Google-bubble: Wat Je Zoekt Ben Je Zelf

Google, wie gebruikt het niet? Je bent op zoek naar een vakantiehuisje of hoe heette die ene acteur uit Forrest Gump ook alweer? Voor antwoorden op alle soorten vragen kun je terecht bij deze zoekmachine.

Wat veel mensen niet weten is dat Google geen neutrale zoekmachine is. De database probeert voortdurend voor zijn gebruikers te denken door bijvoorbeeld zoekresultaten aan te vullen. Het bedrijf heeft ingenieuze formules, PageRank genaamd, om te beoordelen hoe betrouwbaar een website is. Zo krijgt een site een hogere ranking als er meer links van andere pagina's zijn. Ook kijkt Google welke resultaten voor jou interessant zijn op basis van door jou eerder ingevulde zoektermen en jouw gedrag op internet. Daarnaast kijkt Google mee vanaf welke locatie jij zoekt.

Niet alleen Google kan de zoekresultaten beïnvloeden, ook bedrijven hebben middelen om zichzelf beter uit de verf te laten komen op Google. Bekend zijn natuurlijk de advertentieruimten bovenaan en rechts van de zoekpagina. Op basis van zoektermen worden deze ruimten verkocht aan de meest biedende adverteerder. Dat is eigenlijk te vergelijken met een persoonlijke reclamefolder. Ook op de overige zoekresultaten kunnen bedrijven invloed uitoefenen. In Nederland geven bedrijven honderden miljoenen euro's uit om ervoor te zorgen dat hun website wordt gevonden in het bovenste deel van de zoekresultaten. Daarvoor gebruiken de bedrijven rond de tweehonderd trucs om bij Google in de gunst te komen. Het gevolg is dat iedereen andere dingen vindt via Google: vrouwen krijgen een ander zoekresultaten dan mannen, Amsterdammers krijgen andere antwoorden dan Rotterdammers. Ga zo maar door.

"We werken er hard aan om ervoor te zorgen dat onze zoekresultaten geen spam bevatten - ook waar het gaat om het manipuleren van 'rich snippets', zoals de waarderingen waarover jullie spreken. Om dit aan te pakken hebben we een formulier opgezet, zodat gebruikers melding kunnen maken van misbruik. Als mensen zien of vermoeden dat beoordelingen gemanipuleerd zijn, kunnen zij dit dus melden via dit formulier . Wij gebruiken de informatie die dit oplevert om onze wiskundige formules te verbeteren. Onze programmeurs bekijken op dit moment hoe we nog beter spam kunnen terugdringen op basis van de feedback die we hebben ontvangen van gebruikers en webmasters."

Deze voorbeelden van automatische reclame en automatische aanvulling door Google zijn verzameld door het Rathenau Instituut . Het instituut dat onderzoek doet naar technologie en wetenschap, heeft onlangs het boek 'Voorgeprogrammeerd' uitgebracht. Volgens Frans Brom, hoofd Technology Assessment van het Rathenau Instituut, is internet ons venster op de wereld geworden: ''de ramen in die vensters zijn niet altijd van glas, maar ook wel eens ondoorzichtig. Als internetgebruiker wordt je op verschillende gebieden gestuurd en verleid op internet. Een voorbeeld is de zoekmachine Google.''

Samen zijn we nu op zoek naar meer voorbeelden van gestuurde informatie. Krijgt u op internet alleen reclame voor rollators en zomercruises? Of juist voor rollerskates en surfvakanties? Vult Google uw zoekterm opmerkelijk aan? Of heeft u andere leuke voorbeelden van voorgeprogrammeerde informatie? Wij zien het graag!

Stuur uw voorbeelden naar watjevindtbenjezelf@vara.nl . De meest opmerkelijke inzendingen worden beloond met een prijs.