'Gezondheidsklachten bij piloten en reizigers door vliegen'

Piloten, bemanningsleden en reizigers kunnen ziek worden van vliegen. Volgens een groeiende groep wetenschappers en piloten komt dat omdat ze constant giftige lucht inademen, meldt Zembla.

In de uitzending staat het 'aerotoxisch syndroom' centraal. Luchtvaartmaatschappij KLM eist volgens Zembla in een zwijgcontract dat oud-piloot Willem Felderhof nooit meer praat over het ziek worden van giftige dampen aan boord van vliegtuigen. De piloot heeft last van hoofdpijn, evenwichtsstoornissen en een vertraagde reactiesnelheid. Zijn behandelend neuroloog is ervan overtuigd dat Felderhof lijdt aan het zogeheten aerotoxisch syndroom, waardoor hij niet meer kan vliegen.

Neuroloog Gerard Hageman van het Medisch Spectrum Twente noemt in Zembla Felderhof een van de best gedocumenteerde gevallen. De neuroloog twijfelt er niet aan dat de beroepsziekte bestaat. Hageman: "We hebben nu zeker tientallen mensen waarvan wij overtuigd zijn dat zij dat aerotoxisch syndroom hebben." Volgens KLM is er geen verband tussen gezondheidsklachten en de cabinelucht.

Officieel is het aerotoxisch syndroom geen ziekte. De Nederlandse overheid erkent het syndroom ook niet. Maar in motorolie zitten chemische stoffen waarvan, in andere contexten, onderzocht is wat de effecten kunnen zijn. De Amerikaanse gezondheidsautoriteit CDC omschrijft ze deze met symptomen:

- Hoofdpijn
- Hartritmestoornissen
- Verlammingsverschijnselen
- Evenwichtsstoornissen
- Geheugenproblemen
- Trillende handen

Niet alleen piloten worden ziek, ook reizigers kunnen klachten krijgen. Zembla sprak met passagiers, waaronder een dj, die ziek werd van het vliegen en niet meer kan vliegen door zijn klachten (lees hier meer over klachten van 'frequent flyers').

In de meeste gevallen merkt de reiziger niets van de stoffen die in een vliegtuig circuleren. Behalve als er sprake is van een 'fume event'. Dan zie je mist, rook of ruik je een vreemde geur. Op zo'n moment lekt er ineens meer olie in de cabinelucht. Hoe hoog de vrijgekomen concentraties zijn bij fume events is nooit onderzocht. In Europa zijn vliegtuigmaatschappijen verplicht om fume events en olielekkage te melden aan de Inspectie van Leefomgeving en Transport. Maar luchtvaartmaatschappijen leveren niet altijd informatie aan over de oorzaak van zo'n fume event, zegt de inspectie.

De Inspectie Leefomgeving en Transport roept passagiers op zich te melden wanneer ze een fume event meemaken of gezondheidsklachten hebben. Dat kan telefonisch via het ILT Meld- en Informatiecentrum (088-4890000) of via het formulier op de website (in het drop down menu van dit formulier kies je voor de rubriek ‘luchtvaart’).

Meer op website Zembla - uitzending 8 november 21.10 uur NPO 2