Energieprijzen: wat is er aan de hand en hoe houd je de rekening laag?

Het is het gesprek van de dag: de torenhoge energieprijzen. Door de stijgende gas- en elektriciteitsprijzen gaat bij vrijwel alle huishoudens de energierekening omhoog. We leggen uit hoe dit komt en wat je mogelijkheden zijn. Onderaan dit artikel vind je enkele tips om te besparen op je energierekening.

De afgelopen maanden is de aardgasprijs wereldwijd hard gestegen. Zo is gas maar liefst tien keer duurder dan een jaar geleden en elektriciteit acht keer. Dat komt door een aantal ontwikkelingen. De economie herstelt zich sneller van de coronapandemie dan gedacht, waardoor de vraag naar energie en gas in de hele wereld sterk is toegenomen. Ook zorgden de koude winter en het koele voorjaar voor een grotere vraag. Daarbovenop komt dat het aanbod van gas op dit moment laag is. De gaskraan in Groningen is vrijwel dichtgedraaid en Rusland kan op dit moment niet meer gas leveren, terwijl Rusland met 40 procent hofleverancier is voor Europees gas.

Door de grote vraag naar gas wordt de gasprijs hoger en daarmee stijgt ook de energierekening. Elektriciteit en warmte wordt immers ook duurder. Bedrijven merken dit al waardoor sommigen minder gaan produceren. En dat zie je straks terug in de winkelschappen. Producten en levensmiddelen kunnen namelijk duurder worden, omdat daar veel elektriciteit en warmte bij komt kijken.

Vrijwel alle huishoudens gaan te maken krijgen met een hogere energierekening. Het betreft iedereen met een vast of variabel tarief. Als je een vast contract hebt voor een aantal jaar, verandert er voor jou niets. Maar als je binnenkort moet overstappen, dan kun je niet om de hogere tarieven heen. Ook als je een variabel contract hebt, waarbij op 1 januari en 1 juli de tarieven worden vastgesteld, ga je vanaf het nieuwe jaar de prijsverhoging merken.

Naast de hogere energierekening en mogelijk duurdere producten, komt er zogeheten verborgen energiearmoede om de hoek kijken. Energiearmoede betekent dat consumenten korter douchen en de kachel lager zetten dan ze eigenlijk zouden willen, omdat ze de energierekening anders niet kunnen betalen. Volgens onderzoeksorganisatie TNO gaat het om 140.000 huishoudens.

De problematiek speelt volgens RTL Nieuws vooral in wijken en dorpen buiten de Randstad. In Drachten hebben bijna 600 huishoudens te maken met energiearmoede en in de wijk Enschede-Zuid gaat het om 500 huishoudens.

Het kabinet heeft maatregelen genomen om huishoudens te compenseren, maar daarmee zijn de huishoudens met energiearmoede niet geholpen, zegt RTL Nieuws. Voor hen is de rekening al onbetaalbaar. Wat wel kan helpen is de inzet van energiecoaches via de gemeente. Deze coaches geven advies over energiebesparende maatregelen bij mensen met slecht geïsoleerde huizen en lage inkomens. Denk bijvoorbeeld aan ledlampen, tochtstrips en douchewekkers. Je kunt hiervoor bij de gemeente terecht. Het kabinet trekt er 150 miljoen euro voor uit.

Er is helaas geen makkelijk advies over wat je het beste kunt doen. Joyce Donat van de Consumentenbond adviseert: “Als je contract in de tussentijd afloopt, kun je het best blijven hangen in het variabele tarief. Dan zit je tot 1 januari redelijk goed en ben je flexibel om over te stappen wanneer je wil”, zegt Donat tegen RTL Nieuws.

Prijsvergelijker Gaslicht.com adviseert echter om wel een eenjarig contract te nemen. Eigenaar Ben Woldring zegt tegen RTL Nieuws dat hij verwacht dat de variabele tarieven torenhoog worden en met een vast eenjarig contract dat je nu afsluit, heb je financiële zekerheid maar ook enige flexibiliteit. Als de energieprijzen na de winter toch lager worden, “dan ben je blij dat je niet voor drie jaar vastligt”, aldus Woldring.

Wil je zekerheid? Dan kun je het beste gaan voor een één-, drie-, of vijfjarig contract. Maar wil je flexibel blijven en de energieprijzen afwachten? Dan kun je het beste een variabel contract afsluiten. De energieprijs kan dan vanaf 1 januari hoger of lager zijn. Het is niet aan te raden een variabel contract af te sluiten als je niet veel te besteden hebt. Het blijft namelijk erg onzeker wat de prijzen vanaf het nieuwe jaar zullen zijn. Met een variabel contract kun je wel overstappen naar een vast contract.

Je kunt de tarieven zelf in de gaten houden en energiecontracten met elkaar vergelijken met diverse energievergelijkers, zoals deze van Vereniging Eigen Huis en deze van de Consumentenbond.

De energiebelasting voor huishoudens en bedrijven wordt in 2022 verlaagd, zodat de energierekening betaalbaar blijft. Voor huishoudens met een gemiddeld verbruik komt dit neer op een verlaging van 400 euro per jaar. Hoeveel een huishouden precies betaalt, is afhankelijk van het energieverbruik, de samenstelling van het huishouden en hoe goed de woning is gesoleerd.

Gelukkig kun je zelf veel doen om te besparen op je energierekening. We zetten hieronder enkele algemene tips. Voor een volledig overzicht met meer tips, kun je dit artikel van Kassa raadplegen. Ook kun je dit artikel van Kassa lezen over het sluipverbruik en hoe je daarop kunt besparen.

-        Haal stekkers uit het stopcontact;
-        Vervang gloei- en halogeenlampen voor ledlampen;
-        Iets ontdooien? Zet het in de koelkast;
-        Zet wasmachine alleen aan als de trommel vol is en was op 30 of 40 graden;
-        Gebruik een waslijn in plaats van een wasdroger;
-        Kijk naar het energielabel van apparaten. Zo zie je hoe zuinig een apparaat is. Hier lees je meer over het energielabel.

-        Zet de thermostaat ’s nachts en als je niet thuis bent op 15 graden. Gemiddeld bespaar je hiermee 100 euro per jaar;
-        Zet de verwarming 1 graad lager dan je gewend bent. Gemiddeld bespaar je hiermee 90 euro per jaar;
-        Gebruik een kruik of elektrische deken in de slaapkamer, zodat je de verwarming niet hoeft aan te zetten;
-        Kijk naar isolatiemogelijkheden. Daarvoor kun je advies inwinnen bij de gemeente.

-        Douche korter en kouder (gebruik bijvoorbeeld een douchetimer);
-        Gebruik een waterbesparende douchekop;
-        Gebruik een thermostaatkraan. Zo’n kraan zorgt ervoor dat het douchewater sneller op temperatuur is;
-        Gebruik waterbesparende mondstukken of zogeheten doorstroombegrenzers op de kranen;
-        Gebruik een waterkoker in plaats van een kokendwaterkraan;
-        Stel de temperatuur van de boiler lager in en zet de boiler uit als je op vakantie gaat. Zet de boiler niet lager dan 60 graden vanwege de kans op legionella.

Op Verbeterjehuis van Milieu Centraal vind je een overzicht van de kosten en opbrengsten van energiebesparende maatregelen.

Heb jij een vraag over de energierekening? Stel deze dan op Kassa's forum Vraag & Beantwoord! Ga hier naar alle categorieën. Heb je zelf kennis van een bepaald onderwerp? Dan kun je uiteraard anderen helpen met een consumentenkwestie! Wil je over dit onderwerp discussiëren? Dat kan onderaan dit artikel.

Bronnen: Rijksoverheid, Vereniging Eigen Huis, RTL Nieuws, AD