Eerder stoppen met werken, kan dat nog?

Eerder stoppen met werken? Vroeger kon je vervroegd uittreden dankzij de welbekende VUT. Maar van die regeling gebruikmaken kan al 15 jaar niet meer. Maar stel dat je nu eerder dan je AOW-leeftijd met pensioen wilt gaan, kan dat dan nog? Ja, zegt Klaas Bangma van vakbond FNV. Hij legt uit welke opties voor vervroegd pensioen er zijn voor werkenden.

Klaas Bangma kent alle ins en outs van het Nederlandse pensioenstelsel. Hij is beleidsadviseur belastingen en pensioenen bij ’s lands grootste vakbond, FNV. 

De meest mensen werken door tot het moment waarop ze AOW krijgen, het basispensioen voor iedereen. Anno 2022 heb je recht op AOW als je 66 jaar en 7 maanden oud bent. Benieuwd wanneer jij jouw AOW-leeftijd bereikt? Kijk op deze pagina van het SVB. Op de lange termijn wordt de leeftijd bepaald aan de hand van de CBS-prognose van de levensverwachting.

Pensioenkenner Bangma doet uit de doeken welke drie opties er zijn om op te houden met werken vóórdat de pensioengerechtigde leeftijd is bereikt. 

“De eerste mogelijkheid voor mensen om eerder te stoppen is het eigen opgebouwde pensioen”, geeft Bangma aan. “Dat is flexibel: je kunt zelf het moment van pensioen kiezen. Je kunt het ná jouw AOW-datum laten ingaan, maar je kunt het ook ervóór al laten ingaan. Dit vergeten mensen nog weleens, omdat ze zo met die datum van “dan krijg ik AOW” in hun hoofd zitten.”

Eerder stoppen is niet voor iedereen weggelegd, verklaart Bangma. Omdat je pensioen eerder ingaat, wordt de uitkering lager. Je moet namelijk langer rondkomen met je pensioengeld. “We zien dat met name mensen met een goed pensioen besluiten om al voor hun AOW-datum met pensioen te gaan. Ik snap het als mensen die niet zoveel in hun pensioenpotje hebben opgebouwd hier niet voor kiezen.”

Hoeveel eerder je met pensioen kunt, hangt af van de eisen van je pensioenfonds. “Het kan al vanaf je 55ste, maar het komt erg weinig voor dat mensen daarvoor kiezen. De meeste mensen die gebruikmaken van flexibel pensioen stoppen één of twee jaar voor hun AOW met werken.”

Als je eerder wilt stoppen kun je ook gebruikmaken van de Regeling voor Vervroegde Uittreding (RVU). Sinds 1 januari 2021 zijn de fiscale regels om vervroegd uit te treden versoepeld. Voor werkgevers is het daardoor makkelijker geworden om mee te werken aan iemands vervroegde pensionering, legt Bangma uit. “De RVU-regeling mag op zijn vroegst drie jaar voor de AOW-datum ingaan. Een werkgever mag maximaal voor elk jaar 22.000 euro meegeven, zonder dat die daar door de Belastingdienst voor wordt beboet.” Deze maximale uitkering is gelijk aan de netto-inkomsten van een alleenstaande AOW’er.

"Het geld kan jaarlijks worden uitgekeerd als RVU-uitkering, maar mag ook in een keer voor de periode van drie jaar worden uitgekeerd. Dan krijgt iemand 66.000 euro mee.” 

De regeling zit overigens niet specifiek vast aan één of drie jaar. Als iemand er de voorkeur aan geeft om een half jaar voor zijn AOW-leeftijd gebruik te maken van de RVU, dan kan dat ook. Dan krijg je de helft van het bedrag, dus 11.000 euro.

Een werknemer kan boven op de RVU-uitkering een stukje van zijn al opgebouwde pensioen naar voren halen, vult Bangma nog aan. “Daarmee is je wat je krijgt ongeveer gelijk aan wat je na je AOW-datum ook zou ontvangen. Maar dankzij de RVU hoef je veel minder van je pensioen daarvoor aan te spreken.”

Vakbonden zoals de FNV maken zich met name in sectoren met zware beroepenen sterk voor de RVU, geeft Bangma aan. “Dan maken we afspraken met de werkgevers, zodat de regeling in de cao is opgenomen. Mensen kunnen dan naar hun werkgever stappen en aanspraak maken op de RVU-regeling.”

“Inmiddels hebben we afspraken gemaakt voor 300 cao’s”, aldus FNV’er Bangma. “Daar vallen bijna 3 miljoen werknemers onder.” Lees meer over de RVU-regeling op de site van de FNV.

Elke werknemer kan in principe naar zijn werkgever stappen voor de Regeling voor Vervroegde Uittreding, om eerder met pensioen te gaan. Maar als er geen cao-afspraak ligt mag een werkgever weigeren, benadrukt Bangma. “Dat geldt bijvoorbeeld voor de cao voor de Rijksoverheid. Maar daar komt ook niet heel veel zwaar werk voor.”

Verlofsparen is de derde optie om eerder te stoppen met werken. Sinds 1 januari 2021 kunnen werknemers 100 weken in plaats van 50 weken fiscaal vriendelijk sparen voor verlof. “Je spaart dit verlof bij je werkgever, op dezelfde manier als je vakantiedagen.” 

“Het is een optie voor iedereen en niet alleen bedoeld voor vervroegd pensioen”, benadrukt Bangma. “Ook als je 35 bent kun je er al gebruik van maken, bijvoorbeeld als je een sabbatical wilt nemen of een extra lange vakantie.”

Het is wel even opletten, waarschuwt Bangma: het verlof bouw je op bij je werkgever. “Je kunt de weken verlof níet meenemen als je van baan verandert. Je ziet dan ook dat dit het meest gebruikt wordt in de overheidssector. Vaak werken mensen daar heel lang voor dezelfde werkgever.” 

“Als je van plan bent om binnen afzienbare termijn van werk te veranderen, dan moet je snel wat je op hebt gespaard aan verlof opnemen”, geeft hij nog mee.

Volgens Klaas Bangma laat de kennis over het pensioen en de opties om eerder te stoppen met werken bij veel mensen te wensen over. 

Hij heeft een tip voor iedereen om alvast beter inzicht hierin te krijgen. “Kijk op Mijnpensioenoverzicht.nl. Op die site vind je alles over je pensioen of pensioenen, als dit bij een aantal fondsen of verzekeraars is ondergebracht. Je kunt er ook uitrekenen hoe het financieel voor je uitpakt als je eerder met pensioen gaat. Desgewenst kun je ook het pensioen van je partner hierin betrekken.”

Bangma wijst er verder op dat steeds meer pensioenverzekeraars en pensioenfondsen online de mogelijkheid bieden om inzicht te krijgen in het opgebouwde pensioen en om berekeningen te maken voor het geval je eerder (of later) wenst te stoppen. 

“En je kunt bij diverse pensioenfondsen een gesprek aanvragen met een consulent. Dat duurt ongeveer een uurtje, waarin jouw pensioensituatie wordt doorgenomen. Je persoonlijke financiën kunnen daarin worden meegenomen. En wat gebeurt er als jij of je partner komt te overlijden, voor de AOW-datum? Dat kan ook worden belicht.”

Een andere optie die je kunt beproeven is te rade gaan bij je baas, adviseert Bangma. “Er zijn ook heel goede HR-afdelingen, ook wel personeelszaken genoemd, waar je langs kunt gaan met vragen.”

Ook bij een vakbond kan iemand met vragen over zijn of haar pensioen terecht. “Wij houden als FNV voor onze leden pensioenbijeenkomsten. Tegenwoordig gebeurt dat vaak online.”

Meer lezen over eerder pensioneren en de financiële gevolgen? Bekijk de informatie op de website van het Nibud: Eerder met pensioen.

Nederland krijgt een ander pensioenstelsel. In het nieuwe stelsel staat de pensioenpremie centraal en doet het pensioenfonds niet langer een belofte over de hoogte van het pensioen. Het pensioenfonds belegt de pensioenpremie en houdt voor iedere deelnemer het persoonlijk deel van het gezamenlijke pensioenvermogen bij. Zo kan iedereen direct zien hoeveel vermogen er voor zijn of haar eigen pensioen gereserveerd is, is het idee.

Het is "geen doel op zichzelf" dat het nieuwe pensioenstelsel volgend jaar ingaat, verklaarde minister Carola Schouten (Pensioenen) tijdens de behandeling van de omvangrijke wet. Het plan is dat fondsen zich vanaf volgend jaar kunnen voorbereiden op het nieuwe stelsel. Per 2027 moeten zij zijn overgestapt. Pas als de beide Kamers instemmen met de nieuwe Pensioenwet worden de veranderingen van kracht.

Heb jij een vraag over je pensioen? Stel deze dan hier op Kassa's Vraag & Beantwoord! Heb je zelf kennis over een bepaald onderwerp? Help anderen op weg en beantwoord vragen op ons forum!