De energieprijzen zijn in korte tijd gigantisch gestegen, dat weet iedereen onderhand wel. En dat is met name een probleem voor mensen van wie het vaste contract onlangs afliep, want met de huidige tarieven zijn mensen véél duurder uit. Vanaf januari 2023 geldt er een prijsplafond voor energie, maar om mensen in de maanden november en december van 2022 ook een tegemoetkoming te kunnen bieden, komen Nederlanders dit jaar nog in aanmerking voor een energiecompensatie van tweemaal 190 euro. Hoe werkt dat? Wie komt ervoor in aanmerking? En moet je er iets voor doen om het aan te vragen? Je leest het hier.
Deze compensatieregelingen staan allebei los van de eerder aangekondigde 1300 euro energiecompensatie. Die regeling was bedoeld voor mensen met een zeer beperkt inkomen: wie tot 120% van het minimumloon verdient, komt ervoor in aanmerking. Deze regeling werd opgetuigd na signalen die erop wezen dat mensen acuut in financiële nood kwamen als gevolg van de enorme prijsstijgingen.
Over deze compensatieregeling stelt de Rijksoverheid het volgende: "U vraagt de energietoeslag van ongeveer € 1.300 aan bij uw gemeente. U kunt de energietoeslag aanvragen als u minder verdient dan € 1.310,05 (alleenstaande) of € 1.871,50 (samenwonend) per maand. Als u een bijstandsuitkering, IOAW-, IOAZ- of Bbz-uitkering ontvangt, dan krijgt u de toeslag automatisch."
Deze regeling wordt overigens voortgezet in 2023. Meer weten? Lees verder op de website van de Rijksoverheid.
Dat prijsplafond voor energie is een aparte compensatieregeling en staat dus los van de energietoeslag zoals hierboven beschreven. Het prijsplafond gaat dus in per 1 januari 2023 en geldt voor alle huishoudens en andere kleinverbruikers, al komen sommige mensen mogelijk tóch in de knel wegens gedeelde faciliteiten: denk aan bewoners van flats met blokverwarming en studenten in studentenhuizen waarin meerdere bewoners één aansluiting delen. Voor deze groepen is het momenteel nog niet duidelijk of er in de zin van mogelijke compensatie iets van maatwerk wordt geleverd.
Het prijsplafond behelst een maximumtarief van € 1,45 per kuub gas tot een verbruik van 1.200 kuub per jaar. Voor elektriciteit gaat het maximale tarief naar € 0,40 per kilowattuur (kWh) tot een verbruik van 2.900 kWh per jaar. Dat is op die manier bepaald door de Rijksoverheid.
Is dat genoeg? Dat hangt onder meer af van zaken zoals hoe je precies woont, hoe oud je woning is, hoe het zit met de isolatie, hoe warm je stookt, hoe lang je dagelijks onder de douche staat en wat voor huishoudelijke apparaten je zoal gebruikt. Volgens Milieu Centraal gebruikt een gemiddeld Nederlands huishouden op jaarbasis 1.169 kuub gas en 2.479 kWh elektriciteit.
De plannen voor het prijsplafond zijn weliswaar bekend, er moet nog best het één en ander gebeuren voordat het ook effectief in werking kan treden: de verschillende energieleveranciers hebben tijd nodig om het technisch en administratief in te kunnen richten. Daarom duurt het tot januari 2023 voordat het zover is. En hoewel je het met de huidige temperaturen niet zou zeggen – in de loop van de week worden temperaturen tussen de 20 en 24 graden verwacht – is het stookseizoen toch écht begonnen.
Om Nederlandse huishoudens enige compensatie te bieden ter overbrugging van de periode waarin het energieplafond nog niet van kracht is, heeft de Rijksoverheid besloten om huishoudens in de maanden november én december een vaste korting op de energierekening te bieden. Dat gaat om 190 euro per maand.
Dat wordt bovendien verrekend via je leverancier voor elektriciteit. Dit is wat de Rijksoverheid erover zegt:
"U krijgt de 190 korting op uw energierekening in november en december van uw leverancier voor elektriciteit. Het bedrag wordt namelijk verrekend met uw elektriciteitsaansluiting en niet met uw gasaansluiting."
Hoe werkt dat precies, voor wie is het, en hoe krijg je dat geld? Daar gaan we het nu over hebben.
De regeling geldt zoals eerder al gezegd voor alle huishoudens. Daarnaast geldt de regeling ook voor bedrijven die als kleinverbruiker bekend staan: denk aan zzp'ers, winkels, verenigingen, kleine maatschappelijke organisaties en een deel van het kleine mkb. Om het niet onnodig ingewikkeld te maken met allerlei mitsen en maren lichten we in dit artikel alleen toe hoe het zit voor particuliere huishoudens.
Bij de ConsuWijzer van de Autoriteit Consument & Markt kun je meer lezen over de definitie van klein- en grootverbruikers en over de wettelijke verschillen tussen die twee.
Voor wat betreft de vraag wat hier precies wordt bedoeld met een huishouden is de definitie van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) in de meeste gevallen afdoende: "Personen die alleen of samen in een woonruimte wonen en zelf in hun dagelijkse behoeften kunnen voorzien, vormen een particulier huishouden."
Toch zijn er uitzonderingen. Denk aan mensen die in grote flats wonen met blokverwarming: technisch gezien kunnen er weliswaar tientallen appartementen in het gebouw zitten, ze zijn allemaal aangesloten op dezelfde centrale aansluiting, en er is dan ook één energierekening die naar rato wordt verdeeld. In die situatie is het dus niet zo dat alle bewoners van de individuele flats twee maanden lang 190 euro per maand gestort krijgen: deze bewoners hebben immers geen eigen energiecontract.
Hetzelfde geldt voor studentenhuizen waarvan niet iedere bewoner een eigen energiecontract heeft, en voor particuliere huurders die in woningen wonen met een gedeelde aansluiting voor gas- en elektra omdat de huisbaas een grote woning heeft opgesplitst in kleine appartementen, studio's, kamers of een combinatie daarvan.
Voor de meeste mensen is het echter duidelijk: de energiecompensatie gaat naar degene op wiens naam het energiecontract staat, in praktisch alle gevallen ook degene die maandelijks de energiefactuur betaalt.
Stel, jij woont ergens alleen, met je partner of met je volledige gezin. Je hebt een energiecontract afgesloten voor de woning waarin jij of jullie verblijven, en maandelijks betaal je het voorschotbedrag dat jouw energieleverancier in rekening brengt. In die situatie krijg je gedurende november en december 190 euro tegemoetkoming.
Hier volgt goed nieuws: je hoeft in principe niks te doen om dat geld te krijgen. Deze compensatie moet je als het ware zien als een vaste korting op de energierekening. "De compensatie is voor alle kleinverbruikers hetzelfde en wordt verrekend via de energieleveranciers", zo stelt de Rijksoverheid. Geen ingewikkelde administratieve handelingen dus, althans, niet voor de consument.
De energieleveranciers zijn verantwoordelijk voor het verrekenen van deze korting. Vaak wordt dat bedrag automatisch verrekend op je factuur. Is je maandbedrag hoger dan 190 euro? Dan zal de energieleverancier dat bedrag van de rekening halen en betaal je alleen het resterende bedrag. Is je maandbedrag echter lager dan 190 euro, bijvoorbeeld 100 euro? Dan betaal je helemaal niets en wordt het verschil van 90 euro in mindering gebracht op de eindafrekening.
Omdat het energielandschap in Nederland vanwege liberalisering tamelijk versplinterd is, zijn er enkele tientallen maatschappijen actief. Het zal dan ook per maatschappij verschillen hoe ze precies met deze administratieve handeling omgaan, zodat hun klanten in november én december 190 euro korting krijgen op de rekening.
Vanwege het enorme aantal leveranciers kunnen we ze niet allemaal behandelen. Hieronder bespreken we een aantal grotere leveranciers.
Klanten van Eneco krijgen medio november én medio december 190 euro gestort op hun betaalrekening. Eneco gaat de compensatie dus niet verrekenen met het maandbedrag. Over hoe het precies werkt, stelt Eneco het volgende:
- "Als je via automatische incasso betaalt, dan betalen we uit op het rekeningnummer waarvan we maandelijks afschrijven."
- "Betaal je per acceptgiro, of maak je het bedrag zelf over? Dan betalen we uit op het rekeningnummer dat bij ons bekend is. Dit vind je terug in Mijn Eneco."
Ben je klant van Essent? Dan is het goed om te weten dat Essent de 190 euro korting verrekent met het termijnbedrag: "Wij verrekenen 190 euro met je termijnbedrag en andere bedragen die nog open staan. We verwachten dat je dit vanaf 15 november en 15 december kunt zien in Mijn Essent en onze app. Je ziet de tegemoetkoming van 190 euro terug onder 'Facturen en Betalen'."
Meer informatie over deze energiecompensatie op de website van Essent.
Greenchoice kiest ervoor om de compensatie te verrekenen met de energierekening: het wordt dus simpelweg een korting. Greenchoice: "In november en december ontvang je deze tegemoetkoming als korting op je energierekening. Dit is een korting van 190 euro per maand. Wij informeren jou voor 1 november over wat dit betekent voor jouw termijnbedrag."
Meer informatie op de website van Greenchoice.
Klanten van Vattenfall krijgen zowel in november als in december 190 euro gestort, eigenlijk min of meer zoals Eneco het doet. Er vinden dus geen verrekeningen plaats met de maandelijkse termijnbedragen. Vattenfall zegt: "Ben je op 1 november klant van ons, dan ontvang je in november 190 euro. Ben je op 1 december ook klant, dan ontvang je half december nog eens 190 euro."
Mochten klanten daarentegen nog openstaande rekeningen hebben bij de energieleverancier, dan wordt de compensatie daarmee verrekend. Lees meer bij Vattenfall.
Kijk vooral of jouw energieleverancier al iets bekend heeft gemaakt over de wijze waarop de 190 euro compensatie in november en december wordt uitgekeerd. Energieleveranciers zullen hun klanten hier ongetwijfeld over informeren, voor zover ze dat nog niet gedaan hebben, maar het is natuurlijk altijd mogelijk dat enkele kleinere leveranciers nog niet helemaal weten hoe ze het precies gaan aanpakken.
Het kan zijn dat het geld later wordt uitgekeerd, en dus niet in november en/of december. Volgens RTL Nieuws schrijft het ministerie: "De tegemoetkoming moet ten laatste 30 dagen nadat de subsidie verleend is, uitbetaald worden."
Concreet betekent dit dat de compensatie voor november uiterlijk eind december moet zijn verrekend. Voor de compensatie van december geldt dat de tegemoetkoming uiterlijk eind januari 2023 moet zijn verrekend.
En volgens de Rijksoverheid zijn er vijf verschillende manieren waarop dat kan:
Optie 1:Door 190 euro over te maken;
Optie 2: Door 190 euro van de voorschot- of eindnota voor elektriciteit af te halen;
Optie 3: Door een deel van de 190 euro over te maken en het andere deel van de voorschot- of eindnota voor elektriciteit af te halen;
Optie 4: Door 190 euro van een openstaande rekening of betalingsregeling af te halen, of;
Optie 5: Door 190 euro over te maken nadat je het contract beëindigt
Jouw energieleverancier kan je ongetwijfeld informeren over de manier van compensatie die op jou van toepassing is, mocht je hier nog niet van op de hoogte zijn gesteld.
Bron: ACM ConsuWijzer / CBS / Eneco / Essent / Greenchoice / Milieu Centraal / Rijksoverheid / RTL Nieuws / Vattenfall
Meld je snel en gratis aan voor de Kassa nieuwsbrief!