eigen bijdrage voor WLZ-zorg. Het CAK berekent op basis van je inkomen hoe hoog die bijdrage is.

Als je partner opgenomen wordt in een verpleeghuis, stuurt de SVB je een brief met de mededeling dat het mogelijk is om voortaan voor de AOW als ‘duurzaam gescheiden levend’ te worden aangemerkt in plaats van ‘gehuwd’. Als je gehuwd bent dan heb je een gezamenlijk inkomen en wordt de eigen bijdrage op basis van dat inkomen berekend. Maar als je een ‘AOW-pensioen voor gehuwden’ hebt en je laat die omzetten naar een ‘AOW voor ongehuwden’, dan blijf je weliswaar voor de wet getrouwd, maar de eigen bijdrage wordt vanaf dat moment berekend op het inkomen van je partner die in het verpleeghuis zit. Niet alleen de AOW maar ook overige pensioenuitkeringen worden in die berekening meegenomen.

Voor Annet valt dit zeer ongunstig uit want de bijdrage gaat door deze omzetting met meer dan €1100,- per maand omhoog. Haar AOW wordt weliswaar verhoogd maar door deze omzetting gaat ze er maandelijks meer dan €700,- op achteruit terwijl haar vaste lasten even hoog blijven.

Het CAK heeft Annet niet op de hoogte gesteld van de verhoging van de eigen bijdrage want je moet, voordat je beslist om je AOW aan te passen, zelf onderzoeken wat de financiële consequenties zijn. Annet komt hier pas na acht maanden achter en dan is de schuld al hoog opgelopen.

Afgelopen week verscheen het rapport 'Klem tussen balie en beleid' van de Tijdelijke commissie Uitvoeringsorganisaties (TCU). Daarin staat dat niet alleen de menselijke maat maar ook het ‘doenvermogen’ meegewogen moet worden bij de besluitvorming door overheidsorganen. Daarin staat onder andere: “Deze term drukt uit dat burgers niet alleen de wet moeten kennen, maar hem ook moeten ‘kunnen’: ze moeten ernaar kunnen handelen. Een overheid die oog heeft voor de menselijke maat, houdt er rekening mee dat niet iedereen dat onder alle omstandigheden kan.”

Maar het ‘doenvermogen’ van Annet is verstoord vanwege de ziekte van Huntington. Door stress wordt de ziekte verergerd, maar ze raakt er ook sneller door in paniek. Zij heeft een beslissing genomen zonder dat ze zich had vergewist van de consequenties. “Ik lig er wakker van. Ik maakte een domme fout maar moet ik daarom nu mijn huis verkopen?”

In het rapport van de TCU staat dat overheidsinstellingen opeens wel in beweging komen als de media zich laat horen. Ook hier weer. Kassa belde met het SVB en het CAK en zij zeggen meteen dat ze erg geschrokken zijn van de situatie. Ze gaan dan ook direct zorgen voor een maatwerkoplossing. “Zowel het CAK als de SVB zetten zich maximaal in om de dienstverlening verder te verbeteren om dit soort situaties in de toekomst te voorkomen. De dienstverlening aan deze klant had beter gemoeten", aldus de organisaties. Ook zullen ze naar aanleiding van dit verhaal een aantal verbeteringen doorvoeren, namelijk:

Ze zeggen ook dat ze klanten niet adviseren over de financiële voor- en nadelen van een ‘AOW-pensioen voor ongehuwden’. Dit verschilt namelijk per individuele situatie. “Het kan invloed hebben op bijvoorbeeld zorgtoeslagen, gemeentelijke belastingen en de eigen bijdrage. Klanten kunnen zich altijd laten bijstaan door een financieel adviseur of een WLZ-cliëntondersteuner bij de keuze”. Deze cliëntondersteuning is gratis. Met de rekenhulp van het CAK je een proefberekening maken voor de eigen bijdrage.