Financieel gedupeerd door wanbetalersregeling

Wie z'n ziektekostenverzekering niet betaalt, komt in een speciale wanbetalersregeling terecht. Dan moet je niet alleen de opgebouwde schuld, maar ook nog een hogere premie en een flinke boete betalen. Voor veel mensen is dat niet op te brengen en wordt de schuld alleen maar groter. 

 
Achterstand

Als je je zorgpremie niet meer kan betalen, kom je na een achterstand van zes maanden in een speciale regeling terecht van het College voor Zorgverzekeringen (CvZ). Deze overheidsinstelling neemt bij wanbetaling de inning van de premie over van de ziektekostenverzekeraars.

Steeds meer mensen krijgen met deze regeling te maken. Waren het er in 2010 ruim 266.000 (266.476), per februari dit jaar zijn het er al 320.000 (2014: 320.656). De meesten van hen zitten langer dan één jaar in die regeling. Ruim 120.000 mensen zitten zelfs al langer dan drie jaar in de wanbetalersregeling.

Wanbetalers zijn veel meer kwijt aan hun zorgpremie, omdat ze aan het CvZ ook een soort boete betalen. Die dient als 'prikkel' om te voorkomen dat men de premie niet betaalt. Officieel heet het de 'bestuursrechtelijke premie' en deze is uit drie delen opgebouwd. Voor 2014 is dat de volgende berekening:

- De gemiddelde basispremie is €92.

- Een voorschot op het eigen risico van €19.

- Daarover komt een 'prikkel' ofwel boete van 30%, dat is €33.

- In totaal is de premie €144 per maand. Dat is ruim €50 meer dan de gewone basisverzekering.

Om uit de regeling te komen en terug te gaan naar de normale maandelijkse premie, moet je eerst je volledige achterstand bij de zorgverzekeraar hebben ingelopen of aan een schuldhulpverleningstraject deelnemen. Daar komt niet iedereen voor in aanmerking. Een deel van de mensen zit dan ook gevangen in de regeling.

De wanbetalersregeling ligt al jaren onder vuur. Zo zei de Nationale Ombudsman Alex Brenninkmeijer er vorig jaar in onze uitzending het volgende over: "De wetgever heeft hier een heel straf regime geïntroduceerd dat ook uitgaat van het feit dat mensen niet deugen. Dat beeld klopt niet met de werkelijkheid. Er zijn mensen die eventueel echt in de problemen komen, maar dan moet je die problemen aanpakken en niet de mensen op deze manier eigenlijk de financiële modder indrukken, want dat gebeurt."

Onlangs heeft een civiele rechter in zijn vonnis ook duidelijke kanttekeningen bij deze regeling geplaatst. Advocate Shanta Singh voerde deze zaak tegen het CvZ. "Ik had meteen door dat het een regeling was die op veel punten niet klopte en ik zag dat deze regeling nog nooit inhoudelijk aan de rechter was voorgelegd. Ik heb toen besloten om de zaak inhoudelijk te bestuderen en aan de rechter voor te leggen."

In februari verscheen het vonnis waarin de rechter oordeelde dat de cliënt van Singh uit de regeling van het CVZ moet. "De rechter heeft geoordeeld dat als mijn cliënt €25 per maand aan z'n zorgverzekering betaalt, dus aflost, dat dan het CvZ moet stoppen met het heffen en innen van de 30% prikkel en het extra geraamde eigen risico." De rechter heeft ook gezien dat mensen in dit regime eigenlijk hun eigen risico voorfinancieren en dat niet wordt gekeken door het CvZ of dat eigen risico wel op is gebruikt. De rechter heeft bepaald dat het CvZ al het betaalde eigen risico dat niet gebruikt is moet terugbetalen." Het CvZ heeft aangekondigd in hoger beroep te gaan.

Deze week werd er in de Tweede kamer gedebatteerd over het wetsvoorstel tot verbetering van de wanbetalersregeling zorgverzekering. Ook het vonnis kwam ter sprake. Minister Schippers wil niet inhoudelijk op het vonnis reageren tot het hoger beroep heeft gediend. Het vervolgdebat omtrent aanpassing van de wanbetalersregeling staat nog niet gepland. In de studio reageert Saskia Noorman-den Uyl, voorzitter van de Landelijke organisatie Sociaalraadslieden (LOSR). De LOSR is aangesloten bij de MOgroep . Ook de sociaalraadslieden maken zich al jaren druk over deze regeling.  Voor verdere informatie over het vonnis in de zaak die mevrouw Singh voerde zie hier. http://gedupeerdenwanbetalersregeling.nl/ Kamerstukken zijn hier , hier en hier te lezen.