Logo Kassa
Het consumentenplatform van BNNVARA.

Gehakt met minder vlees? Supermarkten wagen zich aan duurzamere gehaktmix

02-09-2024
  •  
leestijd 2 minuten
  •  
21626 keer bekeken
  •  
gehakt 1280 vlees bakken

Een hoofdmaaltijd zonder vlees? Dat is voor 31 procent van de Nederlanders onbekend culinair terrein. Wil je weleens wat duurzamers eten, maar gaat de overstap naar vleesvervangers je te ver? Dan is een hybride vleesproduct wellicht een optie. Bij de supermarkten Lidl en Albert Heijn ligt sinds kort gehakt in de schappen waarvan een deel van het vlees is vervangen door extra toegevoegde eiwitten. Wat doet dit met de prijs, smaak en duurzaamheid van het vleesproduct?

Gehakt bestaat lang niet altijd meer uit alleen gedraaid (rund)vlees. Supermarkten verkopen steeds vaker gehaktmixen, waarvan een bestanddeel bestaat uit vlees vervangende eiwitten.

AH: rundereiwit vervangt vlees in gehakt

Zo verkoopt Albert Heijn sinds dit voorjaar gehakt, worstjes en hamburgers waarin 10 tot 20 procent van het vlees is vervangen door dierlijkje eiwitten. Het gaat om rundereiwit dat uit bloedplasma is gewonnen. Waarom doet AH dit? Volgens de supermarktketen is dit “hybride vlees” duurzamer, omdat er voor hetzelfde gewicht in de verpakking minder dieren geslacht hoeven worden. Een deel van het rundvlees is immers vervangen door eiwitten. In het geval van de gehaktmix is 10 procent minder vlees gebruikt. Bij de worstjes en hamburgers is 20 procent minder vlees nodig.

Lidl: gehaktmix met erwten

Bij supermarkt Lidl kunnen klanten sinds kort kiezen voor een ander hybride gehaktproduct: de gehaktmix met erwteneiwit. Dit bestaat voor 60 procent uit rundergehakt. De rest is uit plantaardige eiwitten samengesteld. Van deze gehaktmix is de CO2-uitstoot “37,5 procent lager dan van gehakt dat voor 100 procent uit vlees bestaat”, houdt Lidl de klanten voor.

De grote impact van vlees

Hoezo schaadt onze vleesconsumptie het milieu en klimaat?
Een hoofdmaaltijd zonder vlees? Veel Nederlanders kunnen het zich nauwelijks voorstellen. Bijna een derde (31 procent) at nog nooit een vegetarische hoofdmaaltijd, blijkt uit recente cijfers van het CBS. Het ouderwetse avg’tje, een maaltijd bestaande uit aardappelen, vlees en groenten, is dagelijkse kost.

Toch is vaker kiezen voor een vegetarische hoofdmaaltijd geen slecht plan als de toekomst van de planeet je aan het hart gaat. Je hebt het vast weleens gehoord: de impact van vleesconsumptie op het klimaat en onze leefomgeving is aanzienlijk. Hoe komt dat?

De gevolgen van grootschalige vleesproductie

- Broeikasgassen: met name rundvlees is een bron van broeikasgassen. Runderen stoten tijdens het spijsverteren methaan uit. Dat is een nog veel schadelijker broeikasgas dan CO2. Daarnaast produceren koeien en ander vee mest, waaruit onder andere lachgas vrijkomt. Dit draagt bij aan de opwarming van de aarde.

- Waterverbruik: er is veel water nodig voor de productie van biefstukjes, hamburgers, gehakt en ander vlees. De dieren moeten drinken en voor het telen van gewassen voor veevoer is ook veel water nodig.  Watertekorten worden wereldwijd steeds nijpender. De vleesconsumptie draagt hier dus aan bij.

- Natuur verdwijnt, biodiversiteit neemt af: voor de vleesconsumptie moet vee worden gehouden en gewassen worden geteeld voor het veevoer. Dit vergt grote hoeveelheden land wereldwijd. Bos en natuur moeten plaatsmaken voor akkers en weilanden. Bomen spelen een cruciale rol in het opnemen van CO2 uit de atmosfeer. Hoe meer bos er verdwijnt, hoe harder de klimaatverandering gaat. Dit heeft eveneens een negatieve impact op talloze planten- en diersoorten. Ook in Nederland neemt de biodiversiteit sterk af.

Minder vlees eten helpt
Kortom: de vleesproductie is een belangrijke factor in de klimaatverandering en afname van biodiversiteit. Eet je graag vlees? Dan is bewust minderen een goed idee voor behoud van een leefbare planeet. In de supermarkt is er een ruime keuze aan vleesvervangers. Ook met het consumeren van hybride vlees, draag je een klein steentje bij.

Hybride gehakt: duurder of goedkoper?

Als gehakt niet alleen uit vlees bestaat, maar deels uit eiwitten, doet dit dan ook iets met de prijs? Ja, het scheelt wel iets.

Allereerst de gehaktmix met erwteneiwit van Lidl. Deze is zo’n 50 cent goedkoper dan het normale gehakt. De supermarkt geeft te kennen dat het klanten zo hoopt te verleiden om het product met een lagere milieu-impact te kiezen.

Albert Heijn houdt het prijsverschil kleiner, maar ook hier is de gehaktmix voordeliger. Kies je AH Rundergehakt met toegevoegd rundereiwit (dit is ook de benaming op het etiket)? dan betaal je 4,19 euro voor een pond. Ten tijde van het schrijven van dit artikel is de prijs van een 500 gram AH rundergehakt 4,29 euro.

"Smaakbehoud" met meer zout?

Beide supers houden de consument voor dat de gehaktmix met toegevoegde eiwitten geen invloed heeft op de smaakbeleving als het eenmaal is bereid.

Bij de gehaktmix van Lidl valt in elk geval wel op dat er meer zout aan is toegevoegd, toch een flinke smaakversterker. De gehaktmix met erwteneiwit bevat 1,18 gram (per 100 gram), terwijl het rundergehakt zonder toevoegingen slechts 0,4 gram zout bevat.

Dit verschil is bij het gehakt en de gehaktmix van Albert Heijn veel kleiner. Het gehakt met toegevoegde (dierlijke) eiwitten bevat 0,33 gram zout (per 100 gram). Het ‘ouderwetse’ rundergehakt bevat 0,2 gram.

Eiwittransitie in de supermarkt

Supermarkten zetten meer en meer in op plantaardig voedsel
De overheid, bedrijven en diverse organisaties hebben een Klimaatakkoord gesloten. Het belangrijkste doel is de CO2-uitstoot in 2030 met 49 procent verminderen. Minder vlees consumeren is geen doel op zich, mensen stimuleren om duurzamere keuzes te laten maken wel.  

'Minder dier, meer plant'

Zo moet het aandeel plantaardige eiwitten dat we binnenkrijgen in 2030 minimaal 50 procent zijn. Dierenwelzijnsorganisatie Wakker Dier heeft die ambitie aangescherpt met de campagne Minder dier, meer plant en heeft de lat op 60 procent gelegd. Inmiddels doen elf Nederlandse supermarkten hieraan mee. Zij zetten zich in om consumenten meer plantaardige eiwitten te laten consumeren en minder dierlijke. Het gaat om Albert Heijn, Aldi, Crisp, Dirk, Ekoplaza, Jumbo, Lidl, Odin, Picnic, Plus en Spar. Samen goed voor een marktaandeel van meer dan 90 procent.

Nederlanders halen op dit moment dagelijks 40 procent van hun eiwitten uit plantaardig voedsel zoals groenten. Uit onderzoek blijkt dat het opschuiven naar een eetpatroon met 60 procent plantaardige eiwitten de milieu-impact van onze voedselconsumptie met 25 procent verlaagt.

Dus als je je afvraagt waarom jouw supermarkt steeds vaker plantaardige producten promoot, dan weet je nu waarom dat is.

Bronnen: Klimaatakkoord.nl, AH.nl, Trouw, Lidl, Wakker Dier

Delen:

Praat mee

Onze spelregels.

0/1500 Tekens
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.

Altijd op de hoogte blijven van het laatste nieuws?

Meld je snel en gratis aan voor de Kassa nieuwsbrief!