Het had een groot feest moeten worden. Het grootste indoor latin & caribbean muziekfestival van Europa, Pal Mundo, in Ahoy in Rotterdam op 22 april. Met topartiesten als Juan Luis Guerra en Grupo Niche. Opzwepende muziek, sensuele dans en met 14.000 bezoekers een gezellige drukte, zo lijkt het.
Chaos
Maar voor honderden bezoekers wordt het niet zo’n leuke ervaring. Ze komen op verschillende momenten vast te zitten in het gedrang. Dat is al een probleem bij de entree als de duizenden bezoekers tegelijk naar binnen willen en de beveiliging daar niet op berekend lijkt te zijn. Ook binnen is het een chaos. Voor veel bezoekers is het onduidelijk waar ze moeten zijn voor de kluisjes, waar de toiletten zijn en hoe de aangepaste programmering er nu uitziet.
Paniek
Maar vooral rond middernacht wordt het penibel. Hoofdact Juan Luis Guerra is afgelopen in de grootste zaal, de mainstage. Duizenden bezoekers willen naar de andere zaal, de Caribbean-zaal, voor een ander optreden. Tegelijkertijd willen bezoekers uit de Caribbean-zaal naar de mainstage. Ze komen elkaar tegen in een nauwe doorgang, twee grote massa’s die op elkaar vastlopen. Niemand kan meer een kant uit. De druk van de aanzwellende stroom van beide kant is zo groot dat veel bezoekers nauwelijks lucht meer kunnen krijgen. Sommigen raken in paniek, anderen vallen flauw.
Angelica Bakker ziet met haar 1.48 meter geen hand meer voor haar ogen en dreigt te vallen en onder de voet te worden gelopen. Ze valt flauw maar wordt net op tijd door een beveiliger uit de massa getild en aan de zijkant neergezet. Daar komt ze even later weer bij. De EHBO-ers hebben haar niet weten te bereiken. Ook anderen in de problemen hebben die ervaring.
Veel bezoekers maken achteraf een vergelijking met de LoveParade in Duisburg in 2010. Daarbij vallen 21 doden en honderden gewonden. De vergelijking is fors want hier vallen gelukkig geen doden of ernstige gewonden. Maar in het klein gebeurt hier hetzelfde als daar. Twee stromen bezoekers die op elkaar vastlopen in een smalle doorgang.
Extra route
Deze voor velen angstige situatie duurt zo’n 20-30 minuten. Dan heeft de organisatie een extra route buitenom gecreëerd waardoor er enige verlichting komt. Via een overdekte rookruimte kunnen mensen wegkomen uit het gedrang. Maar de schrik zit er bij velen zo in dat ze ofwel meteen naar huis gaan of zich die avond nauwelijks meer durven te verplaatsen, waardoor ze veel optredens missen.
Kritiek
Na afloop breekt er een storm van kritiek los, vooral op de
Facebookpagina van Pal Mundo
, als daar de volgende dag een vrolijke nageniet-video op wordt geplaatst. De reacties liegen er niet om: “er hadden doden kunnen vallen, er is met levens gespeeld, wanprestatie, chaos, de ergste ervaring uit mijn leven.”
Facebookgroep ‘Klachten Pal Mundo 2017’
Omdat negatieve reacties van de Facebookpagina van Pal Mundo aanvankelijk lijken te worden verwijderd richten een aantal bezoekers de Facebookgroep
Klachten Pal Mundo 2017
op. Ook daar breekt het los met honderden reacties. Pal Mundo kan dat niet negeren en komt met een standaardreactie: alle klachten worden bekeken en men komt erop terug. Maar de meeste klagers horen vervolgens niets meer. De aankondiging van Pal Mundo dat er nadere mededelingen zullen volgen op de Facebookpagina en andere social media lijkt loos. En dat maakt de woede en frustratie er niet minder op.
Reactie
Ahoy, dat een permanente evenementenvergunning heeft en de verhuurder is, zegt het te betreuren dat mensen zich onveilig hebben gevoeld. Ze gaan met Pal Mundo bekijken hoe dit in de toekomst is te voorkomen. Een uitgebreide schriftelijke reactie van zowel Pal Mundo als Ahoy is aan de rechterkant in het kolom te vinden, of
klik hier voor de reactie
.
In de uitzending legt het hoofd van het Kenniscentrum van de Vereniging van Evenementenmakers (
VVEM
), Willem Westerman, uit waar het volgens hem verkeerd ging. Er is van tevoren niet goed genoeg gepland welke capaciteit nodig is op de avond. Op welke momenten kun je verwachten dat mensenmassa’s zich gaan verplaatsen, wat zijn de routes, zijn er uitwijkmogelijkheden als het vastloopt. Zijn er routes buitenom? Hoe is de aansturing vanuit de organisatie als er moet worden bijgestuurd? Hoe is de informatievoorziening? Allemaal kritiekpunten die goed zullen moeten worden bekeken om te voorkomen dat het bij een volgende gelegenheid nog veel erger uit de hand loopt.