Disneyparken na 60 jaar nog altijd populair

De Disneyparken vieren hun verjaardag. Vrijdag is het precies zestig jaar geleden dat de deuren van het eerste Disneyland open gingen. Na het park in Anaheim, vlakbij Los Angeles, werden ook in Florida, Tokio, Parijs en Hong Kong Disneyparken gebouwd en na zes decennia is het concept nog altijd een groeiende miljardenbusiness. Volgend jaar krijgt China in Shanghai zelfs zijn tweede Disneyland.

Walt Disney, de geestelijk vader van Mickey Mouse en Donald Duck, was nauw betrokken bij de bouw van het eerste Disneyland en opende zelf het park op 17 juli 1955. Op 35 hectaren Californische landbouwgrond bouwde hij zijn eigen droomwereld, inclusief roze kasteel.

Op de openingsdag was het park alleen geopend voor genodigden en pers. Van de 28.000 gasten was slechts de helft echt uitgenodigd, de rest had een kaartje nagemaakt. Een doorslaand succes was de opening echter niet. Door een staking van lokale loodgieters had Disney de keuze tussen werkende toiletten en werkende drinkfontijntjes. Hij koos voor het eerste, wat een hoop negatieve pers opleverde. Het kwam goed, want in het eerste half jaar mocht Disneyland een miljoen bezoekers verwelkomen. Eind jaren '50 trok het park bijna vijf miljoen bezoekers per jaar. Een aantal dat vrijwel elk jaar steeg tot 16,7 miljoen in 2014.

Zes decennia later zijn de parken wereldwijd een begrip. Vorig jaar stapten bij elkaar 134 miljoen bezoekers in de wereld van de Disneyfiguren. Magic Kingdom, een van de vier parken van Disney World in Florida, was vorig jaar het populairste attractiepark ter wereld. Ook de tweede en derde plaats zijn voor Disney. Die plekken worden bezet door Disneyland Tokio en het eerste park in Anaheim.

De in totaal acht parken spelen een belangrijke rol in de omzet van The Walt Disney Company. Vorig jaar zag het bedrijf de opbrengsten van de parken stijgen naar ruim 15 miljard dollar (13,7 miljard euro), goed voor bijna een derde van Walt Disney's totale omzet. Alleen de Disney tv-kanalen, waaronder ESPN en ABC, hadden met 21 miljard dollar een groter aandeel in de omzetcijfers.

Alleen maar hosanna is het echter niet. Waar alle parken jaarlijks winst maken, gaat het in Parijs minder goed. Vanaf de opening haalde Disneyland Parijs niet het beoogde aantal van 16 miljoen bezoekers per jaar. Mede daarom werd het Europese park nooit een groot financieel succes. In de 22 jaar dat het park open is, werd slechts in acht jaar winst geboekt. Over het boekjaar 2014 boekte Disneyland Parijs een verlies van 114 miljoen euro. ANP