Duizenden huishoudens leven in armoede door fout van overheid

Ruim 10.000 huishoudens leven in armoede door een fout van de overheid. Zij moeten toeslagen terugbetalen waar zij wel recht op hebben. De groep is bijna twee keer groter dan eerder gedacht.

Het draait allemaal om het stelsel van toeslagen en regelingen die juist bedoeld zijn om mensen te helpen rondkomen. Het kabinet geeft toe dat het stelsel rond toeslagen zo ingewikkeld is geworden, dat het voor ruim 10.000 Nederlanders juist averechts werkt. De betrokken bewindslieden beloven er alles aan te doen om nog voor de zomer met een oplossing te komen.

De ministers Karien van Gennip (Sociale Zaken) en Carola Schouten (Armoedebestrijding) en de staatssecretarissen Marnix van Rij (Belastingdienst) en Aukje de Vries (Toeslagen) reageren daarmee op vragen vanuit de Tweede Kamer na berichtgeving in NRC. De krant beschreef vorige maand hoe de regels voor een grote groep mensen rond het bestaansminimum erg nadelig uitpakken.

Het gaat dan om samenwonende stellen voor wie de uitkering van één partner, bijvoorbeeld voor werkloosheid of arbeidsongeschiktheid, het enige inkomen is. Zij hebben recht op minder toeslagen dan een paar dat via de bijstand eveneens op of iets boven het bestaansminimum uitkomt. Dat is een onbedoeld gevolg van ingewikkelde fiscale regels.

Daardoor moeten zij toeslagen terugbetalen waar zij eigenlijk wel recht op hebben. Meestal honderden euro’s, en soms meer dan duizend euro per jaar. Het gevolg: armoede en een groot risico op schulden. 

Het probleem is in Den Haag al jaren bekend. De Ombudsman trok in 2016 al aan de bel. Achtereenvolgende kabinetten hebben zich erover gebogen maar vonden geen bruikbare oplossing. Nu evenwel blijkt dat de groep gedupeerden bijna twee keer zo groot is dan eerder werd gedacht, worden alle mogelijke oplossingen nogmaals tegen het licht gehouden, in samenspraak met onder meer uitvoeringsinstanties als UWV en Toeslagen.

Daarbij speelt volgens de bewindslieden ook een "recente uitspraak" mee van de Centrale Raad van Beroep (CRvB). Deze instantie, de hoogste bestuursrechter op het gebied van sociale zekerheid, oordeelde in september 2022 dat gedupeerden een schadevergoeding dienen te krijgen voor misgelopen toeslagen. bron: ANP/NRC

Zij is sinds begin 2022 de eerste minister voor Armoedebeleid. Carola Schouten maakte afgelopen zaterdag in Kassa de balans op, ruim een half jaar na het ontstaan van #IKREDHETNIETMEER.